28 желтоқсан 2015 жыл
Музыка
Цель: формировать у учащихся единство эстетических
чувств, сознания и музыкального, творческого мышления.
Задачи: развить артистические способности детей, дать
выход их фантазии и творческой энергии.
Внеклассная работа в музыкальной школе на сегод-
няшний день представляется необходимым элементом
развития и воспитания детей. Она осуществляется
деятельностью музыкального клуба, организованного с
целью формирования у учащихся единства эстетических
чувств, сознания и музыкального, творческого мышле-
ния.
Занимаясь в музыкальном клубе, дети имеют возмож-
ность знакомиться с новыми направлениями музыкаль-
ного искусства, что способствует расширению их круго-
зора и воспитывает художественный вкус; учатся выра-
жать свой взгляд на то или иное явление культуры; имеют
возможность обмениваться впечатлениями от посещаемых
концертов; испытывают благотворное влияние живого об-
щения, нехватка которого остро ощущается в современном
мире.
Работа музыкального клуба многообразна и прово-
дится по двум основным направлениям: тематические
заседания; постановка музыкальных спектаклей.
Для развития артистических способностей детей,
выхода их фантазии и творческой энергии необходимы
срежиссированные музыкально – театрализованные по-
становки, например: «Музы», «Маэстро Гармониус и его
друзья», «Музыкальные приключения Незнайки», «Про-
исшествие в Музыкальном королевстве», «Среди вол-
шебных нот», «Музыкальное путешествие», «Приглаша-
ем в город Конфетенбург!», что является наиболее
излюбленной и желанной деятельностью для учащихся.
В поле зрения клуба - юбилеи великих композиторов:
спектакль «Бал музыки Моцарта», посвященный 260-
Марина МУХИНА,
учитель музыки СШЛ №23
Цели и задачи:
· Закрепить и обобщить знания, по-
лученные в 3 четверти. Определить
уровень их усвоения.
· Развивать мыслительную деятель-
ность, смекалку. Сообразительность,
находчивость и чувство юмора.
· Воспитывать стремление понимать
музыкальное искусство, уважать его
правила.
Тип урока: Обобщение знаний, по-
лученных в 3 четверти. Урок-виктори-
на, в процессе которого совершается
путешествие по стране «Музыкальное
искусство».
Форма работы: коллективная, груп-
повая, индивидуальная.
Инновационные технологии: Техно-
логия развития критического мышле-
ния (стратегии: диаграмма Венна,
синквейн).
Межпредметные связи: ИЗО, искус-
ство, познание мира.
Ход урока.
1.Оргмомент.
2.Актуализация опорных знаний.
Сообщение темы и цели урока.
3.Раскрытие темы урока.
I раздел «Ансамблевое искусство».
Ответить на вопросы:
1.Что означает слово «ансамбль»?
2.Какие бывают ансамбли по соста-
ву, т.е. по количеству исполнителей?
3.Назовите наиболее распростра-
нённые ансамбли по составу инстру-
ментов.
4.Каким словом можно назвать
объединение певцов, танцоров и ис-
полнителей на разных инструментах?
5.Сравните два коллектива: ан-
самбль и оркестр. С помощью диаг-
раммы Венна найдите общие и отли-
Сәния АЙМАҒАМБЕТОВА,
Қазанғап атындағы балалар өнер
мектебінің директоры.
Қазанғап атындағы балалар өнер
мектебі бүгіндері Ақтөбе қаласы
жұртшылығына жақсы таныс. 2004
жылы күз айында ашылып, композитор-
домбырашы, феномен жерлесіміз Қаза-
нғап Тілепбергенұлы бабамыздың есімі
берілген-ді. Былтыр білім ұясының 10
жылдығын атап өттік. Енді осы уақыт
аралығында мектеп өмірінде атқары-
лған игі істерге бір қыдыру шолу жаса-
сақ.
Индивидтің тұлғалық болмысының
қалыптану негізі эстетикалық тәлім-
тәрбиеде десек, ол өнерге келіп тіре-
леді. Мектебіміздің міндеті – балала-
рға қосымша білім беруді қамтамасыз
ету. Яғни әуестігі бар оқушыларды
қалаған мамандығына баулимыз,
кәсібилік шеберліктің машықтарына
бағдарлаймыз. Мектебіміздегі оқу –
осы бағытта. Білім ұясында музыка
бөлімі (домбыра, дәстүрлі ән, вокал,
хор, фортепиано, қобыз, қыл-қобыз,
домбыра-прима, скрипка, классикалық
гитара, баян (аккордеон), авторлық
гитара әндері), эстрада-джаз бөлімі
(бас-гитара, кларнет, флейта, труба,
тромбон, ұрмалы аспаптар, ритмгита-
ра, синтезатор, саксофон), хореогра-
фия бөлімі (би), көркем сурет бөлімі,
киім үлгі бөлімі және мектепке дейінгі
даму студиясы бар. Оқу мерзімі – қайсы
бір мамандықтар бойынша 4-5, енді
бірінде 7 жыл.
Азғана уақытта жеткен жетістік-
теріміз аз емес. Дәлел ретінд е со-
лардың бірерін атап өтейік. «Вокал»
класының оқытушысы Аралбаева Кен-
жегүлдің шәкірттері «Atlantic Breeze –
Мы зажигаем звёзды» (Қырғызстан
Ыстық көл.,) атты теле-конкурста
жүлде иеленді. «Вокал» класының
ұстазы Шомко Ларисаның оқушыла-
ры республикалық, халықаралық
«Айналайын» (Ақтөбе), «Радуга та-
лантов» (РФ Самара қ.,), «Классика»
(Ақтөбе), «Art Olimpia» (ТүркияАлания
қ.,) делінетін байқауларда жеңімпаз
болды. «Хореография» бөлімінің мең-
герушісі, «Шаттық» би ансамблінің
жетекшісі Әсел Иманғазинаның
шәкірттері де республикалық жарыс-
тарда бірнеше реет жүлделі орындар
алды. «Фортепиано» класының
оқытушысы Дәулетова Әлия «За вклад
в развитие образования» төс белгісі-
мен және ҚР Білім және ғылым ми-
нистрлігінің құрмет грамоталарымен
марапатталды. Тельман Ермағанбе-
тов есімді ұстазымыз Ы. Алтынсарин
медалінің иегері. «Дизайн» класының
оқытушысы Самал Жанғасиева Ха-
лықаралық «Ұлымұра» фестиваль-
байқауының лауреаты. Оқу ісінің мең-
герушісі Шүкіранова Гүлмира жоғары
санаттағы педагог-психолог, көптеген
әдістемелік еңбектерді аударған. Ол
– «Жасталап – 2008» атты диплом-
ның иегері. Халықаралық ғылыми-
тәжірибелік конференцияларға белсе-
не қатысып, түрлі марапаттарға ие
болды. Мектептің тәрбиеісі жөніндегі
меңгерушісі ЖәмилаЖоламановада –
білікті кадр. Табыстарымызды, жақсы-
ларымызды осылай санамалап тізбек-
тесек кете береді. Оқушыларымыз жыл
сайын республикамызда, шетелдерде
өтетін түрлі байқауларда әр кез жүлде-
лермен оралады. Мұның бәрі ұстаз-
дардың мехнатты еңбектерінің нәти-
жесі, білім берудегі көрсеткішіміз.
2015 – 2016 оқу жылында 387 бала
қабылданды. Шәкірттеріміздің жалпы
саны – 1045 болып отыр. Бұл тек биы-
лғы емес, тұрақты цифрымыз.
Мектебімізде 82 о қытушы еңбек
етеді. Олардың жоғары білімдісі – 72,
арнаулы орта білімдісі – 10. 50 пайы-
зы жоғары санаттағылар. Биылғы оқу
жылында ұжымымызға Ермекбаева
Алина есімді жас маман қосылды.
Құрманғазы атындағы Ұлттық өнер
консерваториясын бітірген. Маман-
дығы – скрипкашы. Сертаева Меруерт
есімді және бір маман ұстазды ққыз-
метке кірісті. Ұлттық аспаптарымызға
денқойған талапкерлерге қыл қобыз-
ды, сазсырнайды үйретіп, сабақ бе-
руде. Олда Құрманғазы атындағы
Ұлттық өнер консерваториясын
бітірген. Мектебіміз осылайша жыл
сайын жоғары оқу орындарын тәмам-
даған мамандармен толыға түсуде.
Уақыт талабы мен туындап жатқан
білім берудің жаңа педагогикалық-пси-
хологиялық технологияларымен та-
нысып, өз тәжірибесін де пайдалану
мақсатында
ұстаздарымызды
біліктілігін көтеру курстарына жиі
жіберіп тұрамыз.
Ғылыми-педагогикалық бағыттағыз
ерттеушілік шығармашылықпен айна-
лысатын оқытушыларға үнемі қолдау
көрсетіледі. Олардың авторлық бағ-
дарламалары оқу процесіне енгізілді.
Сөзіміздің дәлелі ретінде бір қатарын
атап өтсек: «Дәстүрлі әншілік» (авто-
ры – Бөрібай Кәртен), «Журналистік
өнер негіздері» (авторы – Бөрібай
Кәртен), «5-6, 7-8, 9-10 жас балалар
тобына арналған көркем сурет өнері»
(авторы – Самал Жанғасиева), «Казах-
ская музыкальная литература» (авто-
ры – Анна Ратчук), «Технология швей-
ных изделий» (авторы – Эльмира
Еркінқызы), «Вокал пәні» (авторы –
Кенже Аралбаева), «Қыл қобыз пәні»
(авторлары – Айгүл Аманжолова,
Кәмшат Балмұратова) т.б. Бұл бағ-
дарламалар бойынша дағды-білігін
қалыптастырған шәкірттер мек-
тебімізді үздік аяқтап, қазір Орал,
Алматы, Астана қалаларының жоға-
ры оқу орындарында білім алуды жа-
лғастыруда.
Он жыл аралығында мектебіміздің
тарихы үшін, ұжым үшін маңызды
оқиғалар болды. То қтала кетейік.
2009 жылы композитор Қазанғап Тілеп-
бергенұлының 155 жылдығына әрі
халық өнерін оқыту мәселелеріне бай-
ланысты республикалық ғылыми-
тәжірбиелік конференция ұйымдастыр-
дық. Бұған белгілі дәулескер күйші,
профессор Қаршыға Ахмедияров бас-
таған бір топ отандық өнертанушы-
лар қатысты.
ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың
бастамасымен қазіргі кезде түркілік
мәдениетті жаңғырту, дамыту идеясы
көтеріліп отыр. Осының негізінде
2014 жылы қазан айының 30-31
күндерінде тілі, ділі туыстас жұрттар-
дың құндылықтарына қатысты ғылы-
ми бас қосу жиынын өткіздік. Қарас-
тырылған мәселелер – түркітектес
халықтар әуездері, ортақтас көне
мұралар, олардыо қытумәселелері.
Бұл шараға ҚР Білім және ғылымми-
нистрлігінің өкілдері, өз елімізбен ше-
тел ғалымдары, магистрлер, ізденуш-
ілер, ЖОО студенттері, әдіскерлер,
педагогтар қатысты. Міне, осының бәрі
біздің мектебіміздің ғана емес, кон-
ференцияға қатысқан, тамашалаған
Ақтөбе өңірінің өзгеде ұстаздары-
ның көп жайттарды зерделеулеріне,
білімдерін толықтыруларына себін
тигізгені анық деп ойлаймыз.
Білім ұясының кітапханасы қорын-
дағы түрлі мамандыққа арналып жа-
зылған әдеби еңбектердің, көмекші оқу
құралдарының, хрестоматиялардың
саны – 9403, ал әдістемелік журнал-
дардың саны – 314. Мұның өзі ұстаз-
дарымыздың түрлі дерек көздерден
қажетті ақпарат таралуына көп көмегін
тигізеді. Қор жыл сайын жаңа кітап-
тармен толығып келеді. Кітапханашы
Гүлнар Естекова әр даталы күндерге
орай, «Қазақстанның тұңғыш Прези-
денті», «Желтоқсан – мәңгі жадымыз-
да», «Қуғын-сүргін құрбандарына
басымызды иеміз» дегент.б. атаулар-
мен дөңгелек үстел, кездесулер,
көрмелер ұйымдастырып отырады.
Мерзімді басылымдарға жазылу
жұмыстарын назарда ұстайды.
Мектеп ішілік жарыстар, түрлі кеш-
тер, кездесулер өткізіліп тұрады. Сон-
дай-ақ, оқушыларымыз бен ұстазда-
рымыз қалалық, облыстық мерекелік
шараларға ұдайы ат салысады.
Алдағы кез ұжымымыздағы ізденім-
паз педагогтардың озықіс-тәжірбие-
лерін жинақып шығару жолдарын ой-
ластырудамыз. Өйткені, бұл – олар-
дың шығармашылық еңбектерін баға-
лау болып табылады.
Мектебімізде мұражай ашу жос-
парланып, қолға алынды. Онда білім
ұясының он жыл ішіндегі жетістіктер-
іне қатысты нақты мәліметтер топ-
тастырылмақ. Экспонаттар қоры
өңірімізден шыққан атақты тұлғалар-
дың өнер намасына қатысты дүние-
лермен, басқада бұйымдармен толық-
тырыла берілмек. Бұл – шәкірттердің
мектеп тарихымен мәдени құндылық-
тар жайлытанымын кеңейте түседі.
Тағы бір айтарымыз, білім орнын
12 жылдық мамандандырылған өнер
мектебіне айналдырсақ деген ой-ар-
ман бар. Балалардың қызығушылығын
тудырған мамандығына баулитын ба-
сқада бөлімдерді ашар едік. Әрине,
мұның болашақта жүзеге асатыны-
на сенім мол.
Қосымша білім беру ұйымдары-
ның ұрпақ тәрбиесіндегі орны ай-
рықша. Бұған баяндап өткен жайттар
– нақты дәлелдередік.
Сонымен пікірімізді түйіндесек, Қаза-
нғап атындағы балалар өнер мек-
тебінің ұстаздар қауымы шәкірттерді
жеке басының дамуына, болашақ
кәсіптік бағдарын айқындауына, шы-
ғармашылық еңбектерін іске асыру-
ына қажетті білік-дағдылармен қам-
тамасыз етуде және олардың сана-
сезімін, эстетикалық талғамын, жал-
пы мәдениетін, салауатты өмір сал-
тын қалыптастыруда, қазақ халқы-
ның, басқа да этностардың өнер
тарихынан, ғұрып-дәстүрінен ақпарат-
тар беріп, білімін жетілдіруде осы-
лайша өзіндік үлестерін қосып ке-
леді.
АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ
ТВОРЧЕСКИЕ ФАНТАЗИИ ЮНЫХ МУЗЫКАНТОВ
летию со ДР В.А. Моцарта; лекция – концерт к 85-
летнему юбилею Г. Жубановой, театрализованное пред-
ставление к 335-летию А.Вивальди - «Великий маэстро».
Успешная деятельность музыкального клуба требует
от педагога – руководителя большого внимания, чуткос-
ти, энтузиазма, подготовки, профессиональных и допол-
нительных знаний - культурологических, исторических,
литературных и т.д.
Занятия в музыкальном клубе способствуют наиболее
полному раскрытию творческих возможностей учащихся;
расширению и накоплению знаний о музыке и об искусстве
в целом; активизации самостоятельной творческой деятель-
ности; воспитанию чувства ответственности, товарищества.
чительные признаки.
6.Прослушайте два фрагмента му-
зыкальных произведений и определи-
те, какие коллективы (оркестр или ан-
самбль) исполняют произведение?
Слушание.
7.Составить синквейн со словом
«ансамбль».
II Раздел «Фортепианное искусст-
во».
Ответить на вопросы:
1.Когда в Казахстане стало разви-
ваться фортепианное искусство?
2.Назовите казахского композитора,
который первым стал создавать обра-
ботки казахских народных песен и кюев
для фортепиано?
3.Назовите автора фортепианных
произведений: 10 таджикских и 8 ка-
захских танцев?
4.Где стажировались пианисты Ка-
захстана для того, чтобы добиться ус-
пеха?
5.В каких ВУЗах бывшего Советско-
го Союза обучались пианисты казах-
стана?
6.Назовите известных пианистов
Казахстана.
7.Выполнить задание:
Даны характеристики звучания му-
зыки: Прозрачная, игривая, активная,
нежная, искрящаяся, стремительная,
тихая.
Если обратить внимание на впе-
реди стоящую букву каждой характе-
ристики, а потом всё это выложить в
определённом порядке, то получится
музыкальное слово. Какое слово дол-
жно получится? (Пианист)
Музыкальная пауза. Исполнение хо-
ром песни Ю.Чичкова «Лесной марш».
III Раздел «Скрипичное искусство».
Ответить на вопросы:
1.Назовите музыкальные инстру-
менты, которые относятся к струнным
Галина ГАФУРОВА,
преподаватель детской
музыкальной школы № 2
Почему огромное количество роди-
телей стремится дать музыкальное об-
разование своим детям?
Казахстанская музыкальная культу-
ра унаследовала из советской велико-
лепную школу обучения детей музыке.
Чем же так притягивала музыка, игра
на различных инструментах, хоровое
и сольное пение? Научиться понимать
музыку и музицировать- удел разви-
того общества, только высокоразвитый
человек,разносторонне развитый мо-
жет быть хорошим ученым, инжене-
ром, врачом,юристом,экономистом.
Не зря во все времена в высших и сред-
них учебных заведениях всячески под-
держивались увлечения игре на музы-
кальных инструментах, участие в са-
модеятельных коллективах, устраива-
лись разнообразные конкурсы и смот-
ры.
Сейчас в Казахстане настоящий
ВСПОМИНАЕМ, ПОВТОРЯЕМ
скрипичным?
2.В какой стране первоначально
стала развиваться скрипичная школа?
3.Назовите известных скрипачей
Казахстана?
4.Как вы думаете, за что скрипку
назвали «царицей» музыкальных ин-
струментов?
5.Выполнить задание.
Дано слово «Скрипач». На каждую
букву этого слова назвать как можно
больше слов, обозначающих характе-
ристику настроения музыки.
IV Раздел «Дирижёрское искусст-
во».
Ответить на вопросы:
1.Кто такой дирижёр?
2.Чем должен обладать дирижёр?
3.Назовите всемирно известных
дирижёров.
5.Где нужен дирижёр? Какие кол-
лективы нуждаются в дирижёре?
6.Для чего оркестру нужен дири-
жёр?
7.Назовите известных казахстанс-
ких композиторов.
8.Выполнить задание:
Дано слово «Дирижёр». На каждую
букву этого слова нужно придумать как
можно больше слов, относящихся к му-
зыке.
9.По иллюстрациям, на которых
изображены дирижёры, определить
характер произведения.
V раздел «Творческая фантазия».
Размышление на тему «Музыка в
моей жизни».
Музыкальная пауза. Исполнение хо-
ром песни «Пора золотая».
4. Закрепление и подведение ито-
гов урока.
Подведение итогов викторины. Под-
счёт скрипичных ключей, полученных
за правильный ответ. Выявление по-
бедителя.
5.Оценивание.
6.Домашнее задание. Повторить
песни, разученные в 3 четверти.
Г. АКТОБЕ
бум! Желающих учиться музыке, пению
и игре на различных инструментах не-
бывалое количество.Особое развитие
получило исполнительство на казахс-
ких народных инструментах: домбре,-
кобызе, шеркере и многих других.
К сожалению, мы растеряли музы-
кальное образование в общеобразо-
вательных школах.Подавляющее
большинство учащихся не имеют пред-
ставления о музыке, не посещают кон-
церты и спектакли.
Преподаватели и администрация
школ не поддерживают детей, кото-
рые учатся музыке, что еще больше
отдаляет общеобразовательную шко-
лу от музыкальной культуры. Препо-
даватели школ, средних и высших учеб-
ных заведений не участвуют в само-
деятельных коллективах, учителя, вра-
чи, госслужащие самые редкие посе-
тители филармонии и других концер-
тных залов. Все это сказывается на
уровне культуры, да и профессиональ-
ных качествах. На оценке качества ра-
боты преподавателей это никак не ска-
зывается. Что же дает обучение му-
зыке?
Если ваш ребенок не отличается
хорошими музыкальными данными,
обучение на инструменте поможет
преодолеть многие трудности.
Игра на инструменте- это традиция
в семьях и коллективах. Пример тому:
симфонический оркестр Одесских вра-
чей, камерный Симфонический ор-
кестр Актюбинского Медицинского
Института (1970 г), хор, чего, к сожа-
лению сейчас нет. Музыкальные заня-
тия воспитывают волю, характер, дис-
циплину ребенка.
Ваш ребенок никогда не приобщит-
ся к вредным привычкам, ему просто
некогда будет этим заниматься.
Игра на инструменте учит умению
выражать свои мысли, рационально
использовать время, учит умению слу-
шать музыку, разговаривать об услы-
шанном, воспитывает хороший вкус.
Музыкальные занятия – это макси-
мальная выдержка и артистизм на всю
жизнь.
И наконец : Музыка- наилучший путь
к жизненному успеху.
Г. АКТОБЕ
НАДО ЛИ УЧИТЬ ДЕТЕЙ МУЗЫКЕ?
Г. АКТОБЕ
ВНЕКЛАССНАЯ РАБОТА В ДЕТСКОЙ МУЗЫКАЛЬНОЙ ШКОЛЕ
Наталья НАГЕЛЬ,
преподаватель теоретических дисциплин
Детской музыкальной школы № 2
МАҚСАТЫМЫЗ – ШӘКІРТ
БОЛАШАҒЫНА СОҚПАҚ САЛУ
А.С.КЫРЫЛДАКОВА,
№55 жалпы орта білім беретін мектебінің
дене шынықтыру пәнінің мұғалімі
Қазіргі уақытта мектеп оқушыларының әсіре-
се күш-жылдамдық даярлығы қалып барады.
Мұның бір себебі-еңбек етуге зауқы жо қты-
ғы,біздің компютерлендіру ғасырында көптеген
отбасында қозғалыс аз ата-ана жұмысқа кетеді,
бала күні бойы компютер алдында ойын ойнап
отырады. Ұрпағымыздың жылдан жылға ұсақта-
лып физикалық күш-қуат жағынан әлсіз болып
бара жатқанын көріп жаның ауырады. Осындай
оқушылармен Президенттік сынаманың талап-
тарын орындауға даярлық кезінде мәселе туын-
дайды.
Ұстаздың негізгі мақсатының бірі баланы са-
бақта еңбек етуге үйрету.Көпшілік бала-лар жақ-
сы және өте жақсы деген баға үшін жұмыс жа-
сайды.Әрине қашанда баланың баға үшін жұмыс
жасауы дұрыс емес.
Оқушыларға өз бетімен дене жаттығуларымен
айналысуды қалыптастыру және әдетке айнал-
дыру,дене шынықтыруға деген қызығушылыққа
тәрбиелеу мақсатында мына қарапайым да жеңіл
орындалатын жаттығулар жиынтығын оқушылар-
дың күн тәртібіне ұсынып отырмын.Үй жағдайын-
да орындауға да қолайлы.Орындаған жаттығу-
ларының санағына қарай бала өзін-өзі бақы-
лауға және бағалауға да әлі жетеді.
Әдетте күш-жылдамдық даярлығы ІІІ ші тоқ-
санда құлдилайды. Бұл жаттығулар жиынтығын
орындауды ІІ ші тоқсанның аяғынан бастап, ІІІ
ші тоқсанның аяғында нәтижесін тексеруге алғ-
ан дұрыс.
Жаттығуды жұптасып орындау барысында
(көрсеткішін жазады және ұпай береді) балалар
жылдам орындап және жоғары көрсеткішке қол
жеткізуге тырысады.
Достарыңызбен бөлісу: |