тану болып табылады. Мемлекеттік
үшін беріледі. Отандық шығармашыл
баяндады. Комиссия жасырын дауыс
анықтады. Дәстүр бойынша Мемле-
к шуі қарастырылғанын жеткізді.
кем шіліктер анықталған екен. Ол
әсерін ти гізуі мүмкін. Осыған орай,
мәлімдеді.
бен Заид л Наһаянмен кездесті. Кезде-
одан әрі нығайту мәселелері талқыланды.
зекті мәселелері ж нінде пікір алмасты.
Корольдігіне ресми сапары болып тті. Са-
келісс з жүргізді. Келісс здер кезінде
зар аударды. Бұдан б лек, тараптар зара
ғытта қарқынды даму бар екенін атап тті.
лары мен оқытушылары қатысты. Шара
тау с з с йледі. Басқосуда Ха лықаралық
білдірді. Сол себептен Қазақстан
Президенті Н. .Назарбаев « лем. ХХІ
ретінде ұсынғанын тілге тиек етті.
берді. Елбасының манифесінде кез
де, жеңілген де болмайды. Манифесте
ды, – деді А.Бижанов.
ми мәртебеге ие болды. Бағдарламалық
да даңғыл жол ашқанын тілге тиек етті.
А.ЖҰМАШ
баяндап берді. Мұхтар Құл-Мұхаммед
қамтамасыз ету екендігін ескертті.
сайланды.
АНА ТІЛІ
3
№43 (1353)
27 қазан – 2 қараша
2016 жыл
ТҰҒЫРЛЫ ТҰЛҒА
АБАЙ ОҚУЛАРЫ ӨТТІ
ҚАЗАҚСТАН –
ЕУРАЗИЯ ЖҮРЕГІ
«АЛТЫН АДАМ»
АСТЫҚТЫ АЙМАҚТА
ТЕРМЕШІЛЕР БАЙҚАУЫ
ШАРА
Қытайдың астанасы Бейжің қаласындағы
«Цзиньтай» музейінде Қазақстан Республи-
касы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған
«Абай оқулары» тті.
Аталған кеш қытайлық мүсінші Юань
Сикун жасаған Абай ескерткішіне гүл шоқ-
тарын қоюмен басталды. Айта кетерлігі,
бұл ескерткіш 2014 жылдың 19 мамырын-
да Қы тайдағы Қазақстан елшілігінің ба-
стамасымен бой к терген болатын.«Абай
оқуларын» Қытайдағы Тәжікстан елшісі Пар-
виз Давлатзода, Армения елшісі Сергей Ма-
насарян