Дәріс 3. Сапа басқару обьектісі ретінде

Сапа менеджменті теориясының дамуына үлкен үлесті ресейлік және шетелдік ғалымдар қосты. Ресейлік ғалымдар Чебышева және Ляпунов жұмыстарының үлгісі сапаны бақылау теориясының негізі болып табылады. Қазіргі кезде сапаны басқару жүйесінде қолданылатын өңдеулерді ресейлік ғалымдар И.Г. Венецкий, А.М.Длин, америкалық ғалымдар У. А. Шухарт, Э. Дэминг , А. Фейгенбаум енгізді.

Сапа көптеген кездейсоқ жергілікті және субъективті факторлардың іс-қимыл арқылы анықталады. Сапа осы сапа менеджменті жүйесінің деңгейіне, көптеген факторлардың әсерін болдырмау үшін қажет.Бұл қажеттілік кейбір оқшауланған және эпизодтық күш емес, сапа мен тиісті деңгейді қолдау мақсатында өнімді құру барысы туралы шаралардың тұрақты әсер жиынтығы.

Сапаны басқару келесі ұғымдарды қамтиды: жүйе, қоршаған орта, мақсат, бағдарлама және т.б.

Қазіргі заманғы тәжірибеде сапа менеджментіне қатысты көптеген концепциялар қолданылады. Олардың ішінде:

0. 
   сапа жүйесі (Quality System);
   
1. 
   сапаны басқаруға негізделген, сапа жүйесі (Quality Driven Management System);
   
2. 
   жалпыортақ сапаны басқару (Total Quality Managemtnt);
   
3. 
   сапаны қамтамасыз ету (Quality Assurance);
   
4. 
   сапаны басқару (Quality Control);
   
5. 
   статистикалық сапа бақылауы (Statistical Quality Control);
   
6. 
   сапаны қамтамасыз ету жүйесі (Quality Assurance System);
   
7. 
   өнімнің кепілдемесі (Product Assurance);
   
8. 
   жалпыортақ өндірістік менеджмент (Total Manufacturing Management);
   
9. 
   озық өндірістік тәжірибе (Good Manufacturing Pratices);
   

Сапаның менеджмент обьектісі үшін менеджменттің құрылымдық бөлімдері жатады: жоспарлау, талдау, бақылау.

Жетекші фирмалардың қызметінің негізі жұмысты жетілдірудің келесі бағыттары бойынша жүзеге асады:

0. 
   басқарудың жоғары қызығушылығы;
   
1. 
   жұмыс сапасын жақсарту бойынша білім беру кеңесі;
   
2. 
   жұмысты жетілдіру процесінде барлық басқару қызметкерлерін тарту;
   
3. 
   ұжымдық қатысуды қамтамасыз ету;
   
4. 
   жеке қатысуды қамтамасыз ету;
   
5. 
   жүйені жетілдіру бойынша топ құру;
   
6. 
   жеткізушілерді көптеп тарту;
   
7. 
   бақылау жүйелерінің жұмыс істеуінің сапасын қамтамасыз ету;
   
8. 
   жұмысты жақсарту үшін қысқа мерзімді жоспарлар мен ұзақ мерзімді стратегияларды әзірлеу және енгізу;
   
9. 
   тану жүйесін құру.