Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының хабаршысы ғылыми-педагогикалық журнал

 
13 
результате  воспитания  и  самовоспитания.  Об  индивидуальности  можно  говорить 
тогда,  когда  человек  осознает  уникальность  себя  и  своей  жизни  и,  чувствуя  свою 
неповторимость, сам реализует свое будущее, чтобы как можно более полно раскрыть 
свои  возможности.  В  целях  формирования  и  развития  образованной,  творческой, 
компетентной  и  конкурентоспособной  личности,  способной  жить  в  динамично 
развивающейся  среде,  готовой  к    самоактуализации  как  в  своих  собственных 
интересах,  так  и  в  интересах  общества  разработана  Концепция  12  летнего  среднего 
общего образования в Республике Казахстан. 
1 ступень среднего общего образования (1-4 классы). 
Возраст начала обучения - 6 лет 
Продолжительность обучения - 4 года. 
Основное  назначение  1  ступени  -  раскрытие  индивидуальности  обучаемого  и  в 
приобретении им возможностей к самореализации, осмыслении знаний об окружаю-
щей  действительности,  формирование  желания  и  умения  учиться,  т.е.  создание 
подлинной  познавательной  мотивации,  необходимой  на  последующих  ступенях 
обучения,  формирование  у  младших  школьников  целостной  учебной  деятельности. 
Обеспечение  становления  личности  ребенка,  целостного  развития  его  способностей. 
Организация  учебной  деятельности  в  начальной  школе,  способствующей  приоб-
ретению  необходимых  умений  и  навыков,  привития  навыков  чтения,  письма,  счета, 
овладение элементами творческого мышления, основами личной гигиены и здоровье 
сбережения. 
2 ступень среднего общего образования (5-10 классы). 
Продолжительность обучения - 6 лет. 
Основное  назначение  2-й  ступени  -  создание  условий  для  получения  основного 
общего образования, формирования целостного мировоззрения, культуры межлично-
стного и межэтнического общения, самоопределения личности. Организация учебной 
деятельности, способствующей  овладению механизмами  самоорганизации  личности, 
методами  научного  познания,  способами  теоретического  мышления,  возникновению 
профессиональных  и  познавательных  намерений.  Основная  школа  является 
обязательной базовой, позволяющей продолжить обучение в профильной школе или 
организациях начального и среднего профессионального образования. Особенностью 
данной  ступени  является  введение  предпрофильной  подготовки,  которая 
предполагает ориентацию учащихся на осознанный выбор профиля обучения в школе 
третьей ступени. 
3 ступень среднего общего образования (11-12 классы). 
Продолжительность обучения — 2 года. 
Основное  назначение  третьей  ступени  —  создание  условий  для  реализации 
профильного  обучения,  которое  является  завершающим  этапом  среднего  общего 
образования, ориентированного на индивидуализацию и дифференциацию обучения, 
социализацию  обучающихся  в  соответствии  с  потребностями,  интересами  и 
намерениями  старшеклассников  в  отношении  продолжения  образования  и 
способствующего  личностному  и  жизненному  самоопределению  учащихся. 
Профильное  обучение  осуществляется  по  следующим  направлениям:  естественно-
математическому, 
социально-гуманитарному, 
технологическому. 
Формы 
профилизации  должны  определяться  с  учетом  педагогического  потенциала  школ, 
возможностей  образовательной  инфраструктуры,  запросов  района,  города,  области. 
Реализация  профильного  обучения  осуществляется  в  общеобразовательной  школе, 
гимназии,  лицее,  специализированной  школе  для  одаренных  детей,  специальной 

 
14 
школе для детей с ограниченными возможностями. 
С учетом материально-технического состояния, кадрового потенциала и учебно-
методического обеспечения предусматриваются следующие организационные формы 
профильного обучения на третьей ступени: 
- Монопрофильная школа - реализация одного профиля обучения. 
- Полипрофильная школа - реализация нескольких профилей обучения. 
- Профильные классы в общеобразовательной школе, гимназии, лицее, специали-
зированной школе для одаренных детей. 
-  Региональный  ресурсный  центр  -  организация  образования,  обладающая  дос-
таточным  материальным  и  кадровым  потенциалом,  ресурсы  которого  используются 
другими  школами  для  проведения  профильного  обучения.  Ресурсные  центры  могут 
быть организованы при ВУЗах, колледжах или образовательных центрах. (В условиях 
сельской школы сельский ресурсный центр - это объединение вокруг более крупной 
организации образования, в которой интегрируется кадровый, материально-техничес-
кий и учебно-методический потенциал всех входящих в него школ и обеспечивается 
полноценное базовое и профильное образование на селе). 
- Вечерние, заочные школы преимущественно открываются на базе профильных 
школ  и  ресурсного  центра,  при  вузах  страны,  ИШС,  имеющих  право  на 
осуществление такой деятельности. 
В  условиях  сельской  местности  для  проживания  учащихся  из  отдаленных  сел 
создаются: 

 
школа-интернат, где будут представлены все виды профильного обучения для 
сельских школьников; 

 
пансионат  интернатного  типа  —  обучение  учащихся  из  сельских 
малокомплектных школ будет осуществляться в средних школах районного центра в 
зависимости от избранного профиля или же в ресурсном центре. 
Особенности организации образовательного процесса 
Модель образовательного процесса в 12 летней школе должна  
формироваться  на  основе  разноуровневого,  вариативного  содержания  образования, 
гармонического сочетания  репродуктивных и  творчески преобразующих технологий 
обучения на основе сотрудничества учителя и ученика. 
При  организации  обучения  в  12  летней  школе  решающее  значение,  наряду  с 
общедидактическими, имеют следующие принципы: 
1.учет психофизиологических и возрастных особенностей развития  
личности; 
2.ориентированность на достижение ожидаемых результатов; 
3.открытость; 
4.интерактивность. 
В  модели  образования,  ориентированного  на  результат,  обучение  является 
целенаправленно 
организованной, 
взаимосвязанной 
деятельностью 
учителя 
(преподавание)  и  ученика  (учение),  что  требует  разграничения  целей  каждого  из 
компонентов учебного процесса. 
Цели деятельности учителя (преподавание): 
1.проектирование целей конкретного учебного процесса с учетом  
ключевых  и  предметных  целей  образовательной  области  (формулировка  учебных 
целей с ориентацией на достижение результатов); 
2.конструирование учебного процесса соответственно требованиям  
образовательного  стандарта  с  ориентацией  на  решение  комплекса  задач  по 

 
15 
организации усвоения учебного материала; 
3.подготовка учебных материалов и организация обучения в соответствии с  
учебными целями; 
4. использование потенциала информационной среды для проектирования  
учебного процесса и практической реализации; 
5.регулирование личностно-деятельностной направленности усвоения  
учебного   материала учащимися; 
6.создание полноценных условий для организации опережающего развития  
учащихся (достижение зон ближайшего развития); 
1.
 
создание 
атмосферы 
психологического 
комфорта 
и 
поддержки, 
стимулирование положительных эмоций от достижения индивидуальных результатов 
в виде компетенций; 
2.
 
поиск возможностей расширения образовательного пространства учащихся для  
приобретения ими субъективного опыта по использованию полученных знаний и при-
обретения готовности к самообразованию, самоопределению и самореализации; 
3.
 
оценка текущих результатов, своевременная коррекция обучения, направленная 
на достижение поставленных целей. 
Цели деятельности ученика (учение): 
1.
 
использование  предоставленной  возможности  выстроить  индивидуальную 
траекторию образования (темп, уровень усвоения учебного материала); 
2.
 
усвоение  умений,  способов,  приемов  деятельности  как  составных  частей 
учебных 
и социальных компетенций; 
3.
 
 интегрирование  знаний,  умений  и  навыков,  способов  и  приемов  работы  для 
разрешения учебных ситуаций или проявления компетенций; 
4.
 
