Шеткері мотонейронның зақымдану симптомдары


Тіл – жұтқыншақ нервінің невралгиясы: этиологиясы, патогенезі, клиникалық көрінісі және диагностикасы мен емі



бет18/45
Дата26.12.2023
өлшемі145,55 Kb.
#143912
түріТопик
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   45
38. Тіл – жұтқыншақ нервінің невралгиясы: этиологиясы, патогенезі, клиникалық көрінісі және диагностикасы мен емі.
Тіл-жұткыншақ жүйке невралгиясының дигнозын жиі үштік жүйке невралгиясы ретінде қояды, себебі бұл екі ауру көп ұксас. Аурудын екі формасы бар: біріншілік (идиопатияльык) және екіншілік. 40 жастан аскан адамдар ауыратыны белгілі болган.
Этиологиясы және патогенезі. Тіл-жұткыншақ жүйке невралгия синдромы миндалина құндағынын шамадан тыс ұзарған бізтәрізді өсіндінін шамадан тыс узындығынын әсерінен закымдануы нәтижесінде, бізтіластылык желбезегінін әктенуінен, микөпірлік үшбұрышынын ісігі кезінде, уйкы артериясьнын аневризмасында, жұткынның рак ауруында болады. Ауру дамуында зат алмасудын бузылуына және атеросклеротикалық өзгерістерге, инфекциялык процесстерге (созылмалы тонзиллит, тұмау т.б. ), интоксикацияларға көніл бөлу кажет.
Клиникасы. Ауру тіл тубінен немесе баданадан басталып, жумсак тандай, тамак, кулакка таралатын пароксизмдер ретінде туындайды. Ауырсыну кей кезде төменгі жак, көз, мойынга таралады. Ұстамалар кыска мерзімді (1-3 мин ). Тілді козғалту, суык немесе ыстык тағам ішу, тіл түбірін немесе бадананы тітіркендіру ауырсынуды үдетеді. Ауырсыну үнемі біржакты. Ұстама кезінде наукастар тамакта құрғау сезіміне шағымданады, устамадан сон гиперсаливация пайда болады. Сілекей мөлшері ауырган жакта үнемі аз, тіпті саливация кезінде де (сау жакпен салыстырғанда).
Кейбір жағдайларда ұстама кезінде наукастарда синкопальды жағдай дамиды: кыскамерзімдік есенгіреу, басайналу, есінен тану, кан кысымынын төмендеуі.
Наукастарды тексеру кезінде жуйке жүйесі жағынан айтарлыктай ауыткулар байкалмайды. Олардын бір бөлігінде теменгі жак бұрышын және сырткы есту жолынын кей аймактарын пальпация кезінде ауырсыну, жұткын рефлексінін төмендеуі, жумсак тандай козгалысынын әлсіреуі, тілдін арткы уштен бір бөлігінде ашты затка гипергевзия сезіледі.
Ауырсыну аскынумен және ремиссиямен өтеді. Бірнеше устамадан сон әртурлі узактыктагы ремиссиялар байкалады, кей кезде бір жылга дейін. Біракта ұстама біртіндеп күшейіп, ауырсыну синдромынын каркындылыгы өседі. Келешекте ауырсыну унемі болуы мумкін, әртурлі факторлардын әсерінен күшейеді.
Диагностикасы. Тіл-жұткыншақ жүйке невралгиясын уштік жуйке невралгиясынан ажырата білу кажет. Олардын айырмашылыны келесідей: Тіл-жұткыншақ жүйке невралгиясы кезінде ауырсыну негізінен тіл түбінде, баданада, тамақта болады. Ауырсыну нүктесі төменгі жақ бұрышы аймагында. Үштік жуйке невралгиясы кезінде триггерлік аймак бетте, ерінде, ал тілжуткыншак жуйкесі невралгиясы кезінде - тіл тубінде. Терапевтикалык эффект уштік жуйке невралгиясында карбамазепин катарынын препараттарын тагайындаган кезде, ал тіл-жұткыншақ жүйке невралгиясы кезінде - сонымен катар тіл түбірін, тамак және бадананы жергілікті анестетиктермен майлаган кезде көрінеді.
Емдеуі. Ауырсыну пароксизмін басу ушін тіл түбін және тамакты кокаиннын 5% ерітіндісін куніне 3 рет жағады. Ауру басылмаган жағдайда новокаин иньекциясын жасайды. Уйкы артериясынын тармактану аймағына новокаин блокадасын қолданады. Наркотикалык емес анальгетиктер тағайындайды. Бұл шаралар аурудын каркындылығын төмендетеді. Жақарты аймағына, баданага, жұткынға диадинамикалык және синусондальды-модулирленген токтар кою эффективті. Ауырсыну баска аймактарга берілген кезде диадинамикалык токтарды сол аймакка кояды. Диадинамикалык ток терапиясын медикаментозды емдеумен косып жургізеді: Булшык етке В12 витаминін 1000 мкг, дифенинді 0, 2 г куніне 2-3 реттен ішке колданады. Бізтәрізді өсінді узын болған жағдайда сәйкес операция жасайды. Эффектісі болмаған жағдайда радикотомия жүгінеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   45




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет