| Өзін-өзі бақылау тапсырмалары:
1. Дауысты дыбыс әріптерінің жазылуын сипатта
2. Дауыссыз дыбыс әріптерінің жазылуын сипатта
Әдебиет:
Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Алматы, 2007.
Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Алматы, 2008.
Мұсабекова Ф. Қазіргі қазақ тілінің пунктуациясы. Алматы, Ана тілі, 1991.
Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. Астана, Елорда, 2000
4-тақырып. ТАСЫМАЛ. ТҮБІР СӨЗДЕРДІҢ ЖАЗЫЛУЫ.
Дәріс мақсаты: Тасымал, тасымалданбайтын сөздер, түбір сөздердің жазылуы мәселесіне тоқталу.
Сұрақтар:
1. Тасымал
2. Тасымалданбайтын сөздер
3. Түбір сөздердің жазылуы
Сөздердің тасымалдануы
1. Жазып келе жатқанда, жолға сыймаған сөз буын жігіне қарай тасымалданады: ала-қан, ор-на-лас-ты-ру (ал-ақан, өз-ен, ар-ық емес)
2. Екі дауысты дыбыстың ортасында келген й мен у дыбыстары бар сөздерді буындағанда, бұл дыбыстар келесі буынның басында келеді және солай тасымалданады: да-уыс, са-уат, құ-йын (дау-ыс, сау-ат, құй-ын емес). Ал ұу, үу, ый, ій қосар әріптердің орнына жазылған у, и әріптері бар сөздерді буындағанда, келесі буын дауысты әріптен басталады және солай тасымалданады: бу-ын, су-ық, қи-ын, ти-ын, жи-ын (тасымалдаудың бұл түрі қазақ тілі табиғатына қарай емес, қосар дыбыстарды и, у деген жалаң таңбалармен жазуға байланысты қолданылатын шартты ереже). Ескерту: Сөз ішінде үш дауыссыз дыбыс қатар келгенде, алдыңғы жолда екі дауыссызды қалдырып, келесі жолға үшінші дауыссыз дыбыс әрпін шығарып тасымалдау керек: құмырс-қа (құмыр-сқа емес), күңгіртт-теу (күңгір-ттеу емес).
Достарыңызбен бөлісу: |
