6.Зат есімнің жіктелуі және сөйлемдегі қызметі
Зат есім жіктеліп келіп сөйлемнің баяндауышыболады. Мысалы: Ақ басты Алатаудың Жамбылымын (Ж.) Ынтымақ – оқ өтпес сауыт (мәтел). Бұл сөйлемдерде Жамбылымын, сауыт деген сөздер 1 және 3-жақта жіктеліп келіп баяндауыш болып тұр.
Жаттығу блогі
1-жаттығу: Текстегі зат есімдерді теріп алып, кесте ретімен мағынасына қарай топтап жазыңыздар.
Жалпы
|
Жалқы
|
Дара
|
Жинақты
|
Деректі
|
Дерексіз
|
Адамдарымызға
|
Сандыбай, қарға, Байжан, Сүйіндік, Байсал, Бершіл
|
Айна, әдет, әдеп, әскер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бетінде қайғы да жоқ, қасірет те жоқ, қорқыныш қана бар (Ғ. М.). Ой да жоқ, үміт те жоқ, ерік те жоқ, билік те жоқ (Ғ. М.). Сандыбай қарғаның тұзын екі қолымен ұстап, айнаға қарағандай жымиып отыр (Ғ. М.). Бойында әдет пен әдепке сыя бермейтін мінездері болғандықтан, жынды Байжан атанған адам (Ғ. М.). Әсіресе, қолқабыс ететін адамдарымызға риза болдым (Ғ. М.). Бершіл бір жәрдем етпесе, өзгеден үміт жоқ секілді (Ғ. М.). Ар-ұят, намыс-кек – бәрі ортақ болған соң, әскер достығы терең бір мағына табады (Ғ. М.). Әдемі шана мен қамыт-саймандары сықырлай түсіп, жегулі дара аттар да көрінеді (М. Ә.). Байсал да бір үлкен жолаушыдай боп, қалың киім киген… Сүйіндік аулына Абайлар ел орынға отыра келді (М. Ә.).
Достарыңызбен бөлісу: |