Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:
5-бөлім. Табиғат физикасы
«Атақты тұлғалар» ортақ тақырыбы аясында
5.1 Күш пен қозғалыс
|
Мектеп:
Мұғалімнің аты-жөні: .
|
Күні:
|
|
Сынып: 3
|
Қатысқандар:
Қатыспағандар саны:
|
|
Сабақ тақырыбы
|
Үйкеліс күші дегеніміз не?
|
Осы сабақтақолжеткізілетіноқумақсаттары (оқубағдарламасынасілтемеу)
|
3.5.1.3 - үйкеліс күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру
|
Сабақмақсаттары
|
үйкеліс күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру;
• жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытынды жасау.
|
Бағалаукритерилері
|
• Үйкеліс күші қай кезде пайда болатынын анықтайды;
• Үйкеліс күшін анықтайды және мысал келтіреді
|
Тілдікмақсаттар
|
үйкеліс күші, сырғанау үйкелісі, домалау үйкелісі, тыныштық үйкелісі
|
Құндылықтардыдарыту
|
Оқушылар топпен, жұппен жұмыста бір-бірінің пікірін құрметтеуге, тыңдауға, өз ойын еркін айтуына баулу.
|
Мектеп миссиясы мен мектеп пайымдауы және жаһандық азаматтықтың іске асуы
|
Үйкелістің түрлерімен танысады, тәжірибелер келтіреді.
|
Пәнаралықбайланыстар
|
Дүниетану
|
Алдыңғы меңгерілген білім
|
Ауырлық күші қай жерде әсер етеді?
|
Сабақбарысы
|
Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері
|
Сабақтажоспарланғаніс-әрекет
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Ұйымдастыру кезеңі.
Оқулық: «Үйкеліс күші дегеніміз не?», 42-43-бб.
Жұмыс дәптері: 89-жұмыс парағы. «Үйкелістің өзгеруі», 33-б. 90-жұмыс парағы. «Үйкелістің түрлері», 34-б.
|
|
Сабақтың ортасы
|
ОМ таныстыру.
Бірінші топқа салмағы әртүрлі, бірақ көлемі бірдей ойыншық мәшинелер дайындау.
Үйкеліс күші бір дененің басқа дене бойымен қозғалуына кедергі келтіреді және үнемі қозғалысқа қарама-қарсы бағытталған. Үйкеліс күшінің пайда болуының себептері:
• өзара жанасатын дене беттерінің кедір-бұдырлығы.
Денелердің беттері микроскопиялық кедір-бұдыр, қозғалу кезінде олар бір-бірін іліктіреді де кедергі келтіреді.
• денелердің өзара жанасу нүктелерінде болатын молекулааралық тартылыс.
Жазықтық беті анағұрлым тегіс болса, екі дененің молекулалары соншалық бір-біріне тартылады. Тыныштық күйінде тұрған дене беттерінің арасында пайда болатын және олардың қозғалыстарына кедергі келтіретін үйкеліс күші тыныштық үйкелісі деп аталады. Сырғанайтын жазықтықтар арасындағы үй келіс күші сырғанау үйкелісі деп аталады. Ол тыныштық үйкелісіне қарағанда әлсізірек болады. Егер дене жазықтық бетімен сырғанамай, домаласа, онда жанасу жерлерінде пайда болатын үйкеліс тербеліс үйкелісі деп аталады. Үйкелістің бұл түрі сырғанау үйкелісіне қарағанда айтарлықтай азырақ болады. Тербеліс үйкелісі неғұрлым аз болса, жол соғұрлым қатты болады.
|
