Серік Мырзалы философия оқу құралы

15
олардың қайнар көзін «о дүниеден» табады. Философияны алсақ, сонау 
Көне Грекиядағы алғашқы пайда болған «Милет мектебі» өкілдерінің 
қойған: «Дүниенің негізінде не жатыр?» – деген сұрағынан бастап, 
осы күнгі ойшылдардың: «Адамзаттың болашағы бар ма, ия болмаса 
ол өзін-өзі экологиялық апатқа, дүниежүзілік ядролық соғысқа әкеліп 
өлтіре ме?» – деген сұрағына дейін, бұлардың бәрі де ақыл-ой таразы-
сына салынып, парасат шеңберінде талданады.
Философияның
басқа өмірге деген көзқарастардан айырмашы-
лығы – оның 
рационалдығында
(ratіo – латын сөзі, ақыл-ой). 
Жалпы алғанда, философия қоғамдық сананың ғылыми саласының 
шеңберінен шығып кетпеуге тырысады, осы мақсатқа жету үшін өзінің 
категориялық (categorіa – грек сөзі, белгі, пікір айту, айыптау) бүкіл 
ғылымның жетістіктеріне, адамзаттың мыңдаған жылдық өмірден 
алған тәлім-тәжірибесіне негізделген жүйесін қалыптастырады.
Сонымен қатар философияны басқа жаратылыстану және әлеу-
меттік-гуманитарлық ғылымдармен салыстырсақ, оның ерекшеліктерін 
де байқауға болады (humanus – латын сөзі, адамдық, адамгершілік).
Біріншіден, философиялық 
категориялардың
(ұғымдардың) 
шегіне жеткенше жалпылығын
атап өтуге болар еді. Олар бол-
мыс пен ойлаудың ең маңызды және мәнді терең байланыстары мен 
қатынастарын көрсетеді. 
Жеке ғылымдар
тек қана дүниенің 
белгілі 
бір бөлігін
ерекше нысан (objectum – латын сөзі, зат) ретінде қарап, 
соның мәнді байланыстары мен қатынастарын зерттейді.
Екіншіден, философия, басқа ғылымдар сияқты, ғылыми деректерді 
пайдаланады. Бірақ философиялық деректердің айырмашылығы – ол 
жеке ғылымдарда сарапталған, белгілі бір 

жүктеу/скачать 3,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: