Практикалық тапсырма Берілген сөйлемдерді инфинитивтің қолданудың ерекшеліктеріне назар аудара отырып, қазақ тіліне аударыңыз:
At eighty Dane entered the office to find corporal Kemp asleep at his desk and a tired-looking kid sat waiting. (J. Steinbeck, East ofEden)
TheSalinasriver tore the edges of the farm lands and washed whole acres down; it toppled barns and houses into itself, to go floating and bobbing away. (Ibid)
Again and again I glanced round swiftly, with the conviction that I was about to see something, but onlyto meet the dark tangle of our hedge or the solemn and cavernous gloom of the great trees which arched above our heads. (A. Conan Doyle, The Lost World)
But Skelton did not die. He woke next morning to find himself in a room, in bed and under the mosquito-net. (S.W. Maugham, Flotsam and Jetsam)
Each time the door opened Martin looked round, only to see the Mounteneyes enter, then the Puchweins. ( C.P. Snow, The New Men
Тақырып№ 52. Есімдік аудармасы Мазмұны: Ағылшын тіліндегі есімдік туралы түсінік
Есімдіктер (ағл.: Pronouns) — тұлғаға, затқа, заттың сынына және санына, үстеуге сілтеме жасап (олардың орындарын ауыстырып), бірақ оларды атамай, басқаша сөздермен (есім сөздермен) алмастыратын сөз табы. Есімдіктердің лексикалық мағынасы жоқ, сөйлемнің мағынасын өзгертпейді. Есімдіктер алдыңғы сөйлемде немесе ойда айтылған сөздердің орнын ауыстырады.
Жалпы және жалқы есімдер.Аударма тәжірибесінде осы күнге дейін жалпы және далқы есімдерді жеткізу аудармасында ортақ алынған қатаң шарттары жоқ. Әр түрлі жалпы және жалқы есімдерді аудару кезінде жалпы және жалқы есімдер транскрипция арқылы жеткізіледі. Бұл принцип біршама өмірге кейін енгізілді, партия, профсоюз және т.б. біріккен ұйымдар атауларынан басқа. Мысалы: Edwards – Эдвардс, Maryland – Мэрилэнд, Downing Street – Даунинг Стрит, Morning Star – Морнинг Стар, Interprid – Интерприд (авианосец).
Саясат партиялары, профсоюз және тағы да басқа біріккен ұйымдардың атаулары міндетті түрде аудармаға түседі. Мысалы: Amalgamated Engineering Union – Біріккен машина салушылар профсоюзы. Federal Bureau of Investigation – ФБР. Civil Rights Congress – Азаматтық құқық үшін күрес конгрессі.
Бірақ көбіне жалқы есімдер екі элементтен тұрады – жалқы және жалпы есімнен. Жалпы есім элементін аударғанда, мұнда төрт әртүрлі жеткізу амал-тәсілдерін қарастыруға болады:
Жалпы есім тек қана транслитерацияға түседі. Бұл тәсілді транслитерацияға түсіп жатқан сөз – оқырманға жеткілікті білікті болса ғана қолданылады. Мысалы: Fleet Street – Флит Стрит, Kansas City – Канзас Сити.
Жалпы есім бір мезетте аударылады да, транслитерацияланады да. Бұл тәсілді басты мақсатпен оқырманға бұл сөздің формасы таныс емес болып, мәтінін аша алмаса қолданылады. Мысалы: Black Hills – Горы Блэк Хиллс, Holly Loch – бухта Холли Лох.
Жалпы есім элементінің аудармасы: The Atlantic Ocean – Атлантический океан, Richard the Lion Heart – Ричард Львиное Сердце.
Жалпы есім элементі қосылады. Ағылшын мәтіндерінде жалпы және жалқы есімдер – жалпы есімнің элементісіз жиі қолданылады. Өйткені ағылшын оқырманына мұнда не жайында айтылып жазылғаны жеткілікті түсінікті. Ал орыс аударма оқырманына – түсіндірмелі сөздер енгізуге тура келеді. Мысалы: Park Lane – улица Парк Лейн.