Мал өнімдерін тасымалдау ерекшеліктері
ттттттттттттттттт
Сурет 52 - Мал өнімдері бағасының өзгеруінің шартты
көрінісі.
Бұл мемлекеттік статистикалық мәліметтер ет бағасының өсу деңгейін анық көрсетіп отыр.Мысалы 2007 жылғы ет бағасы 1995 жылмен салыстырғанда 5…6 есеге,ал 2000 жылмен салыстырғанда 3…3,5 есеге өскенін білеміз.Демек ет
305
өнімдеріне сұраныс өте жоғары. Осыған сәйкес осы малдарды өсіріп, арнайы дайындап етке тапсыру мәселесі өте күрделі, әрі үлкен болып отыр. Олай болар себебі бұрын кеңес кезінде әрбір шаруашылық, аудан облыстық немесе аймақтық ет комбинаттарына жоспарлы түрде мал басын өткізетін. Ол үшін затты талабына сай жабдықталған мал соятын, терісін сыпыратын арнаулы технологиялық механизмдер орналасқан бөлімдер, қандарын бөлек жинап оны қайта өңдеуге жіберетін, жалпы мал сойғандағы шығатын барлық тұяқ пен мүйіздеріне дейін жинап, өңдеп, бағалап отыратын цехтар бар ірі комбинаттар
болатын.
Осыған ұқсас технологиялар болмағасын қандайда болмасын малды сойғанда оның тағам ретінде пайдаланар ет, ішек-қарын т.с.с. мүшелерімен оның терісі өте құнды шикізат болады. Өкінішке орай орталықтандырылған мал қабылдап, сол орындары жабылып арнаулы технологиялар мен құралдар
жойылып кетті. Бүгінгі уақытта негізгі мал союшылар кәсіби деңгейі төмен, әрі арнаулы дайындықсыз ғимараттарды немесе үй қораны пайдаланып малды соя береді.
Бұндай жағдайда мал терісінің сапасы түгілі өндірілген ет өнімдерінің қауіпсіздігіне күмән келтіресіз. Сонымен қатар малды сойғандағы ең басты, қосымша өнім болып саналатын малдың терісі мен қаны.Арнаулы көп жылдық жүргізілген. Зерттеу жұмыстары бұл терімен қаннан көптеген қымбат әрі
керекті бұйымдар, дәрі-дәрмектер дайындауға болатынын көрсетті.Бірақ олай болуы үшін мал терісі жартылай, ішкі құрылыстары үзілмеуі және уақытында тұздалып, іріп-шіріп кетпеуі үшін консервіленеді.
Ал қаннан сапалы шикізат алу үшін, оларды, яғни әрбір малдың қанын басқалармен араластырмай бөлек ыдыстарға жинап, салқын жерде сақтауы тиіс. Осындай қарапайым ғана талаптар сақталмауынан мал өнімдерін тек қана тағамға пайдаланып отырмыз.
Екіншіден қазір барлық жерлердің жекеменшікке өткізуіне байланысты облыс, аймақтық іріленген жаңа технологиялық үрдістер, механизмдермен жардықталған мал сойып, ет өндірер
306
комбинаттар салу тиімсіз. Өйткені орталықтандырылған ет комбинаттарына малды тірідей жеткізуі мүмкін емес. Біріншіден малдың күйін кетірмей жойып, айдап келуге жер иелері рұқсат бермейді. Екіншіден көлікпен тасымалдау оның бағасын көтеріп кетеді. Келесі кестеде Ақсу ауданынан тасымалдау бағаларының мәндері берілген.
Достарыңызбен бөлісу: |
