Syllabus пәннің атауы



Pdf көрінісі
бет9/78
Дата22.12.2023
өлшемі1,4 Mb.
#142730
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   78
№4 дәріс тақырыбы:
Балалар психикасының даму заңдылықтарын зерттеу әдістері. 
Дәрістің мазмұны:
1. Бақылау және сараптау әдістері және оны күнделікті іс-тәжірибеде қолдана білу. 
2. Мектепке дейінгі балаларды оқытып-тәрбиелеу ісінде әңгімелесу, қызмет нәтижесін 
зерттеу, өмірбаянын зерттеу, тест-сынық жүргізу, әлеуметтік қарым-қатынасын зерттеу 
әдісін жүзеге асыру. 
Бақылау әдiсiнiң ерекшелiгiне балалардың күнделiктi өмiрдегi әрекеттерi, ойлары 
жатады. Бақылау әдiсi келесi жағымды жақтарымен ерекшеленедi: 
- Ғалым баланың шынайы әрекетi туралы деректер жинайды. Балалар арттарынан 
ешкiм бақылап жүргенiн бiлмесе ғана өздерiн еркін ұстайды. 
- Балалардың мiнез-құлықтарын бақылай отырып, ол әр баланы тұтас тұлға ретiнде 
көредi. 
- Баланың ұжымдағы қылығы, сөйлеген сөзi, күйзелiстерi оның құрдастарының 
сөздерiнен, қылығынан туындайды. Сондықтан бақылау әдiсi баланың ұжымдағы басқа 
балалармен қандай қарым-қатынаста болатынына мүмкiндiк бередi. 
- Бақылау әдiсi бала мен мұғалiм арасындағы өзара байланысын анықтауға 
мүмкiндiк бередi. 
Жағымсыз жақтары: 
- Бақылап жатқан деректердiң шындылығы әр құбылыстың түсiнушiлiгiн, талдауын 
қиындатады; 
- Балаларды бақылай отырып, зерттеушi ешнәрсенi түзете алмайды, тек қана 
бақылап жатады. 
- Зерттеушi бiр деректi бiрнеше рет қайталануын қамтамасыз ете алмайды. 
- Бақылау әдiсi арқылы жиналған деректер суреттелген түрде қабылданады. 
Эксперимент әдісі. 
Бақылауға зерттеушінің бала психикасындағы өзін 
қызықтыратын белгілерді табуына әсер ететін неғұрлым белсенді әдіс – психологиялық 
эксперимент. Эксперимент кезінде зерттеуші балаға түрлі іс-әрекет жасауға жағдай 
жасайды және іс-әрекет түрлерін де өзгертіп отырады, олардың алдына белгілі міндет 
қояды. 
Эксперимент әдiсiн жүргізудің тиімді жақтары: 
- Зерттеушi зерттелiп отырған психикалық құбылыстарға өз тарапынан жағдайлар 
туғызады; 
- Алынған деректердi қайта-қайта алуға мүмкiндiгi бар; 
- Экспериментте бөлек көрсеткiштердi қысқа және қарапайым түрде белгiлеуге 
болады, бiрақ зерттеу протоколы анық болуы керек. 
- Протоколдың сараптамасы бақылау нәтижелерiне қарағанда жеңiлiрек, өйткенi 
эксперимент нәтижелерi бiр типтi және бiр ағыммен өтедi. 
Эксперимент әдiсiн жүргізудің тиімсіз жақтары: 
- Зерттеушiнiң өз ыңғайына қарай эксперименттi жүргiзсе, зерттеудiң шынайлығы 
болмайды. Бала өз кемшіліктерін білдіргісі келмей жасанды қылықтар көрсетеді немесе 
ұялып, еркін ашыла алмайды; 
- Дайындалған сұрақтарға балалардың берген жауаптарынан зерттелiнiп отырған 
баланың тұлғалық қасиеттерi байқалмайды; 
- Эксперимент зерттеушiден арнайы дайындықты, яғни техникалық дағдыларды
вариациялық статистиканың қарапайым тәсiлдерiн талап етедi: 
- Әр түрлi құралдардың көмегiмен зерттелiнiп отырған балалардың жауаптары 
сигнал арқылы берiлгенімен, зерттелушi балалардың мiнез-құлығына көңiл аудара 
қоймайды. 


Әдетте мұндай эксперименттер 
табиғи
деп аталады. Мектеп жасына дейінгі 
балаларға қолдануында 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   78




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет