берілуінде
Дастанда Зарқұм патша билеген
Ғирак елінің әскерлері мен
Мұхаммед пайғамбардың
сахабалары, шадиярлары қолдаған
қауымы арасындағы соғыс жағдай
баяндалады.
Эпостың ежелгі шарты
батырларды таныстыру
болса, «Зар-құмда» бұл
дәстүр кең әңгіменің
арқауы болады:
Ішінде жасы үлкен кәрі де бар,
Әбубәкір, Құмар, Ғұсман, Қали да бар,
Бір Қалидың он сегіз баласы бар.
Әбілмәжін, Мәлғаждар, Сәдуақас,
Құмар, Ғұсман, Кәрәппен болған жолдас.
Пайғамбар, туын алған Ер Гәқаша,
Саһаба бәрі палуан құрбы-құрдас.
Бас болған баршасына хақ пайғамбар,
Қасына ерген өңшең палуаны бар.
Тәуекел хаққа қойып тақсыр ерлер,
Жөнелді бірі қалмай барша жандар.
«Заркұмның» өзге кейбір
қиссалардан тағы бір
айырмашылығы - жау
батырларының сесі мен күші
шыншыл, әділ керсетіліп
отыруында.
Қиссаның құндылығы-сенім,наным
үшін ұрыстың тарихи шындық
деректеріне сәйкес баян
етілуі,көптеген қаһармандардың
мінез қырларын ашатын суреттердің
берілуі әрі осының биік көркемдік
деңгейде көрінуі.
Үшкемпір Әсемай
"Зарқұм" дастаны
Қаһармандық (классикалық) эпос
Қазақ ауыз әдебиетінің қорында батырлық ертегілер
мен қаһармандық жырлардың үлесі үлкен. Оларда
халықтың замандар бойындағы өмір, күрес
тәжірибесінің ұлы сарыны сақталған. Тарихта орын
тепкен белгілі оқиғаның нақтылы қайталамасы
немесе шежіресі берілмесе де, солардың ел
санасындағы жаңғырығы, естілігі көрініс табады.
Достарыңызбен бөлісу: |