Сборник материалов IV международной научно-практической конференции «Роль физико-математических наук в современном образовательном пространстве»


Компетенции специалиста «Техник-программист»-130404



Pdf көрінісі
бет35/56
Дата06.03.2017
өлшемі12,19 Mb.
#8065
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   56

 
Компетенции специалиста «Техник-программист»-130404 
Функция и ее наименование 
Категория 
периодич-
ности 
Категория 
значи-
мости 
Категория 
сложности 









Осуществляет техническое обслуживание компьютера 
Осуществляет техническое обслуживание периферийных 
устройств 
Настраивает локальную сеть и подключение оборудования к 
локальной сети 
Осуществляет подключение к сети интернет 
Устанавливает, восстанавливает и переустанавливает 
операционные системы 
Осуществляет графическую настройку среды операционной 
системы 
Устанавливает прикладное программное обеспечение 
предприятия  
Осуществляет мероприятия по защите и сохранении информации 
на предприятии 
Обрабатывает информацию посредством графических 
редакторов и САПР 
Обрабатывает информацию посредством текстовых редакторов 
Обрабатывает информацию посредством табличных процессоров 
Обрабатывает информацию средствами СУБД систем управления 
базами данных 
Обрабатывает мультимедийную информацию средствами 
специализированного программного обеспечения  
Ведет работу по созданию, внедрению, обновлению  и 
сопровождению веб-сайтов и веб-страниц предприятия 
Моделирует и проектирует прикладное  программное 
обеспечение на одном из языков программирования 
Разрабатывает, создает и сопровождает базы данных и 
информационные системы предприятия 
Проводит мероприятия по администрированию операционных 
систем и разграничению прав пользователей 
Владеет правовыми знаниями по работе с лицензионным 
программным обеспечением и защите авторских прав 
разработчиков программного обеспечения 
Постоянно повышает профессиональную квалификацию 
Способен самостоятельно осваивать новое прикладное  
программное обеспечение и переобучаться работе с новыми 
версиями известных ему программ. 
Соблюдает правила и нормы охраны труда, техники безопасности 
и противопожарной защиты 
Использует профессиональную лексику и компьютерную 
терминологию на русском, казахском и английском языке 
Владеет знаниями нормативно-правовых документов, 
регламентирующих распространение и использование 
программного обеспечения, а также, защите авторских прав, 
работе с лицензированными программными продуктами 
Владеет коммуникативными умениями работы с коллегами, 
администрацией, заказчиками и клиентами предприятия 
Умеет находить и использовать экономическую информацию, 
необходимой для ориентации в своей профессиональной 
деятельности 
Примечание:  
Периодичность:1-редко; 2-регулярно; 3-постоянно.         
Значимость: 1-низкая; 2-средняя; 3-высокая.               

214
 
 
Сложность: 1-низкая; 2-средняя; 3-высокая. 
Результаты, полученные в ходе анкетирования работодателей, были положены в основу, разработанных 
программ  модульного обучения  на основе компетенций   по специальности 1304000 «Вычислительная техника  и 
программное  обеспечение» в  рамках  проекта  «План  институционального  развития  (ПИР)» в  2013-2014 учебном 
году.   
 
Список литературы 
1.  Ишутина,  И.Р.,  Бурлакова  Е.Н.  Модульные  программы  основанные  на  компетенциях  в  подготовке  студентов 
колледжа // Проблемы и перспективы развития науки в начале третьего тысячелетия в странах СНГ: материалы 
ХХ международной научно-практической  интернет-конференции. - Переяслав-Хмельницкий,  2014. - С. 137 - 139.  
 
 
УДК 371.13+004.588 
РЕЗУЛЬТАТЫ ИССЛЕДОВАНИЯ ГОТОВНОСТИ ШКОЛЬНИКОВ К ПРИМЕНЕНИЮ  
КОМПЬЮТЕРНЫХ ОБУЧАЮЩИХ  ПРОГРАММ ПРИ ОБУЧЕНИИ ИНФОРМАТИКИ. 
 
Ишутина И.Р. Умбеталиева Г.У. 
 
магистрант Атырауского государственного университета им. Х.Досмухамедова, учитель информатики средней 
школы №2, город Атырау, E-mail: 
Bicar1@yandex.ru
 
 
Рассматривая  проблему  готовности,  отметим,  что  это  явление  достаточно  давно  стало  объектом 
исследований.  Прежде  всего,  готовность  изучалась  в  связи  с  природой  психических  процессов  человека. 
Большинство  авторов  [1-3]  рассматривает  ее  как  определенное  психическое  состояние:  целостная 
характеристика психической деятельности за определенный период времени, в котором выражается своеобразие 
протекания  психических  процессов  в  зависимости  от  отражаемых  предметов  и  явлений  действительности, 
предшествующего  состояния  и  психологических  свойств  личности.  Сложилось  понимание  готовности  и  как 
установки.  В  школе  Д.Н.  Узнадзе  готовность  к  действию  обозначалась  термином  «установка»,  который 
раскрывался,  как  проявление  закрепленного  неосознаваемого  опыта,  предшествующего  взаимодействию 
потребности  и  ситуации  [4].  По  И.М.  Кондакову  готовность  к  действию  -  это  форма  установки,  которая 
характеризуется  направленностью  на  выполнение  того  или  иного  действия.  Она  предполагает  наличие 
определенных знаний, умений и навыков [5]. По Узнадзе Д.Н. - готовность это предрасположенность субъекта к 
восприятию  будущих  событий  и  действиям  в  определенном  направлении;  обеспечивает  устойчивый 
целенаправленный  характер  протекания  соответствующей  деятельности,  служит  основой  целесообразной 
избирательной  активности  человека  [4].  Согласно  Д.  Куну  готовность  -  условие,  которое  возникает,  когда 
созревание продвинулось достаточно, чтобы быстро усвоить определенный навык [6]. 
Введем  понятие  того,  что  же  мы  будем  понимать  под  понятием  готовности  школьников  к  применению 
обучающих  программ.  Готовность  использования  школьниками  обучающих  программ  при  обучении  может  быть 
сформулирована следующим образом: 
Школьник  должен  обладать  сформированным  навыком  работы  с  широким  спектром  компьютерных 
программ.  Школьник  должен  владеть  навыками  уверенной  работы  с  офисными  программами,  прикладным 
программным  обеспечением,  уметь  устанавливать  и  обновлять  программное  обеспечение  и  быть  способным  к 
самообучению  при  работе с  новым  или  обновленным  программным    продуктом.  Одним  из  важных компонентов 
формирования  готовности  использования  школьниками  обучающих  программ  является  наличие  у  школьников 
ярко выраженного положительного отношения и интереса к работе с обучающими программами. 
В  исследовании  по  формированию  готовности    школьников  к  работе  с  обучающими  программами 
приняли участие 70 школьников 6-10-х классов  средней школы №2 города Атырау.  Традиционно считается, что 
мальчики более заинтересованы в освоении и использовании новых программных продуктов и соответственно у 
них  уровень  готовности  к  использованию  обучающих  программ  будет  несколько  выше,  чес  у  девочек.  В 
исследовании приняло участие практически равное по полу (51% девочки и 49% мальчики) число респондентов, 
это было сделано умышленно для отражения более полного и достоверного отображения исследуемой области.  
Опрос  выявил,  что  95%  респондентов  имею  компьютер  в  личном  пользовании.  Наличие  компьютера 
создает  благоприятные    предпосылки  для  формирования  готовности  школьников  к  использованию  обучающих 
программ. 
Следует  отметить  достаточно  высокий  уровень  компьютерной  грамотности  школьников,  большая  часть 
респондентов (68%) определила себя как опытного пользователя, 23% считают себя рядовыми пользователями, 
владеющими  только  навыками  работы  с  офисными  программами,  и  лишь  9%  оценила  свой  уровень 
компьютерной грамотности как низкий. 

215
 
 
 
При изучении нового материала 65%  опрошенных предпочтут воспользуются книгой, 25%  обратятся к 
ресурсам  Интернета  и  только  10%  воспользуются  обучающей  программой.  Данный  результат  на  наш  взгляд 
подтверждает  тот факт,  что  компьютерные  технологии  в  обучении  постепенно  завоевывают  все  более крепкие 
позиции  теснят  традиционные  средства  обучения.  Радует  тот  факт,  что  наряду  с  книгой  школьники  готовы 
обратится  к  альтернативным  источникам  информации  Интернет-ресурсам  и  обучающим  программам,  что 
подтверждает  предположение  о том, что респонденты  уже  имеют определенные  навыки  работы с обучающими 
программами  и  Интернет  ресурсами  и  наряду  с  книгой  считают  их  полноправными  источниками  получения 
информации  образовательного  характера.  В  контексте  вышеперечисленного  можно  говорить  о  имеющейся  у 
школьников  определенной  базы  для  формирования  готовности  к    использованию  обучающих  программ  при 
обучении. 
 
Практически  все  (99%)  опрошенные  имеют  положительное  отношение  к  обучающим  программам,  и 
только 1% от всех опрошенных имеет отрицательное отношение к использованию обучающих программ. Данные 
о  положительной  мотивации  к  использованию  обучающих  программ,  выявленные  в  исследовательской  работе 
свидетельствуют  о  благоприятных  условиях  для  формирования  готовности  школьников  к  использованию 
обучающих программ. 
Исследование частоты использования обучающих программ выявило, что половина опрошенных 50% не 
часто  используют  обучающие  программы  для  самообразования,  30%  Стараются  использовать  при  каждой 
возможности, 2%-редко используют из-за недостаточного количества подходящих программ, не используют 8% 
респондентов,  преимущественно  из  числа  тех  кто  обладает  низким  уровнем  компьютерной  грамотности  и  не 
имеет компьютер в личном пользовании. 
 
Опрос школьников  показал, что  65% респондентов  предпочли бы чтобы  на  уроке  учитель  использовал 
обучающие программы, соответственно 30% предпочли бы традиционное объяснение урока с помощью доски и 
мела, а 5%  предпочитают чтобы учитель провел урок опираясь только на школьный учебник. 
На  вопрос  исследования  о  отношении  респондентов  к  тому,  чтобы  проверку  знаний  и  оценки  им 
выставлялись  обучающей  программой,  а  не  учителем  55%  школьников  отнеслись  положительно,  45% 
отрицательно.  Среди  тех  школьников  кто  согласен  с  оценкой  своих  знаний  обучающей  программой  бытует 
справедливое  мнение,  что  программа  отражает  верный  результат,  без  снисхождений  и  предпочтений.  Среди 
респондентов  относящихся  к  данной  идее  отрицательно  на  первый  план  выходит  не  уверенное  отношение  к 
правильности своих действий и как следствие возможности ошибок. 
Большая  часть  респондентов  68%  не  испытывают  трудностей  в  установке  и  работе  с  обучающими 
программами, испытывают трудности 15%, а 17% говорят, что все зависит от сложности программы. 
В  плане  привлекательности  обучающей  программы  респонденты  выразили    следующие  предпочтения 
(смотри диаграмму) 
0
5
10
15
книги
интернет
обучающая 
программы
0
5
10
15
воспользуются 
книгой
ресурсами интернета
обучающими 
программами
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
часто
редко
не используют

216
 
 
 
Анализ  частоты  использования  на  уроках  информатики  обучающих  программ  выявил  недостатки 
использования  обучающих  программ  в  учебном  процессе,  при  этом  55%  школьников  считают,  что  обучающие 
программы  используются  достаточно  часто,  в  то  же  время,  по  мнению  остальных  45%,  частота  использования 
обучающих  программ  редкая  или  только  на  открытых  уроках.  Не  достаточное  использование  учителями 
обучающих  программ  объясняется  тем,  что  в  школах  не  хватает  достаточного  количества  качественных 
обучающих программ, охватывающих все темы, изучаемые в школьном курсе информатики.  
В  результате  исследования  можно  сделать  вывод о  том,  что школьники обладают  всеми    качествами  и 
базовыми  знаниями,  умениями  и  навыками,  необходимыми    для  успешного  формирования  готовности  к 
использованию  обучающих  программ  в  обучении.  Большинство  школьников  (90%)  имеет  положительное 
отношение и интерес к работе с компьютерными обучающими программами.  
Опрос,  проведенный  среди  учеников  средней  школы  №2,  показывает  сложившиеся  предпосылки    по 
использованию  в  учебном  процессе  электронных  учебников,  электронных  учебных  изданий  и  различных  видов 
компьютерных  обучающих  программ.  Результатом  данного  анкетирования  может  служить  вывод  о  том,  что 
внедрение  в  учебный  процесс  и  регулярное широкое  использование  качественных,  методически  обоснованных, 
компьютерных  обучающих  программ  способствует  формированию  у  школьников  готовности  к  применению 
обучающих    программ  при  обучении  не  только  в школе на  уроке  информатики,  но  и  при  самообразовании  вне 
школы.  
 
Список литературы 
1.Хмель,  Н.Д. Педагогика. Курс лекций  [Текст] /  Н.Д. Хмель, Г.Т. Хайрулин и др. -Алматы: Нұрлы Әлем,  2003. - 
368 c. -ISBN 9965-656-27-4. 
2.Массанов, А.В. Психологическая готовность школьников к профессиональному самоопределению  [Текст] / А.В. 
Массанов // Сб-к научных трудов Юж. науч. центр акад. пед. наук Украины. - Одесса: ПНЦАПН Украины, 2004. - 
99 с. 
3.Дурай-Новакова,  К.М.Формирование  профессиональной  готовности  студентов  к  педагогической  деятельности: 
Дис….д-ра пед. наук. - М., 1983. 
4.Голубева,  М.Г. 
Социально-психологическое 
направление 
развития 
и  адаптации  личности 
в  ее 
профессиональном становлении [Текст] / М.Г. Голубева // Гуманитарные исследования. - Астраханский изд. дом 
«Астраханский университет». - 2006. - №1(17). - с. 81 - 86. 
5.Кондаков, И.М. Психология. Иллюстрированный словарь [Текст] / И.М. Кондаков. СПб.: Прайм-ЕВРОЗНАК, 2003. 
- 512 с. 
6.Кун, Д. Основы психологии: Все тайны поведения человека  [Текст] / Д. Кун. - СПб.: Прайм - ЕВРОЗНАК, 2003. - 
864 с. 
 
 
УДК 518(07) 
ЖОҒАРЫ МЕКТЕПТЕ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ЖЕТІЛДІРУ МЕН САПАЛЫ 
 БІЛІМ АЛУДЫҢ КӨКЕЙКЕСТІЛІГІ  
 
А.Ж.Қабатова, Б.Ж.Құтқожина 
 
Х. Досмұхамедов атындағы Атырау  мемлекеттік университеті, Атырау қаласы 
 
 В  данной статье  рассматривается  вопросы  совершенствования  и  повышения качества образования  при 
использовании информационных технологий в высшей школе
 
 
Елбасымыз  Н.Ә.  Назарбаевтың  Қазақстан  жолы  –  2050:  бір  мақсат,  бір  мүдде,  бір  болашақ  атты 
жолдауында еліміздің әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына кіру тұжырымдамасында үлгерімі жақсы студенттер 
мен оқушылары қолдаудың тиімді мүддесін жасау қажеттілігі көрсетілген.  
Жоғары білім беру саласы алдында үлкен білімді дамыту бағдарламасында  ақпараттық технологияларды 
кеңінен  қолданып  білім  жүйесін  ақпараттандыру  қоғамымызда  үлкен  болашаққа  қатысты  мәселелердің  шешуші 
факторы болып саналады.  
0
5
10
15
20
обучающая программа должна содержать
наличие музыки
наличие видеороликов
наличие анимации
наличие блока проверки знаний
возможность обучаться в 
индивидуальном темпе
наличие иллюстраций

217
 
 
Қазақстан  қоғамындағы  көкейкесті  мәселелердің  бірі  болып  ауыспалы  әлеуметті  және  экономикалық 
жағдайларда  өмір  сүре  алатын,  сонымен  қатар  нақтылықты  өзгерте  отырып  оған  белсенді  әсер  ете  алатын 
ақпараттық мәдениетті жоғары және бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастыру жатады [1].  
Жоғары оқу орнында оқитын үлгерімі жақсы студенттердің ақпараттық мәдениетін қалыптастыруға, осы 
үрдістің  қозғалысын,  ортаның  ерекшеліктерін  және  оқу  үрдісінің  жасалуын    зерттеу,  яғни  мәннін,  механизмдер 
мен технологияларын талдау қажеттілігін айтуымызға болады. 
Жалпы  ақпараттық  мәдениет  саласындағы  зерттеулер  бұрыннан  жүргізіліп,  белгілі  нәтижелер  алынып 
келеді, бірақ бұл феноменнің көптеген ерекшеліктері әлі де зерттелмеген және толығымен ашылмаған. Көптеген 
авторлар, тұлғаның ақпараттық мәдениеті ұғымын талдай отырып, тұлғаның жалпы мәдениетінің құрамдас бөлігі 
деп, адамның жүйелік мінездемесі деп қарайды [2]. 
Біздің  зерттеу  пәніміздегі  болашақ  мамандықты  дайындайтын  жоғарғы  оқу  орындарында  студенттерге 
ақпараттарды  іздеу  және  алу,  танымдық  және  коммуникативтік  қабілітін  дамыту  үшін,  қиындық  туған 
жағдайларда  тез  шешім  қабылдау  және  т.б.  қазіргі  компьютерлердің  технологиялық  мүмкіндіктерді  және 
байланыс мүмкіндіктерін қолдану үшін  жақсы мүмкіндіктер жасалуда .  
Дегенмен, мұның бәрі осы немесе басқа пәннің дара оқытуды және студенттердің сұранысын есепке ала 
отырып  зерттеуін  жалғастыру  үшін,  дискуссия  кезіндегі  соңғы  оқытулар,  біріккен  жобалауда  және  нәтижеде 
алынған  критикалық  талдауларда,    нақты  жағдайға  тұрақты  көңіл  аударылмағандығы    жайында  жеткілікті 
айтылып  келеді.  Мысалы,  болашақ  мамандарды  дайындайтын  оқыту  мекемесі  үшін  дәстүрлі  аудиториялық 
пішіндегі  жұмыстарда  жаңа  ақпараттық  технологиямен  толықтырылуы    маңызды  болып  табылады.  Өйткені, 
үнемделген  уақыт  ақпараттық  технологияның  қолдануының  арқасында,  оқытушылардың  және  студенттердің 
өзіндік қатынасына және аса қажетті өзінің болашақ кәсіби  дайындалуына  берілуі қажет. 
 Ақпараттық технологиялардың қарқынды дамуы мен қоғам өміріне тез кіруі дербес компьютерлердің кең 
таралуына және глобальды  Internetжелісінің пайда болуына тікелей байланысты. Ақпараттық технологиялардағы 
бұл өзгерістер бүкіл әлемдік ақпарат пен білімнің алмасуына да (телефон, радио, телеарна және т.с.с. бұқаралық 
ақпараттар  құралы  арқылы)  әсер  етті.  Осыған  сәйкес,  қатынастар  тәсілдерін  өзгертуге,  мүмкіншіліктердің 
орындалуына  жағдай жасалып жаңа технологиялар әсерінен күннен күнге ғылым, білім, мәдениет, саясат үлкен 
дәрежеде дамуда. 
Ал  білім  жүйесіне  келетін  болсақ,  қазіргі  жағдайда,  осы  ортада  ақпараттық  технологиялардың  негізгі 
құралдарының  толыққанды  бейімделуіне  байланысты,  негізінен,  оны  одан  әрі  жетілдіру  мен  білімнің  сапасын 
көтеру мен  коммуникациялық технологиялардың маңызы жайындағы мәселелер, ағымдағы жаңалықтың білімдік 
жүйеде пайда болуы қазіргі кезде күн тәртібіне койылып және көкейкесті мәселелерге айналып отыр. Дегенмен, 
оған қажетті өзекті материалдар  оқыту үрдісіндегі тәжірибеге енгізу кезінде қолжетімділігінің арқасында дербес 
компютерлерге  қол  жеткізу  мен  жергілікті  желідегі  және  Internet  глобалды  желідегі  біріккен  жиынтықтардан 
алынуда.  Ал  жоғары  білімнің  көбіне  компьютерлендіру  мен  «интернеттендіру»  негізінде  бағытталған  жаңарту 
бағдарламасының  табысты  орындалуы  үшін,  тек  қазіргі  техникалық  жабдықтармен  оқу  орындарды  қамтамасыз 
ету  ғана  емес,  сонымен  қатар  оқытушыларға  лайықты  дайындық  пен  біліктілігін  көтеретін  білім  жүйелерін 
ұйымдастыру да өз шешімін табуда. 
Жалпы көзқарастар бойынша, былай қарағанда мұнда жаңадан ештеңе жоқ сияқты, және тек қана  қол 
жеткізген  шекараны  кеңейту  қажет,  яғни    жоғары  білім  беру  орындарында  сәйкес  кәсіби  даярланған  болашақ 
мамандарды  дайындау, ал оқу орындарындағы  әкімшіліктер,  аумақтық  деңгейдегі  білім  жүйелерінің  жетекшілері 
туралы сөз қозғамай ақ, өзінің үстелінде дербес компьютердің болуын міндетті деп санайды. 
Дегенмен,  мұның  бәрі  оңай  емес  және  бұған  көбірек  көңіл  аударғанда  мұнда  сапа  мен  білімге  қол 
жетерлік  қарама-қайшылықтардың  бары  көрінеді.  Бұл  әрбір  ұстазға  (  мектеп  мұғалімі  не  жоғарғы  оқу  орнының 
оқытушысына  қарамастан),  олардың  басты  мақсаты  –  сапалы  біліммен  қамтамасыз  ету    және  оған    үлкен 
дәрежеде  ақпараттық  және  оған  қосымша  коммуникациялық  технологияларды  қолдануға  жағдай  жасайды. 
Сонымен қатар, сападан басқа өте маңызды мақсат - бар жабдықтарға және де басқа оқу қорларына кең көлемде 
қол жеткізуді ұйымдастыру болып табылады.  
Мамандарды дайындау кезеңіне сәйкес осы мәселелер қазіргі кезде өзекті болып табылады. Соның ішінде 
жоғарғы білім беру жүйелерінде қалыптасқан жағдай да бүгінгі таңда осы аумақтағы негізгі теориялық мәселелер 
мен бағыт-бағдардың нақты белгісіздігіне байланысты  шешімін толық тапты  деп айту қиын. 
Жалпы 
талдауларда 
жоғарғы 
білім 
берудің 
сапалы 
және 
қол 
жетерлік 
мәселелеріне 
байланыстыақпараттық  технологиялардың  пайдаланылуы  дәстүрлі  түрде  екі  негізгі  бағытқа  сүйенеді;  -  біріншісі 
осы технологияларды қолдану арқылы білімге қол жеткізуді арттыру мүмкіндігі  және ол адамдарды білім жүйесіне 
қосу арқылы жүзеге асырылады. Айта кететін жәйт, осындайда қоғамымыздың біліміндегі соңғы кезде енгізілген 
жаңа  оқыту  -    қашықтықтан  оқыту  жүйесі  көптеген  қарсылықтарға  кездесуде.  Оның  қарсыластары  келешек 
студенттердің  сапалы білім  алуынан,  яғни  зертханада жұмыс жасауынан, ғылыми кітапханаларға  рұқсат алудан, 
семинарларда оқытушылармен және басқа студенттермен толыққанды қатынас жасаудан шет қалғандығы туралы 
көп айтады. 
Екінші бағыт ақпараттық технологиялардың білім жүйесіндегі қолданылатын аумағын және студенттердің  
әрекеттерін    өзгерту,  яғни  күндізгі  оқудың  дәстүрлі  аумағында  білім  алудың  әдістері  мен  құрамын  болжайды. 
Бірақ,  мұнда  ерекше  назар аударатын  мәселе  -  пайдаланылатын технологияның  енуі, көбіне  үлгеретін, белсенді 
және  қабілетті  студенттерге  негізгі  дайындық  деңгейіне  қарамастан  қосымша  артықшылықтардың  жиі 
қалыптасуына  байланысты.  Осындай  ұқсас  жағдай,  мысалы,  қолданылатын  технологиялар  білім  жүйесіне 
бейімделмеген  және  олармен  жұмыс  жасау  үшін  арнайы  дайындық  қажеттігіне    байланысты  болуы  мүмкін. 

218
 
 
Басқаша  айтқанда,  тәжірибелік  білім  алуда  ақпараттық  технологиялардың  енуі  білімнің  жоғарлауына  және  қол 
жеткізуіне әкеледі, оның сапасы – білімге шынайы ұмтылыс білдіргендерге арналғандығын бөліп айтуымыз керек.  
Айта  кететін  жағдай  ,  бүгінгі  таңда  білімге  қол  жеткізу  мен  оның  сапасының  арасында  түсінікті 
қайшылықтар  бар  екені  жаңалық  емес.  Оған  базалық  білім  беру  қорлары  әлі  болса  қатаң  шектелген  мөлшерде 
сипатталып,  оның  анықталған  эквиваленті  қалыптасып  отыр,  яғни  аудиториядағы  орын,  ғылыми  кітапханадағы 
кітаптар, лабораториялық жабдықтар, білікті ұстаздар және т.с.с. 
Егерде  біз  білімді  ақпараттандырудың  бағыттары  мен  жоспарының  болуы  туралы  мәселелер  қозғайтын 
болсақ,  онда  технологияларды  жетілдіруге  қол  жеткізу  және  сапалы  білім  алудың  басты  бағдарларына  көңіл 
аударуға қажеттілік туады. Солардың кейбіреулеріне қысқаша сипаттама беруге болады. 
Тікелей қатысы жоқ, сол уақытта айтылатын немесе алдын ала жазылған, мультимедиялық ақпарат өзіне 
мәтінді  ғана  ғана  емес,  сонымен  қатар  графикалық  бейнелер,  соның  ішінде  Internetарқылы  және 
телекоммуникация арқылы берілетін анимациялар, дыбыс және видеокөріністерді компакт-дискіде тасымалданған 
ақпаратты ұсынудың жаңа түрлері..   
Келесісі  -  жаңа  пішіндегі  кітапханалар.  Бәрімізге  белгілі  интеллектуалды  қорлардың  көлемі  мен 
жетістіктері өсіп  келе  жатыр.  Сондықтан,  кітапханалардың  электронды  каталогтарының  Internetпен  үйлесімділігі 
ақпараттың  өте  үлкен  көлемде  жинақтауларына,  оның  ара  қашықтық  пен  уақытқа  қарамастан  ашық  түрде 
қолданылуы басқаша сапаға көтереді. Дегенмен, кей жағдайларда мұндай кітапханалар олардың ішінде сақталған 
ақпаратқа толық қол жеткізуді қамтамасыз ете бермейді. 
Сапалы білім алудың тағы бағдарының бірі - оқыту сабақтарының жаңа түрлері. Егер, алғашқыда ауызша 
оқыту  түріне  оқу  мен  жазуды  енгізуді  қажет  етіп  қосып,    сабақ  түрлерін  өзгертсе,  ал  қазіргі  жағдайда  оның  ең 
жақсы ұйымдастырылуының (әрине, технологиялық құралдарды пайдалануда)  арқасында оқыту үрдісін байытып, 
түбегейлі жаңа асинхронды, студенттер мен оқытушылардың бірігіп жұмыс жасаған сабақтар мен зертханалардың 
виртуальды тәртіппен жүргізілу мүмкіндігі пайда болды. Студенттер үшін мұндай түрдегі жұмыстар қолайлы, оның 
дәстүрлі болғанымен, өзіне  ыңғайлы  кестемен және  артық  ескертулерсіз, өзінің  мүмкіндіктерін толығырақ ашуға 
қолайлы жағдайлар туады. 
Ал  негізгі  бағдар  -  білім  алудың  жаңа  құрылымы.  Университеттік  құрылымның  пайда  болуы,  ғылыми 
лабораторялардың функционалдылығын қамтамасыз ететін қосымша штаттарды  қажет етті. Бүгін де білім алуға 
жаңа мүмкіндіктерді енгізу үшін, бар құрылымдар телекоммуникациялық жүйемен толықтырылған, сонымен қатар 
ақпараттық  және  коммуникациялық  технологияларды  білім  алу  үрдісіне  кажетті  жете  мазмұннан  тұратын 
оқытудың жаңа құрылымы – кредиттік оқыту  жүйесімен толықтырылған.  
Оқытушы  мен  студенттердің  бейімделген  оқу  құралдарымен  жабықтау,  технологиялық  қорлардың 
жиынтығы сияқты білім ортасын айтатын болсақ, әр қарастырған бұл кезең түбегейлі түрде осы ортаның бұрыңғы 
қалпын  кеңейтеді  және  өзгертеді.  Әрбір  сәйкес  технология  өз  кезеңінде  оқытушы  мен  студенттерге  көмек 
көрсетті    және  ғылыми  бағыттағы,  сонымен  қатар,  маманданған  жаңа  түрлер  мен  оқыту  әдістемелерінің  пайда 
болуына және дамуына әсер етті , қоғам мен білім алу жүйесінің қатынасын өзгертті. 
Ақпараттық  технологияларды  пайдалану  білім  қорларын өзгешелеуге  және  бейімдеуге  көмектеседі.  Бұл 
үрдіске жоғарыда көрсетілген қашықтан оқытудың тікелей қатысы бар деп айтуға болады. Сапалы білім алуға қол 
жеткізуді қамтамасыз етуге септігін тигізетін - қашықтан оқыту пішіні қазіргі кезде, тек жоғарғы немесе кәсіптік білім алу 
үшін ғана емес, өмірлік білім алу аумағындағы жалпы өзекті мәселе болып келеді.  
Дегенмен,  қазіргі  жағдайда  қашықтықтан  оқыту  бағдарламасы  максималды  кең  және  сапалы  білім  алуға 
айқынсыз  талап  етеуіне  қол  жеткізу  мақсатында  қалыптасқан    талаптар  қатарымен  толықтырылған.  Олардың 
негізгілеріне жататындар: 
-  оқытатын  шеңберді  кеңейтілуі  қажет.  Сондықтан  тіпті  кішігірім  топтарға  қашықтықтан  білім  алу  үшін 
қосымша шарттар құру қажет;    
-  ақпаратты  көрнекті  құруды  ұйымдастырудағы  кітапхана  құрылуы  қажет.  Оқытушылардың  жұмысын 
жеңілдету,  Internet желісінде іздеуді жеңілдету  үшін және  жаңаша  кітапханаларда сілтемелермен  қоса табылған 
өзіндік  ғылыми  іздеу  қызметімен  ұйымдасқан  қосымша    электронды  қорлардың  көзі,  жеке  оқыту  кеңістігін  құру 
үшін бағдаламалық қамтамасыз етумен айналысатын мамандар қажет; 
-  оқытушылардың  әдістемелік-оқыту  жұмысы  жаңа  деңгейге  шығу  үшін,  қазіргі  желілік  кітапханада 
орналастырылатын қазіргі кездегі жаңа оқыту материалдары педагогика, психология, ақпараттық технологиялар 
аумағындағы  мамандардың  ынқтымақтастығын  құру  арқылы  іске  асырылуы  керек.    Бұл  материалдар 
оқушылардың  белсенді  қатысуымен  білім  беру  үрдісі  кезінде  қалыптастырылуы  керек  және  бұл  алдын  ала 
мақұлдауды  талап  етеді.  Оқытушылардың  студенттермен  бірге  әрекеттері,  көпжоспарлы  өнімнің  қалыптасуы 
(виртуалды  зертханалар  үшін  деректер  қорының  құраушы  бағдарламалары,  теориялық  шолулар  мен  Internet 
көзіне  сілтемелі  тізімдер  және  т.с.с.),  көптеген  Internet  қолданушылар  жағынан  тәуелсіз  экспертизаны  алу 
әдістемелік-оқыту жұмысына жаңа сапа береді;  
-  студенттерде  білім  көздерінен  сапалы  білім  алу  керекті  туралы  анық  түсініктері  болуы  шарт.  Егерде 
оларда  тек  тыңдау  мен  есте  сақтау  жеткілікті  деген  ұстанымдар  қалыптаса  бастаса,  онда  оқытушыға  бұл 
ұстанымды өзгертуге көмектесу керек;  
- нақты және білікті білімді бағалау үрдісі барлық оқытушылармен оқытылатын пән бойынша қалыптасуы 
қажет.  Қашықтықтан  оқытудың  тестілік  жүйесінің  бағасы  жеткіліксіз,  сонымен  қатар  өз  бетінше  жұмыс  жасауы, 
белсенділігі,  студенттің  таным  әрекетінің  дамуы  бағалану  қажет.  Қорытынды  тестілеуде  ағымдағы  білімнің  кез-
келген  уақытта  жұмысқа  ашық  арнайы  жүйесімен  тексеруі  және  бағалануы  қоса  жүру  керек.  Ондай  жүйелер 
оқытушымен шын және виртуалды кері байланысты қамтамасыз ету керек. 

219
 
 
Сапалы  білім  алуды  көтеру  үшін  қалыптасқан  айтылған  талаптарды  орындаған  жағдайда  сапалы  білім 
алуға қол жеткізуді қамтамасыз етуге бағытталған үрдіс оң шешім береді деп саналады. 
Айта  кететін  жәйт,  оқу  ресурстары  бар  ақпарат,  сонымен  қатар  басқа  да  оқу  орындарында  барлық 
адамдарға  қызығушылық  тудыратын  ақпаратты  жеткізу  мақсатты  бағытталған  болу  керек.  Мысалы,  қазір 
Қазақстандық  Internet  желісінде  оқытушыларға  және  оқушыларға  арналған  қызықты,  қажетті  материалдар 
баршылық.  Бірақ    каталогтардың  ішіндегі  қалыптасқан  мазмұндар  жинағы  мақсатталған  бағдарламаға  сәйкес  
болмауы керекті материалдарға қол жеткізуді қиындатып отырғаны өзекті мәселе болып отыр. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   56




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет