Тақырыбы: Түркі өркениеті және Ұлы Жібек жолы
Түркі халықтарының діни және рухани өмірі
жүктеу/скачать 108,86 Kb.
|
ИС 24-02 группасының оқушысы Маутқанов Айәділдің СӨЖ 5 апта
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұлы Жібек жолы және оның түркі өркениетіне әсері
- Түркілердің Ұлы Жібек жолындағы рөлі
Түркі халықтарының діни және рухани өміріТүркі халықтарының діни және рухани өмірі көшпенді мәдениет пен табиғатқа жақындықпен сипатталады. Олардың негізгі діни жүйесі Тәңіршілдік болды. Бұл діннің негізі табиғат күштеріне, әсіресе аспан мен жерге табыну болды. Тәңіршілдік түркілердің өмір сүру салтына сәйкес келді және олардың рухани сенімдерін қалыптастырды. «Ғасырлар тоғысындағы түркі халықтары әлемінің дінимифологиялық сипаты» атты еңбекте түркі халықтарының діни және мифологиялық көзқарастары терең зерттелген. Тәңіршілдік сенімдері арқылы түркілер табиғаттың күштерін құрметтеп, өз мәдениетінде табиғатпен үндес өмір сүруді жоғары бағалады. Кейінірек, түркі халықтарының бірқатары ислам дінін қабылдап, рухани дүниетанымы айтарлықтай өзгеріске ұшырады. Дегенмен, Тәңіршілдік пен исламның кейбір элементтері түркі халықтарының рухани өмірінде өзара тоғысып, жаңа діни-мәдени синтез қалыптасты. Ұлы Жібек жолы және оның түркі өркениетіне әсеріҰлы Жібек жолының қалыптасуы және маңызыҰлы Жібек жолы – шығыс пен батысты жалғаған әлемдік сауда желісі. Бұл жол Қытайдан бастап Орта Азия, Қазақстан аумағы арқылы Еуропаға дейін созылып, көптеген халықтар арасында тауарлар, білім және мәдениеттермен алмасу жүйесін құрды. Жібек жолы тек экономикалық сауда жолы ғана емес, сонымен қатар дін, ғылым және мәдениеттердің өзара алмасуының орталығы болды. Байпақов К.М. «Средневековые города Казахстана на Великом Шелковом пути» еңбегінде Қазақстан жеріндегі ортағасырлық қалалардың маңызы жан-жақты қарастырылған. Бұл қалалар Ұлы Жібек жолының маңызды сауда орталықтары ретінде танылды. Қала тұрғындары саудагерлермен және саяхатшылармен қарым-қатынас жасап, білім мен мәдениеттің алмасуына ықпал етті. Ұлы Жібек жолы арқылы тек жібек пен тауарлар ғана емес, сонымен қатар мәдениет, дін және өнер туындылары да тасымалданды. Түркілердің Ұлы Жібек жолындағы рөліТүркілер Ұлы Жібек жолының негізгі қатысушыларының бірі болды. Олардың көшпенді өмір салты Жібек жолындағы сауданың тиімді ұйымдастырылуына септігін тигізді. Түркілер саудагерлерді қорғап, олардың қауіпсіздігіне жауапты болды. Жібек жолы арқылы өткен тауарлар мен мәдени алмасу түркі халықтарының экономикалық және саяси күшеюіне ықпал етті. Омарбеков Т.О. еңбектерінде қазақ мемлекеті мен оның Ұлы Жібек жолындағы орны ерекше аталып өтілген. Ортағасырлық түркілердің жерінде орналасқан қалалар тек сауда орталықтары ғана емес, сондай-ақ ғылыми және мәдени орталықтар ретінде де дамыды. Бұл қалаларда қолөнер, білім және ғылым дамып, ислам діні таралып, түркілердің рухани әлеміне ықпал етті. жүктеу/скачать 108,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|