Сәкен сейфуллин өЛЕҢдері
жүктеу/скачать 34,69 Kb.
|
СӘКЕН СЕЙФУЛЛИН ӨЛЕҢДЕРІ
- Бұл бет үшін навигация:
- КЕЛІНШЕКТІҢ БЕСІК ЖЫРЫ
- ТЕРГЕГЕН БОЛСАҢ АЙТАЙЫН
| САҒЫНДЫМ
Туғалы қапас көрмеген, Көкіректе кектер кернеген, Талпынып құлаш сермеген Айтайын ішкі сырымды: Қайрымды қалың елі бар, Сарыарқа сары белі бар, Өрісті шалқар көлі бар Сағындым мен кырымды. Өзенді, көлді жайлаған, Кермеге тұлпар байлаған, Хабарсыз арам ойлардан Сағындым мен аулымды. Жібектей шашы оралған, Қыпша белі кыналған, Еркесі қырдың бұралған Сағындым мен сәулемді. Айналып-толғап өсірген. Ақ сүтін беріп кешірген, Тастамайтын есінен Сағындым ғаріп анамды. Мал бағып, шауып ойнаған, Үйреткен асау байлаған... Көк жасыл шебі жайнаған Сағындым еркін даламды. Қымызы бал шараптай, Жігіті бағлан манаптай, Тұлпары тарпаң қанатты Сағындым бейбіт елімді. Таулары биік қиялы, Орманы шалғын миялы, Жылқы, қой, сиыр, түйелі СағындымАрқа-жерімді.
КЕЛІНШЕКТІҢ БЕСІК ЖЫРЫ Әлди-әлди, ақ бөпем, Ақ бесікке жат бөпем! Жылама, бөпем, жылама, Жілік шағып берейін, Көк ала иттің құйрығын Жіпке тағып берейін! Әлди-әлди, жанашым! Алдыма алып шабайын, Тойға кеткен әкеңді Кайдан іздеп табайын? Әлди-әлди, аппағым! Жылама, менің жүрегім, Әкең малда тұр шығар Таяныш қып күрегін. Әлди, менің бөбегім, Әкең жүр ғой малменен! Жүрген шығар алысып Шұна қаяз қарменен. Қартайғанда күтетін Әкесі мен шешесін, Кандай жігіт өскенде Болар екен бөпешім? Өңкей біздей зарлыға, Кемдіктегі жарлыға, Жаным менің ержетіп Көсем болар ма екенсің? Тақылдаған таңдайы, Кере қарыс маңдайы. Алмас тілді немесе, Шешен болар ма екенсің? Бұлбұлдай боп тілінен Тәтті айтқанда бал тамған, Ащы айтқанда қан тамған Ақын болар ма екенсің? Не болмаса жүректі, Күш, қайратты, білекті, Кемшілікке көнбейтін Батыр болар ма екенсің? Омырауы есіктей, Ақ балтыры бесіктей, Егінші боп, өзгеге Нұсқа болар ма екенсің? Отқа темір қайнаткан, Бұт балғаны ойнатқан, Нанша илейтін темірді Ұста болар ма екенсің? Не болмаса жұмыскер, Не өнерлі мініскер, Саусақтары сүйріктей Зергер болар ма екенсің? Не қасқа атты Қамбардай, Аш қылмайтын аң барда, Құралайды көзге атар Мерген болар ма екенсің? Жақсы болып ержетсе Балапаны бөпесі, Бағы ашылып, анасы Көкке тиер төбесі. Бақытсыз боп ержетсе, Бар үміті - қарағы, Михнат шеккен сорлы ана Ашпағаны қабағын. Әлди-әлди, балашын! Ұйықтатайын тербетіп... Тілегім сен, құлыным, Үміт ақта ержетіп!..
ТЕРГЕГЕН БОЛСАҢ АЙТАЙЫН Маржандай тізген жырымды Айтайын болсаң, тергеген: Домбырадай күйленіп, Ән тасып көкірек кернеген. Махаббат толып жалындай, Лүпілдеп жүрек тербеген. Шаттанып күйлер қауласып, Қосылған әрбір пернеден. Дүниеге жайып құшақты, Күштерім құлаш сермеген. Шаттанған тасып өлеңді, Айтпауға ерік бермеген. Кейде толып көкірекке Кектер толып кернеген. Жігер қайнап зұлматқа, Дүниеден шындық көрмеген. Көз жасын көріп сорлының, Екпінді қызу өленді Көкірегім жылап еңіреген Айтпауға ерік бермеген.
Күңіреніп қырда отырып көкірек кернеп, Ән салдым домбыра алып ырғап, тербеп. Аузымнан өлеңімді қағып алып, Ызыңдап кетті жаттап асау жел кеп. Асау жел саулап жаттап кетті сарнап, Аралап Сарыарқаны кезіп - шарлап. Ән салдым қырда отырып көкірек кернеп. Кім білсе желдің тілін соған арнап. |