Сборник методических разработок учителей алматы, 2016 1 (082) ббк 74. 00
жүктеу/скачать 1,65 Mb. Pdf көрінісі
|
“ “ Жақсы Жақсы қыз қыз – – жағадағы жағадағы құндыз құндыз , , Жақсы Жақсы ұл ұл - - аспандағы аспандағы жұлдыз жұлдыз ” ” Жастар Жастар – – біздің біздің жарық жарық жұлдыздарымыз жұлдыздарымыз парағын таратып беремін. Білімдеріңізді өздеріңіз бағалайсыздар. Яғни, дұрыс жауап «5» ұпай, орташа жауап «4» ұпай. Бүгінгі сабақта орындаған әр тапсырмаға берілген ұпайларыңызды бағалау парағына жазып отырасыздар. Яғни, өз білімдеріңізге баға қоясыздар. Сабақ соңында маған өткізесіздер. ( Оқушыларға бағалау парағын тарату). Сайысымызды бастаймыз, Қиындықтан қашпаймыз. Алтын алма, білім ал, Деген ұран тастаймыз. ІV. Жаңа сабақ. «Ассоциативті қатар» Оқушыларға тақырыпқа байланысты әуен тыңдату. Бұл жұмыс түрінің мақсаты: оқушы мен мұғалімге ойын жіктеуді ғана емес, өздеріндегі субьекті тәжірибелерін ескере отырып, жаңа тақырыпты жоспарлауға мүмкіндік береді.
Мұғалім сөзі: -Балалар, осы әуенде сіздер қандай сөзді көп кездестірдіңіздер. Олай болса, біз бүгін қандай тақырыпты өткелі отырмыз. Дұрыс айтасыздар! Біздің бүгінгі тақырыбымыз туған жерімізге арналмақ.
Қазақстан дейтін менің бар елім, Жатыр алып жарты дүние әлемін! Бұл даланы анам жаспен суарған, Бұл далада атам қолға ту алған. Бұл далаға жылап келіп, уанғам, Бұл даланы көріп алғаш қуанғам, Бұл далада өскен жанда жоқ арман! Балалар, сонымен біздің бүгінгі тақырыбымыз: «Менің Отаным - Қазақстан». Бұл дүниеде біздің бір ғана Отанымыз бар. Ол- Тәуелсіз Қазақстан. Мемлекеттік тәуелсіздігімізді жариялағаннан бері Қазақстанды әлемнің жүзден астам елі таныды. Егеменді ел болып, халқымыз өз еркімен тұңғыш Президентін сайлады. Мемлекеттік рәміздерімізді белгіледік. Қазақ тіліне мемлекеттік мәртебе берілді. Туған жерімізде талай-талай өркенді өзгерістер болып жатыр. Ең бастысы- тату-тәтті ынтымағы жарасқан көп ұлтты халқымыз бар.
Ал, енді дәптерлеріңізді ашып, бүгінгі күннің реті мен сабақтың тақырыбын жазып қойыңыздар. - «Ой шақыру»: - Оқушыларға тақырыпқа қатысты бейнефильм көрсетіледі. Екі топ осы бейнефильм туралы өз ойларын айтады.
ойын жеткізу, ауызекі сөйлеу дағдыларын қалыптастыру. Оқулықпен жұмыс. 1-тапсырма. Екі топтан бір-бір оқушы тақтаға келіп, Қазақстанды картадан сөйлетуі қажет. 3-тапсырма.Берілген синонимдерді қатыстырып, сөйлем құрастырыңыздар. Интерактивті тақтамен жұмыс. Отан, туған жер, өлке, аймақ, өңір, кең-байтақ, ұлан-ғайыр, жариялау, жария ету,тану, білу, байлық, қазына.
орай, елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың «Тілдердің үштұғырлығы» бағдарламасы бойынша өзге ұлт өкілдеріне қазақ тілін үйретуде «Глоссарий» әдісін қолдану. Әр топтағы оқушылар үш тілдегі білімдерін көрсетіп, сұрақтарға жауап берулері қажет. «Болашақ» тобына:
аударыңыз. 2. Отан туралы қазақ т ілінде мақал айтыңыздар. 3. Осы мақалдарды орыс тіліне аударыңыздар. «Достық » тобына: 1.
орыс, қазақ тілдеріне аударыңыз. 2. Туған жер туралы қазақ тілінде мақал айтыңыздар. 3. Осы мақалдарды орыс тіліне аударыңыз. 7 - I live in Kazakstan. The State language is Kazakh. - Сөйлемдерді орыс, қазақ тілдеріне аударыңыз. - Отан туралы қазақ тілінде мақал айтыңыздар. - Осы мақалды орыс тіліне аударыңыздар.
-Сөйлемдерді орыс, қазақ тілдеріне аударыңыздар. -Туған жер туралы қазақ тілінде мақал айтыңыздар. - Осы мақалдарды орыс тіліне аударыңыздар. - «Ойлан, тап!»: Тақырыпты қазіргі өмірмен байланыстыру мақсатында оқушыларға проблемалық сұрақ қою. Мақсаты – оқушыларды ізденімпаздыққа және тапқырлыққа үйрету.
-Балалар, Қазақстан туралы көптеген мәліметтер айтыңыздар. Ал, енді сіздерге туған жеріміздің төрт астанасы туралы жұмбақтап айтамын, жауабын табуға тырысып көріңіздер. 1. Бұл қала – тұңғыш астана. 1920-1925 жылға дейін Қазақстаннның астанасы болды. Қазір Ресей Федерациясына қарайды. 2. Бұл қала сұлу Сыр бойында орналасқан. Бұрын Ақмешіт деп аталған. Қазақстанның екінші астанасы. 3. 1929 жылы Қазақстан астанасы Қызылордадан осы қалаға көшіп келді. Басын қар басқан Алатаудың етегіне орналасқан. 4. Бүгінде бұл қаланың аты әлемге әйгілі. Бұрын Ақмола деп аталған. Қазір Қазақстанның бас қаласы мәртебесіне ие болды. Оқушылардың әрбір жауабынан кейін, интерактивті тақтадан дұрыс жауаптардың суреттері беріледі. Қазақстанның астаналары ОРЫНБОР ҚЫЗЫЛОРДА АЛМАТЫ АСТАНА «Кім тапқыр?». Берілген сөйлемдерді аяқтаңыздар. Интерактивті тақтамен жұмыс. Қазақстанның жері...................... Табиғаты....................................... Мұнда ......................, ................., .............. бар. Қазақстан - ............... .......... өлке. Қарағанды ............. береді. Оны «......................» дейді. Оңтүстікте .................. өседі. Оны «........................» дейді. «Көршіңді тап!»: Берілген мақал-мәтелдердің жалғасын табыңыздар. • Отан отбасынан .................................... • Отансыз адам- ............................. • Отан- оттан да ........................ 8
• Туған елдің қадірін ............................ • Өзге елде сұлтан болғанша,......................... • Туған елдей ел болмас,............................... V. Сабақты бекіту. «Бой сергіту». Грамматикадан білімдерін тексеру мақсатында оқушыларға сөзжұмбақ жұмысын жүргізу. «Қазақстан» сөзжұбағы Мемлекеттік рәміз? Еліміздің бас қаласы қалай аталады? Еліміздің негізгі заңы қалай аталады? Қандай?, қай? деген сұрақтарға жауап беретін сөйлем мүшесі қалай аталады? Қазақстан Республикасының негізгі халқы? Тұрлаулы мүшелердің бірі қалай аталады? Қазақстан Республикасы қандай мемлекет? Қимыл, іс-әрекетті білдіретін сөйлем мүшесі қалай аталады?
Шығармашылық жұмыс: «Менің атамекенім » тақырыбында шағын эссе жазу. VІІ. Бағалау. Оқушыларды бағалау парақтары бойынша бағалаймын. РЕФЛЕКСИЯ. Оқушылардан бүгінгі сабақ бойынша нені үйреніп білгендері және нені білгісі келетіндері туралы сұрау. Мұғалім сөзі: - Сонымен балалар, туған жеріміз Қазақстан – тәуелсіз, егеменді мемлекет. Еліміздің қабылданған мемлекеттік рәміздері, ата Заңы, халқымыз сайлаған Президенті, ұлттық төл теңгеміз, ғасырлар бойғы тарихымыз бен ұрпақтан-ұрпаққа жеткен салт-дәстүр, мәдениетіміз бар. Өздерінің туып-өскен жерлеріне перзенттік парызы ретінде жүректен шыққан жырларын арнаған ақындар қаншама! Ал, сіздер туған жер туралы өлең-жыр білесіздер ме? - - Оқушылар өздері білетін туған жер туралы жыр жолдарын айтып шығады. - Мұғалім сөзі: Сіздердің жыр жолдарыңызда «атамекен» сөзі көп қолданылды. Олай болса, атамекен - ата-бабамыз және біздің туып –өскен жеріміз. Туған жерімізді аялау және құрметтеу – біздің перзенттік парызымыз. Еліміздің көк туы асқақтап желбірей берсін!
Директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары, қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
жеке индивидтердің, топтың, жұптың өзара біріккен әрекетте бір-біріне алма-кезек әсер етуі. Интерактивті оқыту - бұл таным әрекетін ұйымдастырудың арнаулы формасы. Оқытудың бұл формасы алдына нақты және бағдарланған мақсат қояды. Сондай мақсаттарының бірі- оқу процесінің өнімділігін арттыратын білімгердің ақыл-ой кемелділіктерін, өз жетістіктерін сезінетіндей жайлы жағдай тудыру. «Интерактивті оқыту»1990жылдары ғаламтор желісінің дамуымен байланысты пайда болды. «Интеракция» термині әлеуметтік психологияда да бар. Онда кейбір ғалымдар адамдардың өзара бірлескен әрекеті деп көрсетсе, кейбіреулер қарым-қатынастың бір түрі деп біледі. Әдіскер ғалымдар «интеракция» ұғымын жан- жақты саралай келе, оны жүйе ретінде төмендегіше сипаттайды: -екі не одан да көп қатысушының біріккен әрекеттерін талдаудың бірлігі болып табылатын дидактикалық жүйе; -ұжымдық (топтық) іс-әрекет; -әрекет нәтижесіне рөлдік жауапкершілік; -басқа тұлғамен субъектілік байланыс; -тұлға әрекетінің басқа мүшелердің қасиеттеріне тәуелді болуы және оларға ықпалы. Оқытудың интерактивті моделін қолдану өмірлік жағдаяттарды модельдеуді, рөлдік ойындарды пайдалануды, 9
мәселені бірлесіп шешуді көздейді. Интерактивті оқыту кезінде оқушылардың істі ұйымдастыра білу қабілеті де көрінеді. Интерактивті әдістермен сабақ өткізу кезінде мұғалім тек кеңесші, серіктес рөлін атқарады. Оқытушы жаңа біліммен бірге оқушыларды өз беттерінше ізденуге жетелейді. Мұғалім белсенділігі оқушылар белсенділігімен алмастырылып, оның міндеті оқушыларға белсенділікті қамтамасыз ететін оңтайлы жағдай тудыру ғана болып қалады. Интерактивті әдістерді өз орнымен пайдалана білген жағдайда ғана оның тиімділігі мол. Сол себепті әдіскер мамандар интерактивті әдістерді мынадай рқыту үрдісінде пайдалануды ұсынады: 1)аудиториядағы дәстүрлі курстарда; 2)мультимедиялық сыныптардағы дәстүрлі курстарда; 3)СД немесе интернет көмегімен өз бетімен оқуда. Аудиториялық сабақтарда оқытудың интерактивті формаларын қолдану үшін төмендегідей мақсат қою шарт: -белгілі бір жұмыс түрін орындауда практикалық дағдыны қалыптастыру; -көрнекі құралдар мен есте жақсы қалатын материалдарды пайдалана отырып оқыту; -белгілі бір мәселені шешуде білімгерлер ұжымының қатысуын қамтамасыз ету; -тест көмегімен аралық аттестациядан өткізу. Жоғарыда көрсетілген міндеттерді шешу үшін төмендегідей интербелсенді формалар қолданылады: 1.Компьютерді қашықтықтан басқару бағдарламасы; 2.Интерактивті тұсаукесер. Оларға бейнероликтер, анимациялар, дыбыстық сүйемелдеулер жатады;. 3.Интерактивті саяхат. Сабақ тақырыбы бойынша қажет материалдармен таныстыратын интернет ресурстарына саяхат жасау; 4.Кейс-технологияларын пайдалану. (СD,DVD дискілеріне білімгерлердің өздік жұмыстарын ұйымдастыруға арналған тапсырмалар мен үлестірме материалдарды жазу). 5.Тест тапсырмалары арқылы оқушылардың білімін бағалау; 6.Аудио және бейнеконференция өткізу; Конференцияның бұл түрін «дөңгелек үстел», «Миға шабуыл», «дебат», «фокус-топ» және т.б. оқыту формаларын қолдану арқылы ұйымдастыруға болады.«Пікірлер шегі» әдісі- бұл әдіс танымдық міндеттерді өз бетінше талдау және тұжырымдау қабілетін қамтиды.«Дөңгелек үстел» әдісі- оқытуда бұл әдіс әр түрлі ғылыми аспектілерде әр түрлі маман иелерін қатыстыра отырып, теориялық проблемаларды меңгерудің тиімділігін арттыруда қолданылады.«Дискуссия»- даулы мәселелерді қызу түрде талқылау үстінде қатысушылардың әр түрлі көзқарасы көрінетін әдіс.«Ажурлы ара»-оқушылар оқытылған ақпаратты бір-біріне мұғалім ретінде беретін әдіс.«Миға шабуыл»- белгілі бір проблеманың коллективтік талқылануы, топтық генерацияландыру әдісі.«Дебаттар»- өз көзқарасын жүйелі түрде бнруге, өзін қолдауға керекті нақты фактілер мен дәлелдерді табуға үйрететін тиімді құралдардың бірі. Осы формада өткен сабақты аудио және бейнетаспаға жазу арқылы оны келесі сабақтарды талдауда алғашқы сараптама материалы ретінде пайдалану аса тиімді саналады. 7.Фокус-топтық пікірталастар өткізу. Интерактивті оқытудың бұл түрінің ерекшелігі: мәліметтердің жеткіліктілігі, оларды алудың өзіндік айырмашылықтарының болуы, мәселені шешудегі тереңдік, дербестік. Басты артықшылығы нәтижелерді әртүрлі мақсатта (оқу, іскерлік, әкімшілік) бірнеше рет қолднуға болады, сонымен қатар білімгерлер мен шағын топтағы тыңдаушылар эмоциональдық қарым-қатынасқа түсуге мүмкіндік алады.
модельдейтіндіктен, оның қолданыс аясы тек білімгерлермен жұмысты ғана қамтып қоймай, сонымен қатар мамандардың біліктілігін көтеруде де қолданылады. Интерактивті оқыту жеке білімгермен жұмыс,топпен жұмыс түрінде ұйымдастырылады. Мәселен, қазақ тілі сабағында интерактивті әдістерді қолдану кезінде оқушыларды топқа бөліп, оларды белсенді әрекет етуге, бірін-бірі қолдау,толықтыру арқылы сұхбат құруға үйретуге болады.Екі оқушының сұхбатына үшіншісі де араласуына болады. Ол қарсы топтың оқушысы болуы да мүмкін. Қарсы топтан болғандықтан, ол сұхбатқа өзінің сұрағымен немесе екі оқушының сұхбатында айтылмаған тақырыпқа қатысты тың дерегімен қатыса алады. Сонымен қатар бұл әдіспен өткізілген сабақта мұғалім әр оқушыға жеке көңіл бөле алады. Себебі, әрбір оқушының жеке өзіне ғана бөлінген тапсырмасы болады. Мұнда әрбір оқушы өз жұмысының нәтижелі болуын көздейді. Сөйте тұра, олар жұп болып, топ болып жұмыс істейтіндіктен, бірлескен әрекеттерінің жеткілікті болуын да мақсат етеді. Сондықтан білімі төмен оқушылар озат оқушылардан кей жерлерде тапсырманың орындалу барысынан көмек алса, ал озат оқушылар топтық әрекетте артта қалмау үшін сабақты нашар білетін, не білімі төмен оқушыларға көмек береді. Осылайша интерактивті әдіс - оқушыларға мәселені бірігіп шешуді үйретеді. Бірігіп жұмыс істеу әрі жеңіл, әрі қызық, әрі тиімді. Интерактивті әдіс барысында олар мәселені бірігіп шешіп қана қоймай, бірлесуге, ұйымдасуға бейімделе отырып, оқып үйренуге тырысады. Интерактивті әдісте, мұғалім ұйымдастырушы, бақылаушы деңгейінде ғана көрінеді де оқушы белсенділігі арта түседі. Интеракция кезінде мұғалім жұмысқа тікелей қатысқанымен, ол өз мүмкіндігін шектеп, онда оқушының белсенді болуына жағдай жасайды. Мқғалімнің интеракция кезіндегі әрекет жүйесін төмендегіше бөлуге 10
