Свидетельство


  ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ


бет30/31
Дата15.03.2017
өлшемі
#9674
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31

258 
ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ

А.  Ф.  Зейнулина
Идейно-художественное особенности первых казахских пьес
Павлодарский государственный университет 
имени С.  Торайгырова,  г. Павлодар.
Материал поступил в редакцию 28.05.14.
A.  Ғ.  Zeimilina
Ideological and artistic peculiarities of first Kazakh plays
S. Toraighyrov Pavlodar State University, Pavlodar.
Material received on 28.05.14.
В  настоящей  статье  представлено  описание  социальных 
аспектов и идейно-художественных особенностей первых казахских 
пьес.  Также проведен анализ создания драматических образов.
This article  describes  the social aspects  o f  ideological and artistic 
features o f  the first Kazakh plays. Also there was an  analysis o f  the crea­
tion o f dramatic characters.
серия ФИЛОЛОГИЧЕСКАЯ.  2014.  №2
 
259
ӘОЖ 8  82.151.212.2 
А.  Ф. Зейнулина
ҚАДЫР МЫРЗА ӘЛИ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ 
КӨРКЕМДІК ӘДІС ПЕН СУРЕТКЕРЛІК ШЕБЕРЛІК
Маңалада  ақынның  өзіне  тән  стилін,  қазақ  поэзиясындагы 
улттық  крлтаңбасын  таныту мен  улттық  көркем  ойлау жуйесін 
қалы пт аст ы рудагы   поэт икалы ц  ш еберлігі  қараст ы ры лады. 
Аңындың лабораториясының суреткерлік үстанымы мен  көркемдік 
табигатына пайымдау жасалынады.
Кез-келген көркем шығарманың санасын эділ айқындап, бага беру үшін, 
оқырмандық түйсіктен тыс, арғы-бергі уақытта өмір табалдырығынан аттаған 
кемел шығармалар арқылы қалыптасқан эстетикалық биік талғам түгырына 
табан тіреген биіктіліктің керектігі кімге болса да мэлім ақын аталмыш салага 
бел буып кіріскендіктен де, жатпай-түрмай оқып-ізденуге талпындырады..
Ақын әуелі өзінің жан дүниесін, сол арқылы өз буынының өмірін таныгуы 
керек екен. Бүл -  белгілі бір кезенді бейнелеу, уақыт суретін салу деген сөз. 
Ал кіммін, кім едім, кім болдым, кім болуға тиіспін деп тығырыққа тіреледі.

Үлгтық калорит -  қайсыбір өнердің болсын келбетін мүсіндеп,  көркін 
ашар, оған шытынамас бсрік үстын. үзақ ғүмыр сыйлар қасиет. Ол поэзияда 
ақынның  мінезі мен тілдік қорынан,  жьфламақ обьектісін таңдап-талғауы 
мен  көру  ерекшелігінен  қүрала  келіп,  айқын  сипатқа  ие  болды.  Туған 
халқының атынан сөйлеуге қақысы бар түлғалы қаламгері дүниеге экелетін 
де,  оның  дара  болмысын,  өзге  эдебиеттегі  өз  түрғыластары  арасындағы 
орнын сездіретін де осы. Аталмыш көрнекті ақындардьщ одақтық аренадағы 
дауыстарын  әсте  шатыстьфмайтынымыз  секілді,  қай-қайсысынан  да  мол 
үйренген Қадір Мьфза Әлиді де өзге ақынға үқсату қиын.
Қысқа толғаммен көп мағына беруді мақсат санайтын, айтарьш селкеусіз, 
табиғи  жүйемен  жеткізуді  күйттейтін  ақынның  өзіндік  болмысына  орай 
өлшеусіз  эсер  еткен,  үрдіс  үлгі  болған  нәрсе  -   халқымыздың  «іші  алтын, 
сьфты күміс» нақылдары мен мақал-мәтелдері, жьфаулардың түйдектелген 
ойларға толы термелері еді.
Ақын оқьфман өресімен санасып, мүмкіндігінше айқын, жатық тілмен 
сөйлеуге, түрлі сәттердегі көңіл-күйді, психологиялық иірімдерді дэл басып, 
нақты бейнелеуге деген үмтылыс бірте-бірте табиғатына сіңіп, қандас мінезіне 
айналып кеткені соншалық, лирик Қ. Мьфза Әлидің шығармашылығында да 
осынау бірегей көркемдік сапа белгілері басты ерекшеліктердің бірі ретінде 
көрініс тауып, қазақ поэзиясының үлттық мінез -  келбетін танытты.
Б ү гін гі  Қ ады р  М ы рза  Әли  ақы нды ғы   -   қазақ  п оэзи ясы н д ағы  
философияльщ  тенденцияның  белді  өкіліне  айналған,  ел  үмітін,  халық 
сенімін арқалаған үлкен санаткер. Бір-бірімен байланысып, үндесе жалғасып 
жатқан кітаптардағы ортақ лирикалық кейіпкер бойьшан адамзат баласының 
мэңгілік  мүратынан  саналатын  асыл  қасиеттердің  жарқырай  көрінуі 
оның  түлғасын  одан  сайын  толықтьфып,  шын  мәніндегі  уақыт  перзенті 
болғандығын дэлелдейді.
Лирикалық кейіпкер түрлі мәселелер төңірегінде түйген ой, топшылаған 
түж ьфы мдары н,  сыры  мен  шынын  біртіндеп  ж еткізбес  бүрын  өзін 
таныстьфып, жарқын мінезімен жаныңды баурап алады,  сүйсінтеді, ғашық 
қылады.
Монологын:
Лццал уацыт зымырст,
Көңілге сыр цүйып  кет! [1,  147]
-  деп бастайды ол,  осынай дүниенің қызығын да,  қайғысын да,  қуанышын 
да  азап-мүңын  да  бөлісуге  даяр  ниетпен.  Әрине,  оның  арман-мүраты  -  
жақсылықпен жанарын сусындатып, ізгілікпен қауышу:
Бүлт боп тауда дем алып,
Тың далага аттанам.
Ашса біреу жацалыц,
Авторътдай мащ іалам!
260
 
ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ

Amman десе Сібірге,
Oman сөзін цүп алам.
Сәби келсе өмірге,
Әкесіндей қуанам!
Осылайша әмәнда,
Жырсыз күнім өтпейді.
Келген бацыт адамга,
Маган соцпай кептейді! [2,  105]
Лирикалық  кейіпкер  өзін  таныстырып  болғаннан  кейін,  «адам  боп 
қалу»  жолындағы  күресте  көргендері  мен  қорытқан  ойларын  батыл 
әңгімелейді.  Адам  жаратылысындағы  күрделілікке,  өмірдің  жүмбақ  та, 
қүпия қүбылыстарына үңіліп танданады, тебіреніп, тың байламдар жасайды. 
«Биіктен  қүламайды,  биікке  шықпағандар»,  «қорқақтар  болсам  дейді 
батылырақ,  тек ақымақ болсам демес  ақылдырақ»,  «қуаныштың қүнын да 
көтеретін  қайғы,  мүң»,  «қателіктен  қорықсаң,  соның  өзі  қателік»  -  міне, 
мүның барлығы бүрыннан белгілі жағдай болып көрінгенімен, үлкен парасат 
иесінің  аузынан  шығар  эрі  қарапайым,  эрі  терең  философия.  Бүлардың 
баяндалған пайымдаулардан табиғи түрде туындауы эсерін арттьфып, айна- 
қатесіз ақиқат екенін мойындатады.
Кітаптың екінші бөлімінде де ақынның өз өлеңінен келтірілген эпиграф 
бар.  «Көкжиекте  көзім  де,  айналада  қүлағым».  Лирикалық  кейіпкер  бүл 
бөлімде  туған  жер  табиғатын  тамашалайды.  М үнда  тарқатыла  келіп 
түйінделетін  философия  жоқ,  нақтылы  көрініс,  дэл  теңеулер  арқылы 
жасалған көркем де тартымды картиналармен үшьфасамыз.  Жаңалығы да, 
артықшылығы да сол -  ақын дала сүлулығын заман тілімен бейнелейді. 
Сен алып пластинка дөңгеленген,
ІІнең боп түрады ылги ән салгым кеп [1,  161].
Бүл  -   сурет,  сонымен  бірге,  поэтикалық  үшқыр  ой  да  сыйғызылған 
толғам. Лирикалық кейіпкердің дидарын айқындайтын факторлардың бірі -  
оның көру, қабылдау, түйсінудегі даралығы болса, ақынның «мартен пештің 
ауызындай көкжиекке батты күн», «күзелген шөп -  даланың төбе шашы тік 
түрған», «планерлер тэрізді үшьш-қонған шегіртке», «төрт түліктің наньшдай 
төрт бүрьппты маялар», «түтіні жер ошақтың -  бейбіт күннің жалауы», «төгіп 
түрған ақ жаңбыр -  дір-дір еткен экран» - деген тіркестердегі теңеулері өзіне 
лайық жүгі бар, тапқырлықпен қолданылған бояулар.
Ацындыц өнердің азабы мен айрыциш цүдіреті хацында. 
Жүректен шыцпаса,  жүрекке жетпейді,
Ацындыцпен батылдыц екі беті медальдың,
Жанар таудыц сөнгендері -  даңцты, 
атылмаган жанар таулар цауіпті [1,  187]
серия ФИЛОЛОГИЧЕСКАЯ.  2014.  №2
 
261

-  деген жолдары нақылға айналып кеткен өлендердің басын қүрайтын бүл 
бөлімнен оның эстетикалық көзқарасын, биік мүратымен өзіне де, өзгеге де 
қояр қатаң талабын танимыз.
Бір-біріне үңсамайды ацындар!
Ацын түгіл үцсамайды жацътдар.
Үцсай берсе бәрін цойып халайыц,
Тек біреуін-ап цалуга цацың бар! [1,  189]
 деп жьфлаған Қ. Мьфза Әли өз түрғыластары түяк кешті қүрған тақырыи, - 
соғыс қүрбаны болған бақытсыз балалық шақ, бейбіт күн қадірі туралы қалам 
тербегенде де суырылып дара шығуға, жазылмаған, айтылмаған, жазылған, 
айтылған күнде де шегіне жеткізіле көрсетілгенін, байыпталмаған жайларды 
жан кіргізе өрнектеуге, соны сүрлеу салуға қүлшынады.
Ақын  халқымыздың  өткеніне  бүгінгі  перзент  көзімен  һэм  кемеңгер 
бабалар  көзімен  қарайды.  Даланың дархан тіршілігі,  көмескі тартып  бара 
жатқан кейбір жарқын бояулар келмеске кеткен кесірлі заманның тартқызған 
трагедиясымен  қатар  өріліп,  тарихи  шындық  бүкіл  қайш ылығымен 
суреттеледі жэне бір сүйсінтерлік жақсылық -  оқырман жалаң картиналарды, 
ендігі  экзотикаға  айналған  көріністерді  қызықтап  қалмайды,  астары  мол, 
үқтьфары үшан-теңіз философиялық түйіндермен табыстырады.«Асау » деп 
аталатын  өлеңге тоқталалық.  Бастапқы алты шумақта бүрын-соңды қүрық 
тимеген қүр асаудың бас үйретілуі динамикалылықпен тамаша сипатталады. 
Егер сол күйі тәмамдалса да өзіне тиесілі жүкті көтеріп түрған өлең ретінде 
өмір сүрері сөзсіз. Бірақ, ақынның онымен шектелмей, «екі езуі қызыл қан, 
түла бойы ақ көбік» асауды:
Келді бірац ацырът,
Кеудесілде жаны бар.
Ерктдіктіц цадірін 
¥цты білем жалуар!
  деп  аяуында  үлкен  сыр  бар.  Ойлы  суреткердің  көңілінде  тосыннан  бой 
көрсеткен  философия деуге де,  болмыстың  өзінен туындаған өрелі толғам 
деуге де болады.
Тақырыпқа  сәйкес,  «Бәйге»,  «Көкпар»,  «Қыз  қуу»,  «Күрес»,  «Бата», 
«Бөрі бүлік», «Күндестер», «Барымта», «Көш» секілді өлеңдерді жосиарлы 
түрде жазуға мэжбүр жағдайда қалған ақын фотографиялық баяндауға үрыну 
қаупінен қатты сақтанған.  Әрқайсысынан эр қилы көркемдік шешім жасау, 
әрқайсысына табиғи түйін табу қиындығынан сүрінбей өткен.
Бүған мысал -  бэйге туралы өлеңінің:
Озган озды
Әлі аттар өтіп жатыр.
Өтіп жатыр,
Көцілсіз кетіп жатыр.
262
 
ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ

Үлестіріп  бәйгест ацсацал тур,
Ал,  өзіне атагы жетіп жатыр,
  деген,  үлттық  характерді  ашатын,  әдемі  де  әсерлі  шумақпен  аяқталып, 
көкпар туралы өлеңнің мүлде басқа үстынға табан тіреуі.
Көкпарды,
Қүрбан төліңді 
Тартцанмен көңіл хошында,
Тартысып өткен елімнің 
Тацбасы жатыр осътда!
Тарихи шындық,  ащы  шындық  поэтикалық логика  күшімен  күтпеген 
жерде көлденең тартылған.
Бүған  мысал  -   «тартысып  өткен  елдің»  бітпес  дауының  бірі  болған 
барымта туралы өлеңнің:
Жігіт жітап ел басы,
Шашын жүлды жасыц үл.
Кешегі істіц жалгасы,
Ертеңгі істіц  басы бүл!
 деген шумақпен түйінделуі, алдында айтылған ойдың қайталанбай, негізі 
сол төңіректен табылса да, соны қырымен жеткізілуі...
Өрлікпен,  өжет мінезбен мақтана сөйлеуінен күңгірт,  кереғар пікірлер 
тайталасын  емес,  перзент  махаббатын,  сонымен  бірге,  екінің  бірінің 
пешенесіне жазылмаған парасаттылықты танимыз. Бүл парасаттылық,  - 
Меніц бабам күйдірген цыр аптабы,
Көшіп-цонып,
Үрпагы түрацтады...
Біздің тарих -
Бүл да бір цалың тарих,
Оцулыгы жүп-жүца бірац-тагы! [1,  243]
 деп өкінуден, айналасына азамат көзімен барлау жасап, базыналы көңілге 
бір сәт жүбаныш болар жарқын іс атқаруды борыш санаудан туған.
Ақын бүл бөлімде халқымыздың тарихы мен табиғатынан, үлттық мінезі 
мен болмысынан мүрат түгарлық жақсылық пен сабақ боларлық жамандық 
атаулыны қағаберіс  қалдырмай,  қалт жібермей,  түп тамырынан дэл басып 
үстап, уақыт таразысына салады, үлағатты түжырымдар қорытады...
Бір-ақ өлеңге назар аударалық:
Бабамыздың  шоц басцая табынымен 
Бірдей екен жацсысы жаманымен.
Бір жаманы -  тътымсыз көиіе берген,
Бір жацсысы -  цимаган даланы кең.
Бір жаманы -  жел сөзге ерген екен,
Бір жацсысы -  тілге ерік берген екен.
серия ФИЛОЛОГИЧЕСКАЯ.  2014.  №2
 
263

Бір жамаиы -  кетпенге орашолац,
Бір жацсысы -  найзагер, мерген екел.
Бір жамаиы -  кешігіп әлііте аиіцан,
Бір жацсысы -  күйлері көбік шашцан.
Бір жамаиы -  цыздарын малга сатып,
Бір жацсысы -  сүйгенін алып цашцан.
Бір жамаиы -  шаруасът мацдытпагам,
Бір жацсысы -  цулыцпен жанды үптаган.
Бір жамаиы -  үйлетп жецгесіне,
Бір жацсысы -  жесірін цаңгырпаган.
Тату-тәтті көршілер шыр бүзбаган,
Бірге тоцып суыцта,  бір мүздаган.
Бір жамаиы -  сонда да үй салмаган,
Бір жацсысы -  абацты түргызбаган [3,  13].
Тарихи  шындықты  тереңнен  қопарып,  түтас  алып  жырлау  жэне 
осыншалық көрегендікпен, осыншалық ойлылықпен, с\ рсткс р л 
і 
к пс н жы р ла\
-  қазақ поэзиясында Қ. Мырзалиев шығармашылығына ғана тэн қүбылыс.
Қазақ халқы тарихының поэтикалық шағын шежіресі деп атауға болатын 
«Дала дидары» кітабымен Қ. Мырзалиев поэзиямызды жаңа сатыға көтерді, 
ақындық палитрасының кеңістігінің кендігін танытты.
Әр  кітап  сайын  эр  қырынан  көрінуді,  өзін-өзі  қайталап  шиырламай, 
соныға ұмтылуды, шығармашылығында да серпіліс жасауды қүп санайтын 
Қадьф Мьфзаливтің үшінші бір кемел туындысы -  «Бүлбүл бағы» сол асыл 
сезімдер пернесін басатын тақырыптарға қүрылған.
Ақын үшін, азамат үшін ең бір киелі нәрсе -  туған жер.  Эрине, ана да, 
эке де, сүйген жар да, өмірінің жалғасы -  перзент пен поэзия да, адал достар 
да оның осынау ғаламда еш кыла\  түсірмес қымбаты.  Дегенмен де: 
Күндердің  бір күнінде салып ажал цармагът,
Әкесі үлът жогалтса -  жогалтады арманын.
Өмірге өлім өзінің жасайды эсте жаттыгът,
Ана цызът жогалтса -  жогалтады шаттыгын.
Жүрегітц лагылы,  жүрегінің жацүты,
Жігіт жарын жогалтса -  жогалтады бацытын.
Уа,  тугая жер,  коңілдің сенсің бірац торінде,
Сені мәңгі жогалтцан -  жогалтады бәрін де!
Лирикалық кейіпкер «Дала дидарында» көбіне тарихқа үңілсе, «Бүлбүл 
бағы»  кітабында бүгінгі далаға сыр шертіп,  оның қадір-қасиеті мен  өзінің 
перзенттік  парызы  хақында,  мэңгі  суымас  кіршіксіз  махаббаты  хақында 
толғайды.
Атадан  балаға  мүра  болып  келе  жатқан  үлы  сезімді  дәріптеу  арқылы 
емес, дәлелдеу арқылы, баяндау арқылы емес, байыптау арқылы жеткізеді.
264 
ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ

Осы өмірдіц өзітц азсынгандай азабын,
Ойлап тагщап зүлымдар неше т}рін жазстыц,
Ойлап тагщап аяцца болат кісеп салуды.
Ойлап тапңан арцадан таспа тіліп алуды.
Ойлап тапңан сауырга күйген темір басуды,
Ойлап тапңан арцанмен буътдырып асуды,
Ойлап тапңан тірідей цабырганы сөгуді,
Ойлап тапңан өлтірмей цара жерге көмуді...
Бірац соның бірі де жасытпаган батырды,
Бірац соның бірі де жасытпаган ацътды!
Сосын патша оларды ьртатынан цайырып,
Ж ер аудара бастаган,  туган жерден айырып,
О,  зұлым-ай,  зұлым-ай!
О,  ант аіщан,  ант атцан!
Осал жерін ерлердің цалай гана дәл тапцст! /7,  75]
Тарихтың талассыз шындығынан қүдіретті философиялық ой туындату, 
ақындық мэрттікті таныту.азаматтық үстанымының биіктігін көрсету Қадір 
ағамызда үлкен қасиет болып саналатын.
Цикл осынау өлең идеясы төңірегінен тарқатылып, үлггық сана-сезімнің 
оянуына ыждағатты ықпалын тигізер патриоттық рухта дамытылады.
Жеті бөлімнен түратын осы бір жинақтың екінші,  үшінші бөлімдерде 
ақын  ата-ана  алдында  мэңгі  борышкер  көңілмен  тебірене  отырып  жыр 
толғайды.  Бүларда  өз  өмірбаянына  қатысты  оқиғалардың  қамтылуы  оны 
бүрынғыдан  гөрі  сыршыл  ете  түскендей.  Жанының  тереңіне  жасырулы 
күйі жүрген кейбір жайларды,  айтылмаған күнде  азапқа  салар  зар шынын 
бүкпесіз баяндады.
Анасына  үлкен  мақсат  қуып,  «амалсыздан  жырақта  жүргенін»  айта 
келіп:
Парыз деген бар екен soil цоргасът,
Соның мазан беріпті мың дорбасын.
Мың дорбаны ертелі-кеш арцалап,
Қия алмай-ац цойдым жырдың ордасын.
Қайтемін?!
Білесіц soil мазан селен жоц асыл,
Көкірекке сагътыш боп толасыц.
Сен Батыста, мен Шыгыста жүрмес ек,
Қия алмай-ац цойдым әкем моласын!
Қайтемін?!  деп  мүңын  шағуы  өзінің  өміріне  ғана  байланысты 
ақиқат ретінде бір толғандырса, уақыт шындығы ретінде екі толғандырады.
Олерде кемсецдеп,
Обіп ем бетімді.
серия ФИЛОЛОГИЧЕСКАЯ.  2014.  №2
 
265

Жалгыз ем мен сенде 
Жүрегің секілді.
Қинады сол сені!
Жарыгым сөнгендей,
Жогалтт ым шуацт ы 
Жалгыз ең сел менде 
Тугая жер сияцты.
Қинады сол м ет ! [3,  13]
Ол туған халқымыздың терең тамырлы әдебиетінен, батыс классиктері 
пен  шығыс  шайырларынан  мол  үйреніп,  санаулы  қаламгерлеріміздің 
қатарынан орын аларлық істер тындьфады.
Қадьф  Мьфза  Әли -   Қазақ  Елінің  үлтгық үнін  шартарапқа танытқан 
үлы ақын.  Оның  шайырлық қасиетінде  нағыз қазақи  мінез,  болмыс,  өрелі 
ой -  пайымы жатьф.  Оның поэзиясының мэңгілік мэнділігі де осында!
ӘДЕБИЕТТЕР  ТІЗІМІ
1  Мырзалиев,  Қ.  Үш  томдық  шығармалар  жинағы.  Т.1.  -   Алматы  : 
Қазығүрт,  1989. -  448 б.
2  Әбдіраш, Ж. Парасат.  Парыз.  Пайым:  Эдеби сын.  -  Алматы  :  Онер, 
2 0 0 1 .-3 1 2  6.
3  Мырзалиев,  Қ.  Үш  томдық  шығармалар  жинағы.  Т.З.  -   Алматы  : 
Қазығүрт,  1989. -  432 6.
С.  Торайғьфов атындағы 
Павлодар мемлекеттік университеті, Павлодар қ.
Материал 28.05.14 редакцияға түсті.
А.  Ф.  Зейнулина
Художественный  метод  и  описательное  искусство  в  творчестве 
Кадыра Мырзалиева
Павлодарский государственный университет 
имени С.  Торайгьфова, г. Павлодар.
Материал поступил в редакцию 28.05.14.
A.  Ғ.  Zeimilina
Artistic method and descriptive art in the works of Qadir Myrzaliev
S. Toraighyrov Pavlodar State University, Pavlodar.
Material received on 28.05.14.
266
 
ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ

В  ст атье  рассмот рены   самобытный  стиль  поэта  и  его 
поэтическое  мастерство  в  контексте  становления  национальных 
признаков  и  сист емы   национального  мы ш ления  в  казахской 
поэзии.  Также  сделан  акцент  на  оригинальную  позицию мастера  и 
художественное многообразие его произведений
The article describes the original style o f  the poet and his poetic skills 
in the context o f  developing a system  o f  national characteristics and na­
tional thinking in Kazakh poetry. Also there is emphasized on the original 
position o f  the master and artistic diversity o f  his works.
серия ФИЛОЛОГИЧЕСКАЯ.  2014.  №2
 
267

268
 
ISSN 1811-1823. Вестник ПГУ
НАШИ АВТОРЫ
Абдуов Мухамадгали Илиясулы  д.ф.н.,  профессор.  Карагандинский 
государственный университет имени Е.  А. Букетова, г.  Караганда.
А бикенова  Г.  Т.    д.ф.н..  Казахский  гуманитарно-ю ридический 
инновационный университет, г.  Семей.
АкылбаеваА. Г.  магистрант. Евразийский национальный университет 
имени  JI.  Н.  Гумилева,  специалист  Отдела  полиязычного  образования. 
Казахский агротехнический университет имени С.  Сейфуллина.
Алпысбаева Айман  Кикимовна    старший  преподаватель  кафедры 
казахского языка. Карагандинский медицинский университет, г.  Караганда.
Аниева Нургуль Галымкызы - магистрант кафедры казахской филологии, 
Кокшетауский  государственный  университет  имени  Ш.  Уалиханова, 
г.  Кокшетау.
Асанбаева  Елдана  Бахыткызы    студент  3  курса.  Павлодарский 
государственный педагогический институт, г. Павлодар.
А хмет ова  Л.  М.    магистрант.  П авлодарский  государственный 
университет имени С.  Торайгырова, г. Павлодар.
Баратова  Мухаббат  Нуржауовна    к.ф.н.,  доцент.  Павлодарский 
государственный университет имени С. Торайгырова, г. Павлодар.
Баешова Б. Ш.  - магистрант. Университет «Туран-Астана», г.  Астана.
Бекж анова  Ж азира  Ербулат овна    докторант  PhD,  Казахский 
университет международных отношений и мировых языков имени Абылай 
хана, г. Алматы.
Бекжигитова  Зарина  Сериковна    преподаватель.  Карагандинский 
государственный университет имени Е.  А. Букетова, г.  Караганда.
Бурмистрова Валерия Алексеевна  к. п.н.. зав. кафедрой иностранных 
языков КГМУ Карагандинский государственный медицинский университет, 
г.  Караганда.
Д инаева  Бекзат   Бегалыкызы    к.ф.н.,  доцент  кафедры  общего 
язы кознания  и  переводческого  дела.  А ссоциированны й  проф ессор 
Региональной  Академии  Менеджмента  (доцент).  Казахский  гуманитарно­
юридический университет, г.  Астана.
Досанова Алтынай Жапаровна  к.п.н., доцент. Университет “Туран- 
Астана”, г.  Астана.
Ержанова Алма  Сабыржановна  старший  преподаватель  кафедры 
казахского языка. Карагандинский медицинский университет, г.  Караганда.
Е ргали ев  Қ уаныіи  Совет улы    к.ф .н .,  доцент.  П авлодарский 
государственный педагогический институт, г. Павлодар.
Жарылгапов Жансая Жангазыулы
 
-  д.ф.н.. профессор. Карагандинский 
государственный университет имени Е.  А. Букетова, г.  Караганда.

Жакупова Шолпан Серкеновна  к.ф.н., доцент кафедры иностранных 
языков.  Карагандинский  государственный  медицинский  университет, 
г.  Караганда.
Жолдасова  Улжан Маханбетовна  магистр, преподаватель,  кафедра 
Казахская  литература  и  восточная  филология,  МКТУ  имени  X.  А.  Ясави, 
г.  Туркестан.
Жумабекова Аягоз Абдрахымкызы  магистрант, Южно-Казахстанский 
государственный университет имени М.  Ауэзова, г. Шымкент.
Жусупов  Нартай  Куандыкович    д.ф.н.,  профессор.  Павлодарский 
государственный университет имени С.  Торайгырова, г.Павлодар.
Зейнулина Айман  Файзулловна    к.ф.н.,  профессор.  Павлодарский 
государственный университет имени С.  Торайгырова, г. Павлодар.
Ибраева  Эльмира  Ериккызы    докторант  PhD  3-курса,  факультет 
журналистики  и  политологии,  Евразийский  национальный  университет 
имени JI. Н. Гумилева, г.  Астана.
Канабекова М.  Казахский государственный женский педагогический 
университет, г.  Алматы.
Масабаева Гаухар Кошкимбаевна  преподаватель кафедры казахского 
языка. Карагандинский медицинский университет, г.  Караганда.
Нурмаханова  Ж.  Б.    магистрант.  Университет  «Туран-Астана», 
г.  Астана.
Орманова А. А.   магистрант. Университет «Туран-Астана», г.  Астана.
Оспанова  Б.  М.    магистрант.  П авлодарский  государственны й 
университет имени С. Торайгырова, г. Павлодар.
Р а х ы м ж а н о ва   А й за д а   Б ур к и т к ы зы     м а ги с т р а н т   2 -к у р са 
филологического факультета. Карагандинский государственный университет 
имени Е.  А. Букетова, г.  Караганда.
Сабитова Самал Аскаровна  магистрант филологического факультета. 
Карагандинский  государственный  университет  имени  Е.  А.  Букетова, 
г.  Караганда.
Сарбалаев Жаксыбай  Турсынович    Павлодарский  государственный 
университет имени С. Торайгырова, г. Павлодар.
Сафаргалиева Айгуль  Ыскаккызы   к.п.н.,  доцент кафедры русского 
язы ка.  К азахский  нац ион альн ы й   тех н и чески й   у н и вер си тет  имени 
К. И.  Сатпаева, г.  Алматы.
Сизов Дмитрий  Владимирович    к.ф.н.,  доцент  кафедры  русского 
языка.  Карагандинский  государственный  медицинский  университет, 
г.  Караганда.
СматоваА. Ж.  магистрант. Евразийский национальный университет 
имени  JI.  Н.  Гумилева,  преподаватель  кафедры  иностранного  языка, 
Евразиийский гуманитарный институт.
серия ФИЛОЛОГИЧЕСКАЯ.  2014.  №2
жүктеу/скачать

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет