К ВОПРОСУ О СОТРУДНИЧЕСТВЕ КАЗАХСТАНА С КИТАЕМ

С.Терещенко. По результатам переговоров в Пекине был подписан ряд документов, закладывающих

основы двусторонних казахстанско-китайских отношений.

В августе 1992 г. состоялся обмен визитами министров иностранных дел. Итогом соответствующих

переговоров явилось подписание «Соглашения о поощрении и взаимной защите инвестиций» (вступило

в силу после ратификации 18 августа 1994 г.) Стороны договорились об условиях, принципах, режиме

взаимных инвестиций и порядке разрешения возника-ющих споров.

В октябре 1993 г. состоялся первый официальный визит в КНР Президента Казахстана. В ходе

визита   Н.Назарбаевым   и   Цзян   Цзэминем   была   подписана   «Совместная   декларация   об   основах

дружественных взаимоотношений между Республикой Казахстан и Китайской Народной Республикой»

- первый официальный документ, определяющий принципы взаимоотношений двух государств [4].

В апреле 1994 г., Премьер Госсовета КНР – Ли Пэн посетил Казахстан.

В сентябре 1995 г. состоялся второй визит Н.Назарбаева в КНР. 

В   июле   1996   г.   Председатель   КНР   Цзян   Цзэминь   посетил   Казахстан.   Визит   завершился

подписанием   «Совместной   декларации   Республики   Казахстан   и   Китайской   Народной   Республики»,

подтвердившей   все   ранее   достигнутые   договоренности   и   взаимные   обязательства   двух   сторон,   и

наметившей перспективу стратегического партнерства на XXI век [5].

На фоне сегодняшней, зачастую неустойчивой международной обстановки, в условиях непрерывно

возникающих   новых   вызовов   и   угроз   географическое   положение   наших   государств,   интенсивный

политический диалог, взаимодополняемость экономик и обширные гуманитарные связи обуславливают

надежный фундамент стратегического партнерства Казахстана и Китая.

Объем товарооборота между нашими странами в 2009 г. составил 14 млрд.долларов. Во внешней

торговле Казахстана этот показатель по итогам 2009 года превысил 13% и Китай занял среди стран-

партнеров РК второе место после России. В свою очередь и для Китая Казахстан является вторым среди

стран СНГ торговым партнером [6]. В 2010 году импорт товаров из КНР в РК увеличился на 11% по

сравнению   с   2009   годом   [7]   и   товарооборот   между   государствами   достиг   20,4   млрд.долларов,

увеличившись в 50 с лишним раз по сравнению с начальным периодом установления дипотношений [8].

Взаимная торговля между нашими странами выросла почти в 13 раз за последнее 10 лет, и более

тысячи   китайских  предприятий   работает   в  нашей  республике   [9].   При  сохранении   такой  динамики

роста доведение товарообо-рота до 40 млрд.долларов к 2015 году вполне реализуемая задача [10].

Можно   вспомнить,   что   во   время   официального   визита   в   Китай   Государственного   секретаря-

министра иностранных дел РК Каната Саудабаева в феврале 2010 г., стороны отмечали, что несколько

лет назад Нурсултан Назарбаев и Ху Цзиньтао договорились довести уровень товаро-оборота до 15

млрд.долларов.   Задача   успешно   исполнена:   в   2008   году   объем   взаимной   торговли   достиг   17,5

млрд.долларов [11].

Постоянные   контакты   руководителей   двух   стран   наглядно   демон-стрируют   высокий   уровень,

прочность и стратегический характер межгосу-дарственных отношений. В 2010 году лидеры двух стран

встречались пять раз [12]. 2011 год также не исключение: в феврале 2011 года Нурсултан Назарбаев

посетил с государственным визитом КНР, в июне – Ху Цзиньтао прибыл в Казахстан, в сентябре –

министр иностранных дел РК Ержан Казыханов с официальным визитом побывал в Пекине и в этом же

месяце   состоялся   первый   в   истории   двусторонних   отношений   официальный   визит   председателя

Постоянного комитета Всекитайского собрания народных представителей КНР (ПК ВСНП) У Банго в

РК.