болады: Олар: мақсат қою, жұмысты жоспарлау, тапсырманы бөлу, оқушы әрекетін бақылау және бағалау. Оқыту кезіндегі топтар сабақ өтуге қолайлы шағын оқушылар санынан (3-5) тұрады және мұғалімнің алдына қойған мақсатына сай құрылады. Топтық жұмыс диалогтық түрде де, монологтық түрде деіске асуы мүмкін.
оқушыларды жеке тапсырмамен жұмыс істете отырып, топ мүддесін ойлауға үйрету. Әрқайсысын өз міндетін жауапкершілікпен атқаруға жетелеп, ортақ нәтижеге қол жнткізуге ұмтылдыру. Серіктестікке, бірігіп жұмыс істеуге және жаңалықтар ашуға арналған осындай әдістер мұғалім мен оқушыларды жақындатып, оқуға деген қызығушылығын арттырады, сабақ үстіндегі енжарлықтан арылтады. Бір сөзбен айтқанда, интерактивті әдістерді өз шеберлігімен ұштастырып, сабақтарында тиімді пайдалана білген мұғалім оқу үрдісінде көп жетістіктерге жетері сөзсіз.
Заместитель директора по УВР, учитель русского языка и литератруы
• развитие творческих способностей, логического мышления детей; • повышение интеллектуального и культурного уровня, расширение кругозора учеников; • повышение интереса к учебно-познавательной деятельности, стимула; • воспитание чувства товарищества, взаимоуважения; толерантного отношения друг к другу. • формирование умения работать в группе, в команде, сотрудничать; • формулировать ответы, быстро находить верное решение;
В игре участвуют две и более команд по 6 человек (включая капитана); у каждой команды – свой игровой стол, название, специальная “сигнальная” карточка.
1. Представление команд. Ведущий называет команды, вызывает участников (по одному), приглашая за игровой стол. Последним вызывается капитан. Когда игроки представлены и заняли свои места за столом, начинается сама игра. 2. Разминочный тур. (или “блиц”-игра) – 3-4 вопроса по 15 секунд обсуждения. Отвечает та команда, которая раньше других “просигналила” карточкой о готовности. “Сигналит” капитан, он же называет того, кто будет отвечать. Присуждается по одному баллу за каждый верный ответ. 3. Основная часть. Ведущий задаёт вопросы, которые оцениваются по 3-балльной шкале, в зависимости от уровня сложности. Максимальное время обсуждения – 1 минута. (Обсуждение начинается – время “включается”) по сигналу ведущего. Команда, у которой готов ответ, может прервать время для дачи ответа. (По команде ведущего “время” останавливается). Если ответ неправильный, а время - 1 минута - ещё не вышло, то соперники продолжают обсуждение в поисках правильного ответа. 4. Полное время игры – 50 минут (включая тайм-аут – 1 мин., если захотят команды, музыкальную паузу, представление команд). Если игра проводится на уроке – 35 минут. Примечание: 1. Музыкальная пауза, по желанию ребят, может готовиться ими самими. Игра “Интеллектуальный ринг” Добрый день, дорогие, зрители; (уважаемые гости)! Мы рады приветствовать Вас на нашей игре. Сегодня на нашем ринге встречаются две интересные команды. Это лучшие представители пятых классов. I раунд.
Итак, начинаем. Разминка. Первой отвечает на вопрос та команда, которая первой поднимет карточку. Капитаны команд – будьте внимательны! Каждый правильный ответ оценивается в 1 балл. 1. Кто, согласно известной пословице, “платит дважды?” (скупой). 3. Как написать слово мышеловка всего пятью буквами (кошка). 4. Основное и любимое занятие Дуремара? (ловля пиявок). 5. Кто написал сказки?: • “Гадкий утёнок” (Г. Х.Андерсен) • “Сказка о рыбаке и рыбке” (А. С. Пушкин). 6. Семь карандашей дороже восьми тетрадей. Что дороже – 8 карандашей или 9 тетрадей? (8 карандашей). “А теперь давайте посмотрим результаты по итогам первого раунда” (оглашаются результаты первого раунда. 11
Называется команда – победитель в первом раунде). II раунд. А теперь настоящая игра. У Вас на столах лежат карточки. Ваша задача собрать за 1 минуту и получить 2 пословицы. Это задание оценивается в 2 балла. Время пошло. Пословицы: “Не имей 100 рублей, а имей 100 друзей. “Без труда не выловишь и рыбку из пруда”. (Карточки с пословицами разрезаны на фрагменты и перемешаны.) III раунд. Отгадайте загадку: Сжуёт железо, Сталь сожрёт И скалы в порошок сотрёт, Мощь городов, Власть королей Его могущества слабей. (время) На это задание Вам даётся 1 минута. IV раунд
А теперь проверим Ваше чувство юмора. Однажды Дж. Свифт спросил своего слугу: - Том, что это значит? Мои сапоги не вычищены? - Нет, сэр – ответил Том – Вы же собираетесь идти гулять, так я подумал: они всё равно станут грязными. - Хорошо, собирайся, Том, пойдёшь со мной. - Но, сэр, я ещё не завтракал… Вопрос: Что же ответил Дж. Свифт?! 1. (“Не беда, всё равно опять проголодаешься”) На это задание Вам даётся 1 минута. Известно, что Филлипинские острова были названы в честь испанского короля Филлипа II. А какой штат США получил своё название в честь французского короля Людовика XVIII? (Луи XVIII) Далее зачитывается 7-8 вариантов ответов (названия штатов США: Флорида, Луизиана, Алабама, Джорджия, Арканзас, Оклахома, Техас, Миссисипи). (Правильный ответ – Луизиана) На это задание Вам даётся 1 минута. Оно оценивается в 2 балла. VI Черный ящик • Как одной крошкой накормить досыта всю семью?Добавить к ней букву О и разлить получившуюся окрошку всем по тарелкам V раунд
А теперь завершающий раунд – супер-блиц. Каждая команда выбирает игрока, и тот за одну минуту отвечает на серию вопросов. Звучит метроном и ведущий под звук метронома зачитывает вопросы.На вопросы отвечает представитель первой команды 1. Какой мультипликационный герой говорит: “Ребята, давайте жить дружно”? (кот Леопольд) 2. У кого есть шапка без головы, нога без сапога? (гриб) 3. На сколько частей разделён отрезок, если на нём три точки? (4 части) 4. Какого цвета козлик, живший у бабушки? (серенький) 5. Сколько штук в дюжине? (12) 6. Пингвин – птица или зверь? (птица) 7. Место, куда попал думающий индюк? (суп) А теперь на вопросы отвечает представитель другой команды 1. Назовите столицу Англии (Лондон) 2. Какое лекарство принял кот Леопольд, чтобы стать злым (Озверин) 3. Чёртова дюжина – это сколько? (13) 4. Как называется деревня, куда приехал дядя Фёдор с Матроскиным? (Простоквашино) 5. Кто из сказочных героев летал в ступе? (Баба-Яга)
жүктеу/скачать 1,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|