Сатмаганбетова Ж. З галиханов С. Г python-да бағдарламалау

құрайды және әр элементтің өз индексі бар. Алайда, Python тілінде

"hello world" сөз тіркесінмассив"hello world" сөз тіркесінсияқты құрылым жоқ. Массивтермен жұмыс істеу үшін тізімдер
қолданылады. Тізімдер төртбұрышты [] жақшаларға салынған әртүрлі
объекттен(мәндер, деректер) тұратын және бір-бірінен үтірмен бөлінген
реттелген жүйе болып табылады.
Мысалы, сандардың тізімін анықтаймыз:
numbers =[1, 2, 3, 4, 5]
Тізімді құру үшін list () конструкторын пайдалануға болады:
numbers1 = [] бос тізім
numbers2 = list()
Екі тізбелік анықтамалар бірдей - олар бос тізім жасайды.
Тізімді құруға
арналған тізім конструкторы басқа тізімді қабылдай алады:
numbers = [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9]
numbers2 = list(numbers)
Тізімдерді функциясымен есептеледі: "+ функциясымен есептеледі: " функциясымен есептеледі: белгісі функциясымен есептеледі: арқылы функциясымен есептеледі: қоюға функциясымен есептеледі: (конкатенациялауға)
болады»:
l = [1, 3] + [4, 23] + [5]
# [1, 3, 4, 23, 5]
Тізім элементтеріне сілтеме жасау үшін тізімдегі элементтің нөмірін
көрсететін индекстерді пайдалануыңыз қажет.
Индекстер нөлден басталады.
Яғни, екінші элементте 1 индексі болады. Соңынан элементтерге сілтеме жасау
үшін -1-ден бастап теріс индекстерді қолдана аласыз. Яғни, соңғы элементте -1
индексі болады, соңғы, бірақ біреуі -2, және т.б. болады.
Тізімдермен жұмыс істеудің әдістері мен функциялары[1,5]:
- append (item): элементті тізімнің соңына қосады
-
insert (элемент индекс): элементті тізімге тізімге қосады
-
remove (item): item элементін жояды. Элементтің бірінші пайда болуы
ғана жойылады. Егер элемент табылмаса, ValueError ерекшелігін шығарады.
- clear (): тізімдегі барлық элементтерді алып тастаңыз
- index (item): элемент элементінің индексін қайтарады. Егер элемент
табылмаса, ValueError ерекшелігін шығарады.
- pop ([index]): элементті индекс индексінде жояды және қайтарады. Егер
индекс өтпесе, ол соңғы элементті ғана жояды.
- count (item): тізімдегі элементтің қайталану санын қайтарады
-
sort([key]): элементтерді сұрыптайды. Әдепкі бойынша, өсу тәртібімен
сұрыпталады. Бірақ негізгі параметрмен сұрыптау функциясын бере аламыз.
- reverse (): тізімдегі барлық элементтерді кері тәртіпте орналастырады
- len (list): тізім ұзындығын қайтарады
-
sorted(list, [key]): сұрыпталған тізім қайтарады
36

- min (list): ең кіші тізім элементін қайтарады

- max (list): ең үлкен тізім элементін қайтарады
Жолдар тізімге өте ұқсас элементтер тізбегін білдіреді, тек қана бұл
өзгермелі үлгі болып табылады. Сондықтан, біз топтамаға элементтерді қосып
немесе алып тастай алмаймыз, оны өзгерте алмаймыз.
Жақша жақшалар жасау үшін пайдаланылады, онда оның мәндері
үтірлермен бөлінеді:
user = ("hello world" сөз тіркесінTom"hello world" сөз тіркесін, 23)
print(user)
Сондай-ақ, жолдарды анықтау үшін жақшаларды пайдаланбастан,
үтірлермен бөлінген мәндерді жай ғана тізімдей аламыз:
user = "hello world" сөз тіркесінTom"hello world" сөз тіркесін, 23
print(user)
Тізім –кез келген типтегі элементтердің жинағы.Белгілі бір жинаққа
Сандық тізім: [10,20,30,40]
Жолдық тізім: [‘tip’,’hip’,’uio’]
Аралас: [‘spam’,2,452,12,’sabak’]
List () функциясын пайдаланып тізімді алыңыз
l = list ('spisok') # 'spisok' - жол
print(l) #['s', 'p', 'i', 's', 'o', 'k'] 
Split () функциясын пайдаланып тізімді жасау
stroka ="hello world" сөз тіркесінHello, world"hello world" сөз тіркесін # жол
lst=stroka.split("hello world" сөз тіркесін,"hello world" сөз тіркесін) # тізім
Python-да тізімді генераторлардың көмегімен жасауға болады:да функциясымен есептеледі:тізімді функциясымен есептеледі:генераторлардың функциясымен есептеледі:көмегімен функциясымен есептеледі:жасауға функциясымен есептеледі:болады:
l = [1]*10
# [1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1]
Екінші күрделі әдіс:
l = [i for i in range(10)]
# [0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9]
Немесе мынадай мысал:
c = [c * 3 for c in 'list']
print (c) # ['lll', 'iii', 'sss', 'ttt']
Мысал: Тізім генераторын пайдаланып, тізімді 0-ден 9-ға дейінгі сандардың
квадраттарымен толтырамыз
:
l = [i*i for i in range(10)]
Тағыда мысал
:
37

l = [(i+1)+i for i in range(10)]

print(l) # [1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19]
Тізімдегі кездейсоқ сандар
:
from random import randint
l = [randint(10,80) for x in range(10)]
Келесі үш тізімді экранға шығару
Тізімді өзгерту индекс арқылы жүзеге асады
Тізім цикл арқылы жүзеге асуы
Екі еселендіру тізім элементтері
t=[1,2,3]
range(0,3)
for i in range(len(t)):
t[i]=t[i]*2
Тізім бөліктері яғни сізге қажет элементтерді индекс арқылы t[:4] жүзеге асты
38

Append әдісі – бір элементті тізімге қосу

extend әдісі - бірнеше элементтерді қосу мақсатында
sort әдісі - барлық тізімдегі элементтерді алфавит бойынша ауыстырады
remove and del әдістері - арқылы тізімнің кез келген элементтерін өшіре аласыз
Python тізімді енгізу
Тізім функциясымен есептеледі:элементтерін функциясымен есептеледі:енгізу функциясымен есептеледі:үшін функциясымен есептеледі:range функциясымен есептеледі:циклі функциясымен есептеледі:қолданылады:
for i in range(N):
print ( "hello world" сөз тіркесінL["hello world" сөз тіркесін, i, "hello world" сөз тіркесін]="hello world" сөз тіркесін, sep = "hello world" сөз тіркесін"hello world" сөз тіркесін, end = "hello world" сөз тіркесін"hello world" сөз тіркесін )
L[i] = int( input() )

жүктеу/скачать 188,19 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: