Сәулет мамандығына арналған Шымкент 2022ж

1 
 
Ф.7.03.-03 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Көпжасарова А.Е. 
 
 
 
 
«Сурет» пәні бойынша 
практикалық сабақты орындау үшін 
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ 
 
Шымкент 2022 

2 
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ 
МИНИСТРЛІГІ 
 
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН 
УНИВЕРСИТЕТІ 
 
ҚжК факультеті 
 
 
«Сәулет» кафедрасы 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«Сурет» пәні бойынша 
практикалық сабақты орындау үшін 
 
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ 
 
6В07310-«Сәулет» мамандығына арналған 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Шымкент 2022ж. 

3 
УДК 572.087(083.13) 
Құрастырушылар: оқытушы Копжасарова А.Е. 
«Сурет» пәні бойынша практикалық сабақты орындау үшін әдістемелік нұсқау- 
Шымкент М.Әуезов атындағы ОҚУ 122 бет. 
Әдістемелік нұсқауда практикалық сабақтардың орындалуына барлық қажеттерді 
пайдалану,сурет салу техникасы мен штрих тәсілдерін орындау және эскиздер 
жасап негізгі терминдерді түсіну, сонымен қатар пайдаланылған әдебиеттер тізімі 
ұсынылған. 
Әдістемелік нұсқау (6В07310) мамандығы студенттері үшін арналған. 
Сарапшылар: аға оқытушы Нсанбаев Б.С. Айнабеков А.А. 
М.Әуезов атындағы ОҚУ, «Сәулет» кафедрасының меңгерушісі:Анарбаев Е.А. 
«Сәулет» кафедрасы мәжілісінде қаралып, баспаға ұсынылған 
(хаттама № « »______ 2022ж.). Қ және К факультетінің әдістемелік комиссиясы
(хаттама № « »______ 2022ж.). 
М.Әуезов атындағы ОҚУ-нің оқу-әдістемелік кеңесімен шығаруға ұсынылған,
(хаттама № « »______ 2022ж.).
©М.Әуезов атындағы ОҚУ 2022ж. 
Шығаруға жауапты: Копжасарова А.Е. 

4 
МАЗМҰНЫ 
Кіріспе......................................................................................................................................................5 
Практикалық сабақтардың мақсаты мен тапсырмалары....................................................................6 
Практикалық сабақтарды өткізу барысы..............................................................................................9 
Практикалық сабақ №1 Пәнге кіріспе.................................................................................................13 
Практикалық сабақ №2 Геометриялық денелерден құралған натюрморт, перспективалық 
заңдылықтарды 
қолдана 
отырып 
конструктивті 
сызықтық 
қаңқасын 
тұрғызу...................................................................................................................................................16 
Практикалық сабақ №3 Перспективалық заңдылықты қолдану................................................................19 
Практикалық сабақ №4 Перспективалық заңдылықтарды қолдана отырып конструктивті 
сызықтық қаңқасын тұрғызу................................................................................................................22 
Практикалық сабақ №5 Композициялық шешімі. Заттың оңтайлы жағын таңдау...........................24 
Практикалық сабақ №6 Бірнеше геометриялық денелерден құралған натюрморт.......................27 
Практикалық сабақ №7 Геометриялық денелердің жарық-көлеңкесін ажырату............................29 
Практикалық сабақ №8 Композициялық және функционалдық байланыс....................................32 
Практикалық сабақ №9 Пішін ерекшелігіне сәйкес штрих жүргізу................................................35 
Практикалық сабақ №10 Әртүрлі пішінде және әртүрлі түсте бұйымдардан құрастырылған 
қойылым.................................................................................................................................................38 
Практикалық сабақ №11 Композициялық шығармашылық деңгейін арттыру..............................41
Практикалық сабақ №12 Қарапайым тұрмыстық заттардан құралған натюрморт........................43
Практикалық сабақ №13 Перспективалық заңдылықтарды қолдана отырып конструктивті 
сызықтық қаңқасын тұрғызу ..............................................................................................................46 
Практикалық сабақ №14 Композициялық шешімі. Заттың оңтайлы жағын таңдау.....................49 
Практикалық сабақ №15 Интерьердегі натюрморт, (графикалық композиция. Кеңістіктік 
жоспарларын ұйымдастыру)............................................................................................................... 52 
Практикалық сабақ №16 Интерьердегі немесе экстрерьердегі натюрморт....................................54 
Практикалық сабақ №17 Дорлық, ионикалық немесе коринифтік капитель.................................56 
Практикалық сабақ №18 Перспективалық конструктивтік құрылысын салу..........................58 
Практикалық сабақ №19 Архитектураның конструктивті күрделі бөлшектерінің құрылысын 
салу........................................................................................................................................................ 60 
Практикалық сабақ №20 Ішінара қимасы көрсетілген көне құмыра, заттың ішкі конструктивті 
құрылысын игеру................................................................................................................................ 62 
Практикалық сабақ №21 Антикалық заттың жалпы формасын елестету арқылы
перспективалық заңдылықтан ауытқымай қимасын дөп басу..................................................................... 64 
Практикалық сабақ №22 Жарық – көлеңкенің көлем беру үшін ара-қатынасы...................................66 
Практикалық сабақ №23 Нұсқаға қарап, басты сызық-конструктивтік шешім арқылы сауатты 
құрастыра білу......................................................................................................................................68 
Практикалық сабақ №24 Композициялық сұлбалар көмегімен жазықтықта пішіндер 
құру........................................................................................................................................................ 70 
Практикалық сабақ №25 Архитектураның конструктивті күрделі бөлшектерінің құрылысын 
салу........................................................................................................................................................ 72 
Практикалық сабақ №26 Перспективалық конструктивтік құрылысын салу...........................74
Практикалық сабақ №27 Капительді штрихтау ерекшеліктері........................................................76 
Практикалық сабақ №28 Күрделі үлгіде жасалынған антикалық капитель суретін 
бейнелеу................................................................................................................................................77 
Практикалық сабақ №29 Жарық-көлеңкелі сурет, гипсті бас.........................................................79 
Практикалық сабақ №30 Модельдің сызықтық қаңқасын тұрғызу және түс
қатынастарын айқындау..................................................................................................................... 81 
Білім алушылардың оқу жетістіктерінің нәтижелерін бағалау жүйесі...........................................83 
Қолданылған әдебиеттер……………..................................................................................................85 
Иллюстрациялар....................................................................................................................................86 

5