Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты
жүктеу/скачать 47,68 Mb. Pdf көрінісі
|
Қаз тарихы 3 том
- Бұл бет үшін навигация:
- Ықылас Дүкенұлының
| Д әулеткерей Шығайұлы
(1820—1887) — аса к ө р н ек ті к о м п о зи то р - лард ы ң бірі. О н ы ң қ ы р ы қ қ а ж у ы қ күй лері сақталған . Д әу л еткер ей д ің л и р и к а л ы қ , н ә з ік сы р л ы , әс ем н ақы ш ты кү й л ер і сұлу қал п ы м ен , 554 өзін дік стилім ен ерекш еленеді. М ы салы , «Ж ігер» атты күй інде ишлк ыған ш а б ы тай қ ы н аң ғары лса, «Бұлбұл», «К ерілм е» ж ө н е т .б . күйлсрі ж үректің н әзік кылын ш ертетін сырш ыл туы нды лар. «Ж елдірме» күйіп нағы з х алы қты қ рух ай қы н к ө р ін іс беретін х ал ы қ ты ң д ө стүрл і ат жи рысын б ейнелейтін екпінді де әсем ы рғақты п ьеса д еуге болады . ТәттімбетҚазанғапұлының (1815-1862) шығармаш ылығы XIX гасыр- ды ң аспапты қ м узы касы на қом ақты үлес косты. О ны ң ш ертпе к ү й л ер" шығарып, орындауш ы ретінде даңқы жайылды. К үйлерін ің көпш ілігім с әсерл і, а с қ а қ л и р и к а л ы қ сары н тән . Т әттім б ет «С арж айлау» мен «Са- ры өзен» күйлерінде ө зін ің т у ға н ө л к ес ін ің сұлулы ғы н ж ы рласа, «Ерке атан», «Бозайғы р» т.б. күй лерін д е ж а н у а р л а р д ы ң м ін е з-қ а р е к е т т е р ін к өрк ем д ік тұрғы да суреттейді. Қ о б ы зға а р н а л ғ а н ш ы ғар м а л ар к л а с с и к а с ы н ы ң қ а л ы п т а с у ы н а Ықылас Дүкенұлының (1843—1916) ком п о зи то р л ы қ таланты мен оры н- д ау ш ы л ы қ ш еберлігі зор ы кп ал ж асад ы . Ы қы лас қ ар ап ай ы м малиіы отб асы н ан ш ы ққ ан . О ны ң ә к е с і Д ү к ен қ о б ы з т а р т қ а н , ал атасы мен көп теген бабалары ж ы рш ы , бақсы б олған . Ы қы лас ә к е с ін ің өн ер ін үй рен ум ен қ а н а ш ектел м ей , қо б ы зд ы ң үн д іл ігін ан ағұ р л ы м ж а к с а р - ты п, кобы зға арнап бірегей ш ы ғармалар ш ы ғара бастады. О ны ң эп и к а - лы к аң ы здар мазм ұны н егізін д е ш ы ғары лған «Қ орқы т күйі», «Қ ам бар күйі», «Қ азан күйі» си яқ ты к ө р к е м д ік д ең гей і ж ағы н ан аса ж оғары б ір қ атар күй лері к е ң ін ен тар ал ған . Ы қы лас т ә к а п п а р п атш а ш ен еу- ніктері мен м енм енсіген байларды к ел ек ел еген «Ж ары м патш а», «Бес төре» секілді күйлер ш ығарды. О ны ң «Ж алғы з аяқ», «Ж ез киік» дейтін күйлері өмір туралы , халы қты ң тауқы м етті тірш ілігі туралы толган ы с- қа толы . жүктеу/скачать 47,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|