Семинар сабақтың тақырыбы: «Морфология және сөздің грамматикалық сипаттары»


ЖАУАБЫ: 1.Зат есім-космос, күн, біз, жігіттер, жарық, Абай, кеңес, дыбыс, бірдеме, Кенжетай



бет11/49
Дата28.04.2023
өлшемі164,78 Kb.
#88216
түріСеминар
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   49
Байланысты:
Абдиманапова Диана Сөзжасам прак. тапсырмалар

ЖАУАБЫ: 1.Зат есім-космос, күн, біз, жігіттер, жарық, Абай, кеңес, дыбыс, бірдеме, Кенжетай
2.Сын есім-жаңа, басқа, үлкен, жылтыраған, салқын, қорбаңдаған,
3.Сан есім
4.Есімдік-біз, бірдеме
5.Етістік- көрінді, жинала бастады, көрініп тұр, тоқтап, қайта бұрылды, жылжып келді,
6.Үстеу-бері,
7.Еліктеу сөздер-
8.Шылау-
9.Одағай-
2-жаттығу. Көп нүктенің орнына тиісті қосымшаларды (септік, тәуелдік, көптік жалғауланын) қосып жазыңыздар.
Махмұд Қашқари – түркінің тұңғыш тіл маманы, түркі тілінің оқулығын жасаған, грамматикасын түзеп, жалпы түркі әлемінде тіл өнерінің өрісін кеңейтіп, өркенін өсірген ғұлама. Түркология тарихының ол тұңғыш тарихи-салыстырмалы әдісін қолданып, түркі тілдері тарихи диалектологиясының негізін салды. Оның осы тілдері салыстырмалы түрде зерттеу тәсілі бүкіл Шығыс тілшілерінің ортақ зерттеу тәсілі ретінде өзінше бір мектеп болып қалыптасты.
3-жаттығу. Тексті көшіріп, негізгі сөздердің астын бір, көмекші сөздердің астын екі сызыңыздар.
– Табамын жауымды. Қырқамын тілерсегін, – дегізді. Бағанадан бергі із, айғағын көріп кел, енді айрылсам, Бекбол болмайын, тіпті, қара бассын мені, – деп кеп, атына қайта мініп, оң жақтағы бір серек тастың қасына барды да, басына шығып, тағы да көп қадала қарады.
Бағанағы құстар да жоқ. Әлі ешбір белгі білінбей тұр. Жалғыз-ақ бұл жерден Ожардың ет-бауырына жарыса кеп тірелетін екі шатқал сайлар осы еді. Бұны паналамапты. Бергі тастарда да белгі жоқ. Тағы да атына мініп, енді алғаш шыққан тасының сол жағына етіп шығып, тағы бір тұрғыдан қарады. Бұдан да арылта қарап тұр (М. Ә.).
4-жаттығу. Мәтіндегі есім сөздерді сөз табына қарай топтап жазып, олар қай категория көрсеткіштері арқылы түрленгенін ажыратыңдар.
Болат хан өлгеннен кейін «қазақтың бас ханы болу жолы менікің деп сеніммен жүрген Әбілқайыр билік тізгінінің басқаның қолында кеткенін көргенде ашуланып, бәрін тастап еліне кетеді. Сөйтіп, олар Еділ қалмақтарын да, башқұрттарды да, сондай-ақ Жайық қазақтарын да айдап салып, Кіші жүз қазақтарының тынышын кетіре бастайды. Соның аяғы Әбілқайырдың 1730 жылы өзін Ресей империясының қол астына кіруіне мәжбүр етті.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет