Айдың атын – күннің сәтін есептеу өнері. Қазақтың халық педагогикасында ерекше орны бар өнер, жылдың төрт мезгілдерінде қайталап келіп отыратын амалдар мен айдың әр тәулігінде өзгеріп отыратын ауа райының құбылыстарын есептеп, алдын-ала болжам жасауда қателеспейтін ғажайып та қасиетті өнерді халқымыз ұрпақтан-ұрпаққа жалғастырып сақтаумен келген еді. Осы есептің ересен пайдасын көріп, халқымыз қыста да, жазда да мыңғырған малын аман-есен өргізіп отырған. Мұндай өнер қонған жандар аспандағы ай мен күнді, жұлдыз бен нұрды алдыңдағы кітаптай оқи білгеннің арқасында, тіпті тәуліктің ішіндегі ауа алмасуларын да ажырата айтып отырған. Қазіргі біздің ерекше естиярлықпен іздеу салып, қайыра жандандырар өнеріміздің бірі осы. Бала тәрбиесінде мұны де ескеруіміз керек.
ТҮЙІНІ: Педагогика мен психологияның УІ‑шы негізі, физиология заңдылығы, мектептің мәні мен берері,мектеп реформасы;
"Күнәм – жойқын, тәбем,аз, Тіршіліктен - не таптым? Дүние жемтік, мен төбет, Соны бақпай не бақтым?! Ырылдасып әркіммен. Не қапқыздым не қаптым" ДУЛАТ жырау.
§ 1. ПЕДАГОГИКА МЕН ПСИХОЛОГИЯНЫҢ ЖЕТІНШІ НЕГІЗІ НЕМЕСЕ КӘМЕЛЕТТІК КЕЗЕҢІ
"Ақылменен теңгеріп, Қайратыңа дем беріп, Өзіңді-өзің меңгеріп, Қайырудағы сұңқардай, Мезгілімен жем беріп, Қымтап ұста - тізгінді, Анадан да - сақ болып, Тарпаң атқа - мінгендей, Алдыңа - б е с і к өңгеріп, Мақсатыңа сүйтіп - жет !" ДУЛАТ - жырау.