использование 
возможности 
предоставленной 
или 
имеющейся 
информационной 
среды 
(учебники, 
учебно-методическая 
литература, 
мультимедийные  программы,  дистанционные  технологии,  сеть  интернет  и  т.д.)  для 
усвоения  содержания  школьного  образования  и  трансформации  его  в  свой  личный 
образовательный капитан. 
Разработка и издание учебников - одна из приоритетных государственных задач. 
Разрабатываемые  учебники  должны  соответствовать  требованиям  государственного 
общеобязательного  стандарта  образования  и  отбор  содержания  обучения  должен 
проводиться  с  учетом  образования,  ориентированного  на  результат.  Только 
многоуровневые  учебники  и  учебно-методические  комплексы,  сконструированные  в 
компетентностном 
ключе, 
позволяют 
организовать 
разноуровневое 
и 
дифференцированное обучение. 
Педагогические кадры 
Важнейшей  целью  государственной  кадровой  политики  является  создание 
интеллектуального  и  профессионального  ресурса,  способного  обеспечить  высокие 
темпы  социально-экономического  развития  страны,  которое  невозможно  без 
качественного казахстанского образования. Переход к новой системе среднего обще-
го  образования,  ориентированного  на  результат,  актуализирует  проблему  целей,  со-
держания  и  технологий  организации  профессиональной  подготовки  психолого-
педагогических  кадров.  Одним  из  методологических  решений  является 
компетентностный 
подход, 
согласно 
которому 
целевым 
ориентиром 
профессиональной подготовки является формирование профессионально-личностной 
компетентности руководителя, учителя, школьного психолога. 

 
16 
Система оценивания достижения ожидаемых результатов образования. 
Оценивание  учебных  достижений  в  модели  образования,  ориентированного  на 
результат, предполагает адекватные способы оценивания по результатам образования 
отдельного ученика, учителя, школы, региональной и национальной систем в целом. 
Результаты обучения в школе требуют всесторонней и объективной оценки успехов в 
достижении  ожидаемых  результатов  обучения  каждого  учащегося,  его  отношения  к 
учебе и динамику развития личности в целом. 
Совершенствование  системы  оценивания  достижения  ожидаемых  результатов 
предполагает параллельное развитие двух линий оценки: 

 
степени 
освоения 
государственного 
общеобязательного 
стандарта 
образования (внешние результаты); 

 
личностных достижений учащихся (внутренние результаты). 
Ожидаемые результаты обучения, приобретенные навыки, сформированные ком-
петенции оцениваются: 
1.
 
отслеживанием учебных достижений учащихся в соответствии с требованиями 
уровней общеобразовательной подготовки; 
2.
 
проведением  рубежных  и  итоговых  экзаменов  по  образовательной  области  по 
окончании каждой ступени среднего общего образования; 
3.
 
проведением  Промежуточного  Государственного  контроля  на  каждой  ступен 
школы; 
4.
 
проведением единых Национальных экзаменов после окончания 10, 12 лет обу-
чения; 
5.
 
проведением Мониторинговых исследований в национальном масштабе. 
Проведение  диагностических  исследований  с  целью  контроля  и  оценки 
соответствия  достижения  результатов  обучения  каждого  ученика  государственному 
общеобязательному стандарту осуществляется на основании: 

 
выбора измерителей, характеризующие ожидаемые результаты обучения; 

 
разработки средств для измерения качественных и количественных показателей 
и результатов деятельности учащихся; 

 
разработки  научно  обоснованного  метода  рейтинговой  оценки  результатов 
обучения на основе выполненных тестовых заданий, портфолио, контрольных работ, 
устных ответов, а также результатов анкетирования учащихся. 
Система  отслеживания  достижений  и  процедуры  оценки  результатов  учащихся 
предполагается  на  различных  уровнях:  индивидуальном,  школьном,  региональном, 
международном. 
Единые  Национальные  экзамены,  Промежуточный  Государственный  контроль, 
Мониторинговые  исследования  организуются  по  решению  Министерства 
образования  и  науки  Республики  Казахстан  и  проводятся  для  оценки  ожидаемых 
результатов,  отслеживания  качества  образовательного  процесса,  коррекции  и 
управления  в  школе,  сравнения  уровней  достижения  ожидаемых  результатов 
учащихся в национальном масштабе, выявления тенденций, возникающих в системе 
образования. 
_________________________ 
1.«Егемен Казахстан», 2011г., с.7. 
2.Журнал «Диалог», 2011г., с.9. 
 

 
17 
Аннотация.  Бұл  мақала  Қазақстан  Республикасындағы  12-жылдық  білім  беру 
бағдарламасына  арналған.  Еліміздегі  білім  беру  жүйесіндегі  кӛптеген  сатылар 
аңықталған. 
Annotation. This problem is devoted to the structure of the 12
th
 year education in the 
Republic of Kazakhstan. There are some stages in the structure of the educational system in 
our country.  
                                   
 
Р.Е. Кемелбекова.,  Г.К. Зияева 
 
12 ЖЫЛДЫҚ БІЛІМ БЕРУДЕ ОҚЫТУДЫҢ  ЖАҢА   
ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН АНЫҚТАУ  
 
ӘӚЖ 371.214 
    К 58 
 
Қазіргі  таңда  егеменді  Қазақстанның  дүниежүзілік  білім  беру  кеңістігіне  ену 
үрдісінде оқу-тәрбие  үрдісін  ізгілендіру бағытына  байланысты  мұғалімдердің  кәсіби 
дайындығына  деген  талап  арта  түсуде.  Ғылыми  салада  білімді  технологияландыру 
жӛніндегі  зерттеулер  пайда  болып,  кәсіби  дайындықтықтың  мазмұндық  және  жеке 
аспектілерімен  қатар  оның  технологиялық  аспектілеріне  де  қызығушылық  даму 
үстінде.  Соның  ішінде  оқытудың  қазіргі  педагогикалық  технологияларының  алатын 
орны  ерекшелігін  айта  отырып,  ынтымақтастық  технологиясын  іс–тәжірибеде 
қолданудың маңызы зор екендігіне тоқталған жӛн.  
Технология ұғымы біздің жүзжылдықта негізгі жалпы ғылыми ұғымдардың бірі 
болып  саналады.  Ол  ӛндірістік  салада  пайда  болып  қазіргі  кезде  педагогика 
саласында  да  ӛзінің  мәнді  орнын  табуда.  Философиялық  кӛзқарас  тұрғысынан 
технология теория мен практиканың арақатынасы контекстінде қарастырылады. Ӛсіп 
келе  жатқан  жас  ұрпақты  дайындау  сапасын  кӛтеру  мақсатында  қазіргі  кезеңдегі 
педагогикалық  технологияларды  пайдалану  әрекеті  кӛптеген  тәжірбиелі  мұғалімдер, 
педагогтар,  психологтар,  ғылыми  ізденушілер,  әдіскерлердің  оқыту  мен  тәрбиелеуді 
жүйелі де тиімді ұйымдастыру талпынысынан туындады. 
Педагогикалық  технология  деген  ұғым  алғашқы  рет  1940-1950  жылдары  оқу 
үрдісіне  техникалық  оқыту  құралдарын  енгізу  басталғанда,  келесі  жылдары 
«педагогикалық  технологияға»  ӛзгертілген  «оқыту  технологиясы»  ұғымы  пайда 
болды.  Ғылым  жетістіктеріне  негізделген  жоғарғы  технологияландыруға  кӛшудің 
қажеттілігімен  келіспеу  мүмкін  емес,  себебі әр  баланың  жеке тұлғалық тұрғысының 
дамуы, білім беруді дифференциалау және барлық білім беру  жүйесін ізгілендіру мен 
демократияландыру сол арқылы жүзеге асырылады.  
Сондықтан  қазіргі  заманғы  педагогика  ғылымындағы  педагогикалық  үрдісті 
технологияландыру  білім  беруші  мен  білім  алушының  жеке  тұлғасын  ӛздігінен 
дамыту  және  ӛзін-ӛзі  жүзеге  асыру  мақсатын  оқыту  мен  тәрбиелеудің  субъектілік 
негізінде ауыстыратын тәсілді іздестірумен байланысты. Осыған орай мектептің ғана 
емес,  қоғамның  да  алдында  күрделі  әлеуметтік–  экономикалық  жағдайда  ӛсіп  келе 
жатқан ұрпақты тәрбиелеу мен оқытудың жаңа үлгілерін іздеп, оларды салыстырып, 
дұрыс  жол  табуға  үйрену  мәселелері  маңызды  болып  тұр.  Қазіргі  педагогикалық 
теорияда  «білім  беру  технологиясы»,  «педагогикалық  технология»,  «оқыту 
технологиясы» ұғымдары ғылыми айналымға енуде. Қарастырылып отырған мәселені 

 
18 
зерттеуде  Б.Т.  Лихачев,  В.П.  Беспалько,  С.  Сполдинг,  В.В.  Сериков,  В.М.  Монахов, 
М.В.  Кларин,  И.Я.  Лернер,  П.И.  Пидкасистый,  В.В.  Гузеев,  Н.Д.  Хмель,  Н.Н.  Хан, 
тағы басқа ғалымдар үлес қосуда.  
Сонымен,  педагогикалық  технология  –  мұғалімдер  мен  оқушылар  тұлғасының 
ӛзіндік дамуын, ӛзін-ӛзі іске асыра алуларын қамтамасыз ететін тұтас педагогикалық 
үрдісті  басқарудағы  диагностикалық  мақсаттарға  жетудегі  әдіс-тәсілдер  кешені. 
Осының нәтижесінде оқушылардың да, ұжымның да, мұғалімнің де жетілу кезеңдерін 
ӛлшеп,  даму  динамикасын  кӛруге  болады.  Педагогикалық  технологияларды  оқыту 
әдістемелерімен салыстырмалы түрде қарастыратын болсақ, олардың негізгі айрықша 
белгісі  –  процессуалдық  компоненті.  Педагогикалық  технологиялар  іс-әрекетті 
жүйелендіріп,  бір  логикалық  тізбек  ретінде  құрайды  және  соңғы  нәтижеге  жетуге 
кепілдік  бере  алады.  Яғни,  олардың  басты  мақсаты  оқушыларға  қажетті  оқу 
материалдарын  жеткізу ғана емес,  сонымен  қатар оқушының  психологиялық дамуы, 
тәрбиеленуі, тұлға ретінде қалыптасуы, әлеуметтік ортаға бейімделуі.  
Кӛптеген педагогикалық технологиялардың ішінде аса кең тараған технология  – 
ынтымақтастық  технологиясы.  Оның  түрлі  аспектілерін  зерттеген  ғалымдар:  В.К. 
Дьяченко,  А.Г.  Ривин,  Ш.А.  Амоншвили,  Е.Н.  Ильина,  Н.Н.  Хан,  тағы  басқалары. 
Әуелі  ынтымақтастық  ұғымына  тоқталып  ӛтейік.  Н.Н.  Ханның  пайымдауынша 
«ынтымақтастық»  -  оқушылар қиындық деп  түсінетін оқу-тәрбие  үрдісіндегі қарма–
қайшылықтарды  жеңіуге  қажетті  мұғалім  ұйымдастыратын  педагогикалық  үрдіске 
қатысушылардың бірлескен іс-әрекеті. Кездесетін  қиындықтарды жеңу негізінде  оқу 
материалдарын саналы меңгеру және тұлғаны жан-жақты даму іске асырылады.  
Мектептің  және  жоғары  оқу  орындарының  педагогикалық  үрдісіне 
қатысушылардың  біріккен  іс-әрекет  түрі  –  оқу  танымдық  іс-әрекет.  Оқушыларды 
оқытуда  ынтымақтастық  технологиясын  қолдану  барысында  оқушылардың  ӛзара 
бірлескен іс-әрекетін ұйымдастыру, соның нәтижесінде олардың бойында ӛзара кӛмек 
кӛрсету,  еркін  түрде  ӛз  ойларын  кӛпшілік  алдында  қорғау,  басқалармен  ӛзін 
салыстырып  түзеу,  ӛз-ӛзіне  сыни  кӛзқараспен  қарау,  сыни  ойлауды  дамыту,  еркін 
қарым-қатынас жасау, ӛзін-ӛзі жетілдіру міндеттері шешіледі.  
Мұғалім  алдын-ала  сабақ  жоспарын  құруда  түрлі  интерактивті  оқыту 
формаларын  ұйымдастырады.  Сабақ  бір  сарынды  болып  кетпеу  үшін  шағын  топтар 
жұмыстарын,  жарыстар,  тренингтер  ұйымдастырады.  Себебі,  психологтардың 
дәлелдеуінше  іс-әрекетпен  сана  тығыз  байланысқан  ұғымдар.  Іс-әрекетте  болмаған 
нәрсе  санада  да  қалыптаспайды.  Сондықтан  оқушылардың  ӛзара  бірлескен  белсенді 
іс-әрекеті  арқылы  ғана  саналы  білімдер  қалыптастыруға  болады.  Мұндай 
технологияны  ендіруде    жұмыссыз  отыратын  оқушылар  болмайды.  Оларда  сабаққа 
деген  қызығушылық  жоғары  болады,  сабаққа  қатыспаушылық  болмайды,  олар 
ӛздерінің даму динамикасын, жетілгендерін жақсы сезінеді.  
Аталған  технологияны  қолдануда  әрбір  оқушы  түрлі  қарым-қатынастық 
жүйелерге  ендіріледі.  Олардың  бірнеше  тәрбиелік  әсер  беретін  қарым-қатынастың 
жүйелерінің  ықпалын  сезінеді:  оқушы-оқушы,  оқушы-шағын  топ,  оқушы-мұғалім, 
шағын  топ-шағын  топ,  мұғалім-шағын  топ,  шағын  топ-топ  арасындағы.  Оқу-
танымдық  оқушыларды  шағын  топтарға  бӛле  отырып  оқытқанда  олардың  ӛзара 
қарым-қатынастары  бекиді,  ӛзара  бақылау,  ӛзара  тексеру  жүзеге  асырылады. 
Оқушылар  ӛздерінің  құрдастарымен  ынтымақтастыққа  жұмыс  істеу  барысында  ӛз 
білімін  басқалардың  білімімен  салыстыруға,  рационалды  ойлау  тәсілдерінің 
қалыптасуына және сонымен қатар дүниетанымын кеңейтуге мүмкіншілік алады.  

 
19 
Қарастырылып 
отырған 
технологияның 
бір 
ерекшелігі 
тұлғааралық 
қатынастарды  байланыстара  отырып  оқушылардың  ӛз  пікірлерін  негіздей  алуға, 
басқалардың ойларын сыни тұрғыдан қабылдауға, жалпы қарым-қатынас мәдениетіне 
үйрету. Сондықтан ынтымақтастыққа бірігіп жұмыс істеу олардың ӛз күштеріне деген 
сенімділік  пайда  болады,  олар  ӛздерінің  жеке  пікір  иесі  болуына  құқықты  екенін 
сезінеді, басқа бір пікірлермен салыстыра отырып дұрыс шешім қабылдауға, ӛзін-ӛзі 
бағалауға үйренеді.  
Ынтымақтастық технологиясы тек білім алу үшін ғана емес, сонымен қатар әрбір 
оқушының  тәрбиеленуіне,  жеке  тұлға  болып  қалыптасуына,  әлеуметтенуіне, 
педагогикалық  мәдениетін  қалыптастыруға  септігін  тигізеді.  Ынтымақтастық 
технологиясын  пайдалану  барысында  мұғалім  әрбір  оқушының  ӛзін-ӛзі  іске  алуына 
ыңғайлы 
психологиялық-педагогикалық 
жағдай 
туғызуы 
қажет. 
Егерде 
ынтымақтастық  технологиясы  мен  дәстүрлі  оқыту  әдістерін  салыстыратын  болсақ, 
кӛптеген ерекшеліктерін атап ӛтуге болады.  
1.Сабақ  үстінде  жұмыссыз  отырған  оқушы  болмайды,  барлығы  қандай  да 
болмасын  оқу-танымдық  іс-әрекетке  басқалармен  бірігіп  қатысып  отырады, 
жұмыссыздыққа уақыт болмайды. 
2.Сабақ  үстінде  оқушылардың  жартысынан  азы  ғана  нақты  оқу-танымдық 
жұмыспен айналысады, қалғандары сабаққа немқұрайлы қарайды.  
3.Сабақта  ӛз  пікірін  кӛпшілік  талқысына  салмаған  оқушы  болмайды,  барлығы 
сабақтағы қарастырылып отырған мәселе бойынша ойларын ортаға салады. Әр сабақ 
сайын  тек  белсенді  оқушылар  ғана  сабақ  айтып  бағаланады,  қалғандары  сабаққа 
дайындықсыз немесе дайындықтары толық қанағаттандырмайды.  
4.Оқушылар  берілген  тапсырмалар  бойынша  оқулықтан  тыс  қосымша 
материалдарды  ӛте  кӛп  іздестіреді,  жауаптары  мазмұнды,  фактілерге  негізделген 
болады. Кӛптеген жағдайларда оқушылардың жауабы жаттанды, кітап кӛлемінде ғана 
болады.  
5.Оқушылар ӛзара кӛмектесіп, ынтымақтастық негізінде ӛздерін ӛздері дамытуға 
бағытталған.  Әрбір  оқушы  ӛз  бетінше  білім  алуға  тырысады,  ӛзара  кӛмектесу 
байқалмайды.  
6.Мұғалім оқушылардың кеңесшісі ретінде тек бағыт қана беріп тұрады, барлық 
белсенділікті  оқушыларға  жүктейді.  Оқушылар  мұғалімнің  айтқанын  ғана 
орындайды,  барлық  белсенділік  мұғалімге,  оқушылардың  барлығынан  танымдық 
белсенділік, қызығушылық бірдей байқалмайды.   
7.  Ынтымақтастық    технологиясымен  оқытылған  оқушылар  ұйымшыл,  алғыр, 
белсенді, ӛз күштеріне сенімді, пікірлерін еркін жеткізе алады.   
Оқушылардың  кӛпшілігінде  еркін  ӛз  ойларын  жеткізу,  кӛпшілік  алдында 
дәлелдеу қабілеттері толық дамымаған, ӛзара ұйымшылдық  байқалмаған. Сонымен, 
ынтымақтастық  технологиясының  идеялары  қазіргі  кӛптеген  педагогикалық 
технологиялардың  негізі  болып  табылады.  Аталған  педагогикалық  технологияның 
жетекші  идеясы  -  гуманистік,  тұлғаны  дамытуға  бағыттылық,  субъект  -  субъектілік 
қарым-қатынас идеясы. Мұғалім-оқушы деген қарым-қатынастық жүйеде тепе-теңдік, 
демократиялық  стиль  орныққан,  ешкім  ешкімге  бұйрық  бермейді,  тек  жағымды 
жағдай туғызуға ұмтылады. Ынтымақтастық технологиясының негізгі бағыттары:  
-  оқушы  тұлғасын  гумандық-жекелік  тұрғыдан  қарастыру,  ішкі  күштері  мен 
мүмкіншіліктерін ояту; 
-    дидактикалық,  дамытушылық  бағыт,  оқыту  мазмұны  жеке  тұлғаны  дамыту 
құралы ретінде қарастырылады;  

 
20 
- тәрбиелеу тұжырымдамасы, жалпы адамзаттық  құндылықтарды қалыптастыру, 
шығармашылық  қабілеттерін дамыту; 
-  қоршаған  ортаны  педагогизациялау,  мектеп,  жанұя,  басқа  әлеуметтік 
институттарды ынтымақтастық әрекеттерін қалыптастыру.  
Ынтымақтастық 
технологиясын 
пайдалану 
болашақ 
мұғалімдердің 
педагогикалық  практика  кезінде  оқушылармен  тікелей  қарым-қатынас  жасауда  кӛп 
септігін  тигізеді.  Себебі,  қазіргі  мектептегі  балалардың  талаптары,  даму  деңгейлері 
тез ӛзгеруде. Оларға жай келісімділік позициясы жеткілікті емес, олар мұғалімдермен 
оқу-тәрбие 
үрдісінде 
ынтымақтасуды 
қалайды. 
Дұрыс 
ойластырылып 
ұйымдастырылған  педагогикалық  қарым-қатынас  арқылы  ғана  оқушылардың  жеке 
тұлғасын  қалыптастыру,  олардың  қабілеттерін,  дене,  ой  және  моральдық  сапасын 
дамыту  мүмкін.  Сондықтан  болашақ  мұғалімдерге,  жас  мұғалімдерге  қазіргі 
педагогикалық  технологиялардың  тұжырымдамалық  негіздерін  тереңірек  түсіндіру 
басты мәселе болып табылады. 

жүктеу/скачать 1,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: