Тақырыбы: «Терме бүгінгі күнде» (ғылыми жоба) Бағыты
жүктеу/скачать 45,55 Kb.
|
terme-bgng-knde-ylymi-zhoba
Ақжайық аудандық халықтық ұлт-аспаптар оркестірінің прима-қобызшысы, Халықаралық ұстаздар одағының мүшесі Утегалиева Нұрғаным Ермекқызына, «Терме деген не? Қашан пайда болған?», - деген сұрағыма: Терме тәрбиені насихаттайтын, көптеген нақыл, өсиет сөздері бар музыкалық сүйемелдеумен айтылатын өлең. Терме қазақтың өте көнеден келе жатқан дәстүрлі өнерінің бірі. Көне дейтін себебіміз бабамыздан атамызға, атамыздан бізге ауыз ба ауыз жатталып айтылып келген, XVIII-ХІХ ғасырларда жақсы дамыған деп айтылғанымен нақты жазбалар сақталмаған. Бұл сұраққа әнші, термеші, Республикалық, Халықаралық конкурстарының лауреаты Оразов Фархат Беркінұлының жауабы: Жыршылық өнердің негізгі бір тармағы, саласы болып келеді. Себебі, жыршылық өнердің, бұрын жыраулық өнер болса қазір жыршылық деп аталады, сол жыршылардың тәртібі бойынша алқаға түсен кезде жыршы эпостық жырлар, толғау айтпастан бұрын, алдымен амандасу термесін, аудиторияға (жастар, орта жастағы адамдар, қариялар) байланысты әр түрлі жиында ақыл-нақыл сөздерді жиып, теріп айтады. Міне, соны терме деп айтады. Термені қайдан, қашан пайда болды дейтін болсақ, оны зерттеушілер әр түрлі айтады, бірақ негізгі мен ойлаймын терменің шығуы жырауларға байланысты, жыраулардың тарих сахнасына шығуыменен пайда болды. Хандық заманда, жыраулар хандарға ақыл айтқан, халыққа үгіт насихат, оларды ерлікке рухтандыруға, рухани азықтандыруға, ата-ананы сыйлауға, өмірдің ащы тұщы тұстарын танып білуге ақылды, нақылды сөздермен термелетіп жеткізіп отырған. Менің анықтағаным
жүктеу/скачать 45,55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|