Логикалық есептерді теңдеулер жүйесі арқылы да шешімін табуға болады.
8(а)-есеп . Аулада тауықтар мен лақтар бар. Олардың 19 басы және 46 аяғы бар. Аулада неше тауық және лақ бар?
Белгісізге белгілеу енгіземіз:
Бастары: тауық – х Аяқтары: тауық – 2х
лақ – у лақ – 4у
Теңдеулер жүйесін құрамыз
38 – 2у + 4у =46
2у=46 – 38
2у=8
у=4
х = 19 – 4 =15
х = 15
Шешімдерін зерттеу: тауық – 15, лақ – 4
бастарының саны: 15 + 4 = 19,аяқтарының саны: 2=46
Есептің жауабы: 15 – тауық, 4 – лақ
Ертегі есеп
8(ә)-есеп.«Қаз бен түлкі»ертегісін оқи отырып, мынадай есепті байқаймыз.
«Түлкісін аярлыққа бермейтін дос
Көрейін сенде қанша ақыл мен ес.
Балапан, көжек санын өзің тапшы
Аяқтары 94, басы 35» [5]
Есептің мәтінін түсіну.Түлкінің айлакерлігі, қаздың ақылдылығы, балапанда – 2 аяқ, көжекте -4 аяқ
9-есеп. Ақдананың ойлаған санынан ең үлкен бір таңбалы санды азайтып, нәтижеге ең кіші екі таңбалы санды қосқанда 100 шықты. Ақдана қандай сан ойлады?
Шешуі: сан – х, алып, теңдеу құрамыз
(х-9) + 10 =100
х – 9 = 90
х = 99
Жауабы: 99
10-есеп. Түлкі 33 тышқан аулады. Ол аулаған тышқандарын тышқан санын әр түрлі етіп, 6 үймеге бөліп үйді. үймелердің ең үлкенінде 8 тышқан бар. Келесі үймедегі тышқандар маны оның алдыңғы үймедегі тышқандар санынан 1 тышқан кем. Ең соңғы үймеде неше тышқан бар?
Шешуі: Барлығы – 33 тышқан бар
7 6 5 4 3
Жауабы: Соңғы үймеде 3 тышқан бар
11-есеп.Бастапқыда автобуста 14 адам болды. Автобус қозғалды, одан ол тоқтады. І- ші аялдамада 6 адам кірді,8 адам шықты. Кейінгі аялдамада 7 адам шықты, 4 адам кірді. Келесі аялдамада 1 кісі кірді. Бүтін жолда кісілер қанша, аялдама қанша?
Шешуі:
Аялдама: 1+1+1+1=4
Адамдар: (14+ 6 )- 8- 7+ 4+ 1=10 адам
Жауабы: 4 аялдама
10 адам.
Логикалық есептердің саны да, шығару да тәсілдері де алуан түрлі. Математика ғылымында логикалық есептер бірнеше түрге бөлінеді, соларға жеке – жеке тоқталайын.
Достарыңызбен бөлісу: |