Сөж тқырыбы: 6-12 ғасырлардағы Қазақстан аумағындағы мемлекетер
жүктеу/скачать 144,62 Kb.
|
думан мәдинетану
- Бұл бет үшін навигация:
- Орындаған:Көдек Думан жаңабайұлы Тексерген
|
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті СӨЖ Тқырыбы: 6-12 ғасырлардағы Қазақстан аумағындағы мемлекетер Фaкультеті:экономика және бизнес жоғары мектебі Орындаған:Көдек Думан жаңабайұлы Тексерген: Майлыкутова Мария Джумакоджаевна Алматы 2023 Жоспары Кіріспе 1. Ежелгі Қытай мәдениеті 2.Ежелгі Қытайдың рухани өмір саласындағы қол жеткізген табыстары Қорытынды Қолданылған әдебиеттер тізімі Кіріспе Батыс және орталық Еуропа мәдениеті тарихындағы орта ғасырлық мәдениеттен жаңа заман мәдениетіне өту дәуірі екі ұлы мәдени қозғалысты — Қайта жаңғыру дәуірі мен Реформацияны қамтиды. «Ренессанс» деген атпен белгілі болған Қайта жаңғыру дәуірі ақсүйектік сипатта болса, ал Реформация қозғалысы — діни бағытта жүзеге асырылды. Қайта жаңғы ру идеялары бұқара халықтың арасынан гөрі, қоғамның үстемдік етуші таптарының арасында кеңінен тараса, ал Реформация идеялары бүкіл халық тарапынан кең қолдау тапты. Қайта жаңғыру дәуірі мен Реформацияның өзара қарым-қатынастары әрі күрделі, әрі бір қалыпты емес, бірақ соған қарамастан бұл мәдени төңкерістер жаңа заманның жаршысы, адамзат баласының мәдениет саласындағы жарқын кезеңдерінің бірі болды. Қайта жаңғыру мәдениеті (Ренессанс) деп аталатын алғашқы буржуазиялық мәдениет — XIV ғ. аяғында XV ғ. басында Еуропада, оның ішінде Италияда қалыптасты. Бұл мәдедіни төңкеріс Венециядан басталып, бүкіл Италияны қамтыды. Қайта жаңғыру дәуірін Еуропаның көптеген мемлекеттері, атап айтқанда: Франция, Испания, Нидерланды, Польша, Чехия, Венгрия, Англия, Балқан елдері жөне т.б. бастарынан кешірді. Бұл кезеңде итальян қоғамы Грекия мен Римнің көне мәдениетіне ерекше мән беріп, көне мөдени мұраларды жаңғыртумен қызу айналыса бастады. Түңғыш рет Еуропа діни идеялар негізінде емес, жалпы адамзаттық гуманистік идеялар рухында бірігуге мүмкіндік алды. Бұл дәуір адамзат тарихындағы сыңдарлы заман болды. Еуропа бастан кешірген бұл өтпелі кезең - қоғамдық-саяси және мәдени өмірде елеулі орын алды. Арнайы әдебиеттерде Ежелгі Қытай неолит дәуірі мәдениетінің б.д.д. V-III мыңжылдықтар арасында Хуанхэ өзенінің ортаңғы бөлігінде көрініс табатыны мәлімденеді. Өзен аңғары ұзақ уақыт бойы салыстырмалы оқшаулықта өмір сүрген әлемдік мәдениет ошағының бірі еді. Аңыздар. Қытай өркениетінің рэміздік нышаны ретінде айдаһар көзге түседі. Сенім бойынша, Аспан Айдаьары қүдіретті патшалардың түпкі атасы деп танылады. Аңызда тылсым, түсініксіз айдаьар-жылқы Сары өзеннен шыққан. Ол жазу өнерінің негізі болатын, табиғатта жоқ сырға толы қүпия рэміздерін арқалап, Қытайдың бірінші патшасы даңқты Фу Шиға келген…Қытай аңызында, аспан асты империясын Айдан түскен ата-бабасының өмірге алып келгені туралы сенім бар. Көне заман қолжазбасы «Чи» Қытайды 18 мың жыл бойы Қүдіретті Патшалардың билегенін айтады. Ал «Хуайнань цзю» кітабында дэулетті тыныш өмір, жан мен тэн ғарыштық үндестікте болған жүмақ егжей-тегжейлі баяндалады. Адам жанға жайлы қоршаған ортада өмір сүріп, рахат табады. Рухтар Жерге жиі келіп, адамға қүдайлық данышпандықты үйретеді. Бірақ, адам өзінің нэпсіқүмарлығынан, қалыптан тыс эуес болуынан азғындап, рухтардың кэріне үшырайды. Сонда әлем берекесіздік пен қорқынышқа толады. Ежелгі Қытайдың «Шан-хай чинь» кітабында қанатты адам тэрізді жан иелерінің сипаты бар. Олар б.д.д. 2400 жылы «Жоғарғы қүдірет иесімен» жанжал-дасып қалғаннан кейін, үшатын қабілетінен айрылған. «Царь Шу» кітабында: «Қүдіретті Чангти өзінің халқы ізгілік атаулының соңғы қалдығын да жоғалтқаннан кейін, Чан мен Лхайға жер мен аспан арасындағы барлық байланысты үзуге бүйрық береді. Демек, сол кезден бері ешбір ғибадат та, төмен түсу де болмаған». Қытайлықтар өздерінің үлттық тарихын екі кезеңмен — ежелгі бес данышпан мемлекет басшысы болған уақытпен жэне Қытайда бірінші патша болған, үлттық этникалық бірігулер негізін қалаған Сары император (Хуан-ди) дәуірлерімен байланысты қарастырады. Ал ғылыми эдебиеттер «бүгінгі Қытай жеріндегі ең ежелгі мемлекеттік қүрылымның өркениеттік тарихын Шан-инь эулеті аша-тынын, оны археологиялық мэліметтер тыңғылықты дәлелдейтінін» көрсетеді. Католик дінін уағыздаушылар Еуропаға тақуа діндарлығы жоқ, бірақ данышпан философтардың басқаратын елі туралы мэліметті жеткізеді. Бүл батыс елдерінде байырғы замандардан қалыптасқан, өзіндік ерекшелігімен көзге түсетін діни түсініктері бар Қытай тура-лы жалған пікірдің пайда болуына соқтырды. жүктеу/скачать 144,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|