Ситуациялық есептер шығару:
1. Балалардың қанының құрамында гемоглобин саны төмен, түрлері боп-боз, ішекте гельминттер кездеседі. Бұл жағдайды қалай түсіндіруге болады?
2. Қанның құрамында ПЖҚ-ның саны көбейген, содан соң зәрдің құрамында пирожүзім қышқылы кездеседі. Қай авитаминоз кезінде байқалады?
3. Науқаста психикалық өзгерістер, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, елес, тәбетінің төмендеуі, жүрек соғысының жиілеуі, жүрек маңында, нервтер бойында, балтыр бұлшық етінің ауырсынуы байқалады. Науқасқа диагноз қойыңыз. Қандай витаминдермен емдейсіз? Ол витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
4. Науқаста фоль қышқылымен емдеуге келмейтін дерматит белгілері бар (тері қабынуы). Бұл жағдайда қандай витамин тағайындауға болады және ол витаминнің химиялық табиғатын, биологиялық әсерін, тәуліктік мөлшерін, таралуын түсіндіріңіз.
5. Науқаста асқазан сөлінің қышқылдығы жоғарылаған, және фоль қышқылымен емдеуге келмейтін қаназдық байқалса, қандай витаминмен емдер едіңіз? Сол витамин туралы толық мәлімет беріңіз.
6. Науқас өте тітіркенгіш, басы айналады, іші өтеді, бет, мойын, қол терілері симметриялы түрде зақымданған. Қандай витамин тағайындар едіңіз?
7. Науқас көп мөлшерде сульфаниламидті препараттарды және антибиотиктерді қабылдаған соң, дененің барлық бөлігінің терісінің түлеуі және қызаруымен білінетін дерматит, шаш түсуі, тырнақтарының зақымдануы байқалды. Егер В5 және В6 витаминімен емдеу нәтижесіз болса, қандай витамин тағайындар едіңіз? Витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
8. Науқастың қаны аз, гемоглобин, эритроцит, лейкоциттер мөлшері азайған. В12 витаминімен емдегенде нәтиже байқалмады. Қандай витаминмен емдеуге болады? Неге?
9. Науқастың көру қабілеті нашарлаған. Көздің қасаң қабағы құрғақ. Қандай витаминнің авитаминозы? Осы витаминнің биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
10. Баланың басы үлкен, еңбегі бітпеген, іші үлкен, тісі кеш шыққан. Науқас баланың диагнозы. Қандай витаминмен емдейсіз? Ол витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
11. Науқастың іші жиі өтеді және ішінен қан өтеді. Операция кезінде қан көп ағады. Бұл қандай витаминнің авитаминозы? Химиялық табиғаты, биологиялық әсері, табиғатта таралуы.
12. Науқастың бұлшық еті әлсізденген, жүкті болса түсік байқалады. Қандай витаминмен емдейсіз ? Витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
13. Науқас жалпы әлсіз, тез шаршайды, қан тамырларының өткізгіштігі жоғарылаған, қан құйылу және қан ағу күшейген. Қандай витаминмен емдейсіз? Витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
14. Науқас дене салмағын жоғалтқан, жалпы әлсіз, таңдайы қанталап, қанайды, қан тамырлары өткізгіш және сынғыш келеді. Тері астына майда қан құйылады. Қандай витаминмен емдейсіз? Химиялық табиғаты, Биологиялық әсері, тәуліктік мөлшері, табиғатта таралуы.
Тест- сұрақтары
1. Витамин В2 құрамына кіреді.
а/ холестерин және БМҚ
б/ үш аминқышқылы
в/ диметилизоаллоксазин және рибитол спирты
г/ глютатион және фосфор қышқылы
д/ ТГФҚ
2. Витамин В5 химиялық табиғаты жағынан туындысы:
а/ никотин қышқылының
б/ пантотен қышқылы
в/ урицил
г/ тирозин
д/ холестерин
3. Витамин В12 екі бөліктен тұрады:
а/ белоктан Н3РО4
б/ холь қышқылы және глихокол
в/ глобин және гемнен
г/ белокты бөліктен және көмірсулы бөліктен
д/ нуклеотидті және порфирин тәрізді бөліктен тұрады.
4. Химиялық табиғаты жағынан витамин С туындысы:
а/ гексоздың
б/ тиаминнің
в/ холестериннің
г/ гистаминнің
д/ нуклеотидтің
5. Аскорбин қышқылының тәуліктік опимальды дозасын көрсет:
а/ 0,005 мг г/ 100 мг
б/ 15 мг д/ 2 мг
в/ 1 мг
6. НАД+ және НАДФ+ қандай витаминнің туындылары?
а/ рутин
б/ биотин
в/ рибофлавин
г/ тиамин
д/ никотинамид
7. Флавинмононуклеотид қандай витаминнің туындылары?
а/ рутин г/ пиридоксаль
б/ рибофлавин д/ токоферол
в/ тиамин
8. Биотин қандай реакцияларға қатысады:
а/ тотығу-тотықсыздану
б/ декарбоксилдену
в/ карбоксилдену
г/ қайта аминдену
д/ фосфорлану
9. Пиридоксальфосфат келесі реакцияларға қатысады:
а/ декарбоксилдену
б/ қайта аминдену
в/ тотығу-тотықсыздану
г/ карбоксилдену
д/ тотығу
10. Пеллагра кезіндегі диаррея мен дерматит негізінен келесі ферменттердің жұмысының бұзылуына байланысты:
а/ декарбоксилазалардың
б/ трансаминазалардың
в/ карбоксилазалардың
г/ оксидоредуктазалардың
д/ дезаминдену реакцияларды жүргізетін
11.“В”тобына жататын витаминдер зат алмасуы реттеуге қатысады, келесі қызмет атқару арқылы:
а/ энергиялық
б/ тыныс алу
в/ құрылымдық
г/ коферменттік
д/ тасымалдау
12. Тағам арқылы организмге жеткілікті мөлшерде “В” тобына жататын витаминнің түсуі мүмкін:
а/ жоғары сорты ұнан жасалған тағаммен
б/ ірі тартылған ұнан жасалған тағаммен
в/ қиярмен
г/ картошкамен
д/ жұмыртқамен
13. Витамин В1 биологиялық әсері, оның коферменттік қызметіне негізделген:
а/ кетоқышқылдардың декарбоксилазасы
б/ аминоқышқылдардың декарбоксилазасы
в/ пиридинферментті
г/ аминотрансфераза
д/ карбоангидраза
14. Витамин В2 биологиялық әсері, оның коферменттік қызметінде:
а/ оксидоредуктаза
б/ гидролаза
в/ лиаза
г/ трансфераза
д/ синтетаза
15. Витамин В2 кофермент ретінде қатысатын реакция:
а/ тотығу-тотықсыздану
б/ метилдену
в/ аминқышқылдардың декарбоксилденуі
г/ қайта аминдену
д/ трансаминдену
16. Организмде коферменттің синтезінің бұзылуын В2-авитаминозымен түсіндіруге болады:
а/ НАД
б/ ФМН
в/ ТГФҚ
г/ НS-КоА
д/ фосфопиридоксаль
17. Науқастың ұйқысы нашар, ішектің функциясы бұзылған, беттің және қолдың терілері симметриялы түрде жарақаттанған, ашуланшақ. Бұл құбылысты қандай витаминнің жетіспеушілігімен түсіндіруге болады:
а/ рибофлавин
б/ аскорбин қышқылы
в/ никотинамид
г/ ретинол
д/ биотин
18. Никотинамидтің биологиялық әсері, оның коферменттік функциясы байқалады қайсы коферменттің құрамында:
а/ ФАД
б/ ТГФҚ
в/ фосфопиридоксаль
г/ тиаминдифосфат
д/ НАДФ
19. Витамин В5-тің авитаминозында қандай коферменттің синтезі бұзылады:
а/ ФАД
б/ НS-КоА
г/ тиаминдифосфат
д/ НАДФ
в/ пиридоксальфосфат
20. Никотинамидтің гиповитаминозында организмде қандай процестер тежеледі:
а/ аминқышқылдардың декарбоксилденуі
б/ белок гидролизі
в/ метиллдену
г/ тотығу-тотықсыздану
д/ фосфорлану
№4. Тақырыбы: Энергетикалық алмасуы. Зат алмасуға кіріспе.
Достарыңызбен бөлісу: |