Каждая встреча казахстанского и китайского руководителей – новый этап во взаимоотношениях

двух   стран.   Причем   динамика   взаимных   визитов   всегда   наполняется   новыми   соглашениями   и

договоренностями,   достигнутыми   по   их   итогам.   И   эта   (июньская   2011   года)   уже   25-я   встреча

Нурсултана   Назарбаева   и  Ху  Цзиньтао  ознаменовалась  важнейшим   событием   –  стороны  подписали

Совместную   декларацию   о   развитии   всестороннего   стратегического   партнерства.   Этот   документ

призван   еще   более   упрочить   имеющийся   фундамент   взаимодействия   Астаны   и   Пекина   и   вывести

сотрудничество на качественно новый уровень. Декларация охватывает все направления казахстанско-

китайских отношений и определяет их развитие на долгосрочную перспективу [13]. На данной встрече

было отмечено, что почти за 20 лет с момента установления дипломатических отношений между двумя

государствами окончательно урегулирован пограничный вопрос, подписан договор о добрососедстве,

дружбе  и  сотрудничестве,   созданы отношения   стратегического  партнерства.   Выработана   совместная

стратегия сотрудничества в XXI веке.

17

Также плодотворным был визит министра иностранных дел Ержана Казыханова. Состоявшиеся

встречи главы МИД РК с руководством Китая в очередной раз подтвердили: Казахстан во внешней

политике   этой   страны   занимает   важное   место.   Свидетельством   стало   и   то,   что   Е.Казыханов   имел

возможность встретиться с заместителем председателя КНР Си Цзиньпином. На языке протокола это

дань особого уважения к стране [14].

Пребывание в Пекине прошли в плотном графике переговоров с руководством   Поднебесной, а

завершилось встречей в широко известном в экспертных кругах Китайском институте международных

проблем. Министр иностранных дел выступил перед научной общественностью КНР, предста-вителями

дипломатического   корпуса,   аккредитованного   в   Китае,   обозначив   основные   направления   внешней

политики Казахстана.

Первый   в   истории   двусторонних   отношений   официальный   визит   председателя   Постоянного

комитета   Всекитайского   собрания   народных   представителей   КНР   У   Банго   в   сентябре   2011   года

послужил дополнительным импульсом в укреплении взаимовыгодного сотрудничества. Заметим, что

Всекитайское собрание народных представителей (ВСНП) является высшим законодательным органом

КНР   и   выступает   как   однопалатный   парламент.   При   этом   обладает   широкими   полномочиями   –   от

внесения   поправок   в   Конституцию   и   контроля   за   ее   исполнением   до   избрания   и   утверждения

кандидатур высших должностных лиц государства. На нынешний момент число депутатов ВСНП 2 987

человек [15].

Во время встреч руководителей двух стран отмечалось, что удалось добиться широкого консенсуса

по  углублению   стратегического   сотрудни-чества,   а   также   важным   международным   и  региональным

вопросам,   представляющим   взаимный   интерес.   В   частности,   высоко   оценена   роль   парламентов   в

политической жизни, а также в процессе укрепления взаимопонимания и дружбы между народами двух

стран. Выражая готовность ПК ВСНП к дальнейшему взаимодействию с Парламентом Казахстана, У

Банго   отметил,   что   действующие   в   законодательных   органах   обоих   государств   группы

межпарламентского   сотрудничества   вносят   значительный   вклад   в   углубление   стратегического

партнерства [16].

В   ходе   встречи   в   Парламенте   РК   высокий   гость,   назвав   межпарламент-ские   связи   важной

составляющей   межгосударственных   отношений,   отметил,   что   в   этой   сфере   заложен   хороший

фундамент, способный вывести межпарламентский диалог на новый исторический рубеж. По мнению У

Банго,   ,   правовой   климат   казахстанско-китайского   сотрудничества   способствует   дальнейшему

укреплению долгосрочных дружественных связей между государствами [17].

В   ходе   своего   визита   в   Казахстан   У   Банго   был   принят   Главой   государства   Нурсултаном

Назарбаевым. Собеседники рассмотрели ряд вопросов двустороннего сотрудничества, подчеркнув, что

уровень взаимодействия Казахстана и Китая во многом обусловлен парламентской поддержкой [18].

Заметим,   что   казахстанско-китайское   стратегическое   взаимодействие   активно   развивается   во

многом   благодаря   активному  политическому  диалогу  на   высшем   уровне,   личным   отношениям   глав

государств.

Среди   основных   политических   достижений   за   эти   годы,   помимо   урегулирования   пограничных

вопросов, следует упомянуть предоставление Китаем Казахстану гарантий безопасности. Подписаны

такие   важные   документы,   как   Договор   о   добрососедстве,   дружбе   и   сотрудничестве,   Соглашение   о

создании   казахстанско-китайского   Комитета   по   сотрудничеству.   Данная   структура   стала   основным

механизмом системного продвижения и наращивания многопрофильных связей. Сегодня она состоит из

10   подкомитетов   и   Совместной   комиссии   по   трансграничным   рекам.   Переломным   этапом   можно

назвать   подписание   в   2005   году   Совместной   декларации   об   установлении   и   развитии   отношений

стратегического партнерства и год спустя – Стратегии сотрудничества в XXI веке. В 2007 году принята

программа сотрудничества в несырьевых секторах экономик. Все это позволило вывести казахстанско-

китайские отношения на уровень всеобъемлющего стратегического партнерства [19].

1.   Сыроежкин   К.Л.   Казахстан-Китай:   от   приграничной   торговли   к   стратегическому

партнерству:   монография.   -   В   трех   книгах.   Книга   1.   В   начале   пути.   –   Алматы:   Казахстанский

институт стратегических исследований при Президенте РК, 2010. С.12.

2. Там же. С.12.

3.  Сыроежкин   К.Л.   Казахстан-Китай:   от   приграничной   торговли   к   стратегическому

партнерству:   монография.   -   В   трех   книгах.   Книга   1.   В   начале   пути.   –   Алматы:   Казахстанский

институт стратегических исследований при Президенте РК, 2010. -С.13

18

4. Там же.. С.37.

5.   Сыроежкин   К.Л.   Казахстан-Китай:   от   приграничной   торговли   к   стратегическому

партнерству:   монография.   -   В   трех   книгах.   Книга   1.   В   начале   пути.   –   Алматы:   Казахстанский

институт стратегических исследований при Президенте РК, 2010,  -С.69.

6. «Казахстанская правда» от 15 июня 2010 года

7. «Казахстанская правда» от 23 февраля 2011 года.

8. «Казахстанская правда» от 11 июня 2011 года.

9. «Казахстанская правда» от 24 февраля 2011 года.

10.«Казахстанская правда» от 27 сентября 2011 года.

11.«Казахстанская правда» от 24 февраля  2011 года

12.«Казахстанская правда» от 15 июня 2011 года.

13.«Казахстанская правда» от 14 июня 2011 года

14.«Казахстанская правда» от 10 сентября 2011 года.

15.«Казахстанская правда» от 28 сентября 2011 года.

16. Казахстанская правда» от 23 февраля 2011 года.

17.«Казахстанская правда» от 27 сентября 2011 года.

18. «Казахстанская правда» от 28 сентября 2011 года.

19. Там же.

Түйін

Бұл   мақалада   автор   қазіргі   таңдағы   Қазақстан   мен   Қытай   арасындағы   қарым-қатынастары

мәселелерін қарастырады және бұл үрдіске кешенді талдау жасайды

Резюме

В данной статье автор рассматривает вопросы сотрудничества Казахстана и Китая на современном

этапе и дает комплексный анализ этому процессу.

Summary

In this article the author examines the issues of cooperation between Kazakhstan and China at present and

provides a comprehensive analysis of this process.

ӘОЖ 323:316.3 (574)

ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҚОҒАМДЫҚ КЕЛІСІМ МЕН ТӨЗІМДІЛІК МӘСЕЛЕСІ

Ж.Қ. Симтиков– 

саяси ғылымдарының докторы

Кез   келген   дамыған   елдер  қоғамдағы  тұрақтылықты   өзінің  саясатының  басты  мәселесі   ретінде

көріп,   оған   жіті   көңіл   бөлінеді.   Діни-этикалық   ағартушылық   мәселесі   бүгінгі   таңда   қоғамдағы

тұрақтылықты   сақтауда   үлкен   рөл   атқаратыны   белгілі.   Қоғамның   интенсивті   тұрақты   дамуы

болашақтың негізін қалаушы факторы екенін ешкім жоққа шығара алмайды. Сондықтанда жалпы діни-

этикалық ағартушылық мәселесін зерттей  келе қоғамдық келісім мен төзімділікке назар аудару өзекті

мәселелердің   қатарына   жатады.   Осы   тұрғыдан   алып   қарағанда,   тәуелсіз   Қазақстанның   басқаларға

ұқсамайтын өзіндік моделінің ерекшелігін атап айту қажет. 

1991 жылы Қазақстан Республикасының тәуелсіздік алған тұсынан бастап, қазіргі уақытқа дейінгі

кезенде қазақстандықтардың діни-этикалық көзқарастары ортақ ұлттық сана-сезімге негізделген діни-

этикалық құндылықтарға ие болудың орнына жалпыдан жалқыға қарай бағытталып, бұрынғы кеңестік

идеологияның тамырына түбегейлі балта шабу мақсатымен шетелден елімізге кіріп келіп жатқан алуан

түрлі діни әрі зайырлы этикалық құндылықтардың құрбанына айналып, қомақты өзгерістерге ұшырады.

Бұл әлбетте тарихи құбылыс еді.

XVIII ғ. бірінші жартысында ресейлік мемлекеттік шекара оңтүстікке, Орал маңы мен Есіл 

19

маңындағы   далаларға   жылжытылып,   1734-1744   жж.   аралығында   еуропалық   топтардың   қоныстануы

орын алды. Осылай ХХ ғ. басына дейін славян этнотерриториялық қауымдастықтан кейінгі ірі топты

татарлар, немістер мен поляктар құрады. Татарлар территориялық және конфессиялық нышандарымен

ерекшеленді. Олардың басым көпшілігі суниттік ағымдағы исламды ұстанса, Сібір татарлары негізінде

шаманизм жатқан дәстүрлі діндерге сенді.

Революцияға дейінгі Ресейде немістердің пайда болуы әртүрлі германдық мемлекеттерден (1871 ж.

бері біртұтас Германия), Австро-Венгрия, Швеция, Польша, Даниядан және ресейлік Прибалтика қала

халқының  айрықша   құқықты  сословиесі   өкілдерінің  (аксүйек-дворяндар,  дін  иелері  мен брюгерлер)

олардың   бірнеше   ұрпақтарының   көшіп   келуімен   түсіндірілді.   Олар   неміс   тілінің   әртүрлі

диалектілерінде сөйлеп,  христиан дінінің әртүрлі конфессионалды ағымдарын ұстанды.  Немістердің

басым   көпшілігі   лютерандар,   қалғандары   –   католиктер   мен   меннониттер   болды.   Бұл   ресейлік

диаспораның алғашқы авангардтық топтарының біздің аймаққа қоныстануы орталық патша үкіметтің

шешімімен жүзеге асырылған болатын.

ХІХ   ғ.   екінші     жартысында   Қазақстан   аумағында   Ресей   империясының   басқа   халықтарының

өкілдері   де   қоныс   аударды.   Бұл   жерлерде   славян,   неміс,   татарлардан   өзге   мордвиндер,   еврейлер,

калмақтар,   башқұрттар,   черемистер   және   басқалар   тұратын   еді.   Бұл   этникалық   топтардың   саны

жағынан ең көбін мордвиндер құрады. 1987 ж. санақ бойынша жалпы саны 11,9 мың мордвин халқы

көпшілігі Ақмола облысының Көкшетау уезіне, Торғай облысының Костанай уезінде тұрақтанды. 1651

адам басынан тұратын еврей халқы барлық облыстардың қалалық орталықтарына, көп бөлігі Түркістан

аймағының Ақмола және Сырдария облыстарына орналасты. Аталған жылы, Ақмола облысында өмір

сүріп жатқан 375 эстондық болды. Одан өзге, 1897 жылғы санақ бойынша Қазақстанда тұрып жатқан

29,5 мың өзбек, 2,8 мың түрікмен, 2,6 мың башқұрт, 997 қалмақ, 987 тәжік тіркелді. 

Осылай   ХІХ   ғ.   соңына   дейін   Қазақстанда   кейбір   еуропалық   және   азиялық   халықтардың   ірі

диаспоралары   қалыптасты,   олар   табиғи   өсімінің   жоғарығылымен,   миграциялық   икемділігімен

ерекшеленді.   Кейінгі   онжылықтарда   олардың   санының   артуымен   бұл   этникалық   топтар   аймақтың

экономикалық және әлеуметтік-мәдени өмірінде елеулі рөл атқара бастады.

Біздер бүгінгі Қазақстанды біздің елде өмір кешіп жатқан немістер, кәрістер, ингуштар мен басқа

да көптеген халықтарсыз елестету мүмкін емес. Олар сол кездегі жүйенің езгісінде болса да, жергілікті

халықтың жан жылуын сезініп ғұмыр кешті, өздері жат жерде жүріп қазақстарды көп нәрсеге үйретті.

Басқа   халықтардан   да   өзге   де   құнды   қасиеттерді   бойымызға   сіңірдік.   Біз   үй   тұрғызып,   отбасын

асырауды,   бидай   өсіріп,   ұлттық   тағамдарды   жасауды,   бірге   үйрендік,   осылай   халықтар   мәдениеті

жетістіктерімен алмасып байи түстік.

Қазіргі тәуелсіз республикамыз 46 конфессия мен деноминация өкілдері, сондай-ақ 130 ұлт пен

этникалық топ өкілдері бірлікте өмір сүріп жатқан іргелі мемлекет.

Еліміздегі титулды ұлт қазақтардың мәдени-этникалық дәстүрлерінен мұра болған рухани саладағы

толеранттылық қазіргі уақыт пен келешекте азаматтық әлемді сақтаудың жақсы негізі болып табылады.

Тәуелсіздік   жылдары   ішінде   Қазақстан   Республикасы   барлық   мұсылман,   православиеліктер,

католиктер, протестанттар, иудейлердің дін уағыздау еркіндігін қамтамасыз етті. Діни институттардың

елеулі сандық және сапалық дамуы басталды. Бүгінгі күні діни қоғамдастықтар саны шамамен 4500

болды, ал 1990 жылы олардың саны небәрі 670 болатын.

Еліміздегі құрылған мемлекет пен діни бірлестіктердің өзара қарым- қатынас үлгісі діндарлардың

құқығы   мен   еркіндігін   құрметтеудің   демократтық   қағидаттарына,   қоғамдық   және   діни   мүдделердің

теңгеріміне, серіктестік пен өзара түсіністікке ұмтылу қатынастарына негізделген. Астана қаласында

үш жылда бір өткізілетін Әлемдік және дәстүрлі дін лидерлерінің съезі конфессиялар арасындағы өзара

қарым-қатынасты   нығайтудағы     келесі   бір   қадам   және   Қазақстанның   өркениеттердің   жаһандық

келіссөзіне   қосқан   қомақты   үлесі   болды.   Елбасының   бастамасымен   құрылған   Мәдениеттер   мен

діндердің халықаралық келісім үлгісін дәріптеуде, дін мәселелерін зерттеуде жұмыла жұмыс атқарып

келеді.

Қазақстан   Республикасының   Президенті   Н.   Ә.   Назарбаевтың   «Дінде   экстремизм   жоқ»   деген

тұжырымы – шынайы шындық. Дегенмен еліміз өзінің тәуелсіз алғашқы қадамдарын жасаған, діни-

этикалық   ағартушылықтың   қауқарсыз   болған   тұсындағы   1990-жылдарда   азаматтарымыздың   дінді

өздерінің элеуметтік-экономикалық, тіпті саяси мәселелерін шешу жолында пайдалану пиғылдары орын

алған болатын. Мұның бәрі азаматтардың көрегенді Елбасы саясатын жете түсінбеуінің салдары еді.

Жағдайды сарапқа салған Президент Н. Ә. Назарбаев Мемлекет басшысы және қоғамда діннің өсіп

отырған рөлін толық шамада сезінген саясаткер ретінде барша дін лидерлеріне әлемдік және дәстүрлі

діндер форумын бас қала – Астана қаласында өткізуді ұсынған болатын. Сөйтіп, Қазақстан бұрын-

20

сонды бірде-бір мемлекет жасамаған ұсынысты жасады. Мұндай іс-шараларды өткізу ұсынысын тек

жетекші діндер мен конфессия өкілдері ғана жасайтын. Дінаралық келіссөздерді орнату мақсатында

осындай іс-шаралардың бірі Италияның Ассизи қаласында 1986 және 2002 жылы әлем діндері мен

конфессиялары өкілдерінің кездесуі ғана болған.

Бір-бірі туралы жалпы, аспектілер мен дәл мәліметтер негізінде құрылған әлемдік және дәстүрлі

дін   жетекшілерінің   арасындағы   келіссөздер   өзара   ынтымақтастыққа   жол   ашып,   заманымыздың

зомбылық,   фанатизм,   эктремизм   және   терроризм   сияқты   теріс   көріністерді   болдырмауға   септігін

тигізеді деген мақсатпен 2003, 2006 және 2009 жж. өткен Әлемдік және дәстүрлі діндер жетекшілерінің

І, ІІ және ІІІ съездері тұжырымдық ой және дауларды шешу құралы ретінде дінаралық және ұлтаралық

қатынастардағы зорлық пен терроризм әдістеріне қарсы қойылды.

Қоғамдық келісім мен төзімділіктің қазақстандық моделінің жүзеге асырылуының нәтижесі ретінде

Қазақстан Республикасы 2010 жылы Еуропа Қауіпсіздік және Ынтымақтастық Ұйымының, 2011 жылы

Ислам Ынтымақтастық Ұйымының төрағалығын атқарғанығын айтуға болады.

Еліміздің  қазіргі  уақытқа   дейін  жүріп өткен жолы  және   саяси әрі  тарихи  сахнада   қол жеткізіп

отырған жетістіктері, Президент Н. Ә. Назарбаевтың сөйлеген әрбір сөзі Қазақстандағы діни-этикалық

ағартушылықтың көрінісі болып табылады.

Тәуелсіздікке   қол   жеткізгелі   бері   Қазақстанда   діни-этикалық   ағартушылық   саласында   сарабдал

мемлекеттік   саясат   жүргізіліп   келеді.   Бұл   ағартушылық   «келісім   қағидаттары»   негізінде   жүзеге

асырылуда:

Біріншіден, ар-ождан және діни сенім бостандығы зандық және иснтитутық тұрғыдан қамтамасыз

етілуде;

Екіншіден, мемлекеттің конфессиялардың өз қызметтерін жүзеге асыру үшін тең және қолайлы

жағдай жасау жөніндегі міндеттілгін басшылыққа алуда;

Үшіншіден,   Қазақстандағы   конфессияаралық   диалогты   ынталандырып   отыру   мемлекеттің

маңызды бағыты болып табылады.

Қазақстандағы   діни-этикалық   ағартушылық   тәуелсіздікпен   бірге   дамып,   өткен   күнмен

салыстырғанда   мәдениетті   де   өркениетті   мәнге   ие   болып,   әрбір   әлемдік   және   дәстүрлі   діндердің

құндылықтарын қазақстандардың бойына сіңіруге бағытталғындығын аңғаруға болады.

1992   ж.   Алматыда   Президент   Нұрсұлтан   Әбішұлы   Назарбаевтың   басқаруымен   бірінші

Дүниежүзілік рухани келісім конгресі өткен болатны. Қабылданған манифесте конгресске қатысушылар

18   қазанды   Рухани   келісім   күні,   дау   -   жанжалдар   мен   қақтығыстарға   мораторий   жариялау   күні,

ымыраласуды   іздеу   күні,   қайырымдылық   пен   жақындарына   көмек   көрсету   күні   деп   жариялауға

шақырған. Содан бері Қазақстанда 18 қазан жыл сайын Рухани келісім күні ретінде атап өтіледі.

Қазақстан халқы Ассамблеясы қазіргі күні әлемдік қоғамдастық ХХІ ғасырдың ұлы жетістіктерінің

бірі   деп   баға   берген   таңғажайып   халықтар   достығының   институтына,   өркениеттер   институтына

айналды. Яғни, қоғамдық келісім мен төзімділіктің қазақстандық моделінің, оның ерекшелігі тәуелсіз

елдің жаңа ғасырдағы ғаламданудағы өзіндік келбетін қалдырары сөзсіз.

Елбасының   сөзімен   айтар   болсақ   «Қазақстанның   діни   конфессиялардың   бір-біріне   деген   өзара

сыйластығы олардың маңызды ерекшелігі болып табылады. Қазақ жерінен барлық әлемдік діндер жүріп

өтті,   дегенмен   бұл   жерде   ешқашан   фанатизм   мен   төзімсіздік   болған   емес.   Көпұлтты   және   көп

конфессиялы   Қазақстан   халқына   қашанда   айрықша   толеранттылық,   өзара     сыйластық   пен   өзара

жәрдемдесудің айрықша рухы тән еді. Бұл рухани дәстүр бүгінгі күні де сақталған». 

Тек   қана   Тәуелсіздіктің   алғашқы   жиырма   жылдығында   қалыптасып   үлгерген   бұл   ерекшелік

Қазақстан   жерінде   ұрпақтарымыздың   ұрпақтары   заманында   да   Тұңғыш   Президенттің   салмақты

саясатының   арқасында   жалғасын   тауып   осы   мәселе   бойынша   көтерген   бастамалары   мен   сөйлеген

сөздері өзекті болады деп сенгіміз келеді. 

Бұл   мақалада   автор   қоғамдық   келісімнің   және   төзімділіктің   қазақстандық   тәжірибе   мәселесін

қарастырады және бұл үрдіске талдау жасайды.

В   этой   статье   автор   освещает   вопросы   казахстанского   опыта   общественного   согласия   и

толерантности и дает анализ этому процессу.

In this article, the author highlights aspects of Kazakhstan's experience of social cohesion and tolerance,

and gives an analysis of this process.

21

ӘОЖ 323:316.3 (574)

жүктеу/скачать 0,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: