Солтүстік және Орталық Африка, Шығыс және Оңтүстік Африка. Африканың аймақтары



бет3/13
Дата07.09.2022
өлшемі265 Kb.
#38623
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Африкаға жалпы шолу.
Жалпы жоғалау сызығы – 30500 км.
Жалпы материктің - 5% пайызын аралдармен, түбектер алып жатыр.
Ең ірі арал – Мадагаскар.
Ең ірі түбек – Сомали.
Африканың ашылу тарихы.
1. XXVIII ғ. б.э.д. Хаина деген ғылым (Египеттік) Сомалиді зерттеп ашқан. Пунт жеріне саяхат жасаған.
2. б.э.д. 600-695 ж. Финикиялық матростар (нехо қызметіндегілер) Африканы айнала жүзген.
3. 1352 – 1353 жылдары ИБИ Баттута Сахараны кесіп өтіп Нигерия өзеніне дейін барып. Кері қайтқан.
4. 1486 ж. Диего Кан (Португалия) Конго өзенін ашқан.
5. 1488 ж. Бартоломеу Днош (Португалия) Доброй Надежды мүйісін ашқан.
6. 1497-1499 Васко да Гома (Португалия) Африканы айналып жүзіп Үндістанға барған, жағалауларды ашуды аяқтаған.
7. 1795-1806 Мунго (Англия) Нигер өзенін зерттеген.
8. 1840-1871 Довид Ливлигстан (Англя) Оңтүстік Африканы кесіп өтіп Конго өзенінің жоғарғы жағын Виктория сарқырамасын ашқан.
9. 1871-1877 ж. Гонри СТ эпли (АСЦШ) Тонганьика және Виктория көлдері айнала Конго өзенінің басынан, сағасына дейін, Когера өзені мен Рувензори массиві зерттеген.
10. 1880-18883 ж. В.В. Юикер (Ресей). Ніл-Конго суайрығын ашқан, зерттеген.
Жер бедері бойынша
(Биік шыңдары) – терең ойысы.

Аты

Тереңдігі

Орналасқан орны

1. Афор (Ассаль)
2. Каттара

153
133

Джибути
Ежпет

Рфидула – иісі жағынды, жапырақты кілемі жабысқыш зат бөледі. «Шыбын ұстағыш» деп атайды.
Африка пілі – дүние жүзіндегі ең үлкен сүтқоректі, биіктігі 4 м, салмағы 12 танна.
Жираф – ең жануар, 6 м ге дейін жетеді.
Етраус – ең үлкен құс, бойы 2,6м, салмағы 100 кг. Термит – ұсақ жәндік, өте үлкен құрлыстар жасай алады. 12м. биіктігі, екі 3м-ге дейін.
Тропикалық шөл зонасы
Сахара – жер бетіндегі ең және ыстық шөл. Оның көлемі
7 820 000 км - жылы африканың көлемінің 25% пайызын қамтиды. Солтүстік, Оңтүстікке дейін 1300 ден 2250 км-ге дейін, шығыстан, батысқа дейін 5000 км-ге созылады.
Оазистар сахараның 3% алады көлемі – 200 000 км2. Қаңтардың ор. Тем + 109 + 160с. Шілде +260, +380с. Жауын – шашын –50 мм.
Финиковая пальма – «Хан» ағашы оазистердің ең негізінде ағашы. 20-30м. биікттік, 5 жылдан кеін 100-150 кг. өнімді 100 жыл қатарынан береді. (құрам).
Вельвичия – Намиб шөлінде, қарша ағашы, биіктігі 30 см, екі 1,2 м. тамыры өте тереңге кетеді 15-20м, жойылып өсетін жапырағы 1м ден 6 м.-ге дейін жетеді.
Африкадағы жалпы қорықтар мен ұлттық парктердің саны-392, жалпы көлемі – км2 (немесе, 1,2 %).
Қорғауға алынған территория көбінесе Кенияда кездеседі. Жалпы 17 жалпы көлемінің 2,1 мм – га алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет