Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| Ќл-аућаттылыћ мемлекетi. 50—60-жылдарда Батыс елдерiнде
ќлеуметтiк баѕдар џстанѕан аралас экономика ћџрылып, одан ќрi дамыды. Ол меншiк пен экономикалыћ ћызметтiѓ ќртљрлi формала- рын — жекеменшiк, џжымдыћ жќне мемлекеттiк формаларын џштастырды. Нарыћтыћ механизмдер мен мемлекеттiк ќлеуметтiк саясат жљйесiн, тџтыну мен жџмысћа орналастыруды ћолдау жљйесiн тиiмдi џштастырып отыруды к=здейтiн саясат ћаѕидалары 50—60- жылдарда Батыстыѓ жетекшi елдерiнiѓ саясатына баѕдар болды. Батыс елдерiнде ћоѕамды дамытудыѓ лейбористiк-реформистiк тќсiлi басымдыћ сипат алды. Мемлекеттiѓ ќл-аућаттылыѕыныѓ негiзгi институттары мен механизмдерi тљпкiлiктi тџжырымдалды. Онда халыћтыѓ кедей топтарына ќлеуметтiк кмек крсету, жџмыс орындарын белгiлеудiѓ, бiлiм беру, денсаулыћ саћтау, зейнетаћымен ћамсыздандыру салаларын ћџру баѕ- дарламалары басты орынѕа ие болды. Еѓбек пен капитал арасындаѕы ћатынастарѕа мемлекеттiѓ ара- ласуы айрыћша маѓызѕа ие едi. Мемлекет кќсiпкерлер мен кќсiподаћ- тары арасында туатын даулы мќселелердi шешуде т=решi болуды =з мiндетiне алды жќне олардыѓ арасында џжымдыћ шарттар жасалуына к=мектесетiн болды. Мемлекеттiѓ саясаты халыћтыѓ ћалыѓ топтарыныѓ тџрмыс деѓгейiн ќл-аућатты топтар тџрмысыныѓ деѓгейiне жеткiзуге баѕыт- талды. мiрдiѓ аса маѓызды салаларында салыћ саясаты кљшiмен, халыћћа арнаулы ќлеуметтiк к=мек к=рсету арћылы џлттыћ табысты ћайта б=лу жолымен ќлеуметтiк теѓсiздiктi жою жќне ќлдећайда мол ќлеуметтiк ќдiлеттiлiктi ћамтамасыз ету маћсаты жарияланды. Мџндай ћызметтердiѓ ћатарына балаларѕа отбасылыћ к=мек беру, мектепте тегiн бiлiм алу, жџмыссыздыћ пен еѓбекке ћабiлетсiздiкке байланысты жќрдемаћы таѕайындау, кќрiлердi зейнетаћымен ћамтамасыз ету шаралары кiредi. Мемлекеттiѓ ќл-аућаттылыћ принциптерi скандинавиялыћ немесе шведтiк социализм љлгiлерi дейтiн елдерде неѕџрлым толыћ орын- далды. Бџл љлгiнiѓ негiзгi белгiлерi мыналар едi: тиiмдiлiгi жоѕары экономика ћџру, еѓбекке ћабiлеттi халыћты тљгелдей дерлiк жџмыспен ћамтамасыз ету, кедейлiктi жою, дамыѕан ќлеуметтiк ћамсыздандыру жљйесiн ћџру, сауаттылыћ пен мќдениеттiлiк деѓгейiн к=теру. 50—60-жылдарда Батыс елдерiнiѓ саяси =мiрiнде жџмысшы жќне коммунистiк ћозѕалыстар елеулi р=л атћарды. Италияда, Францияда жќне басћа елдерде коммунистiк партиялар мен олар басћарѕан кќсiподаћтары ќлеуметтiк-экономикалыћ жќне iшкi саяси даму љдерiстерiне љлкен ыћпал жасады. Олардыѓ ћызметi бџл елдердегi билiк жљргiзушi топтардыѓ ќлеуметтiк заѓдар ћабылдауында, мемлекет меншiгiне алу iсiнде, мемлекеттiѓ реттеушi жќне баћылаушы ћызметтерiн кеѓейтуiнде маѓызды р=л атћарды. жүктеу/скачать 14,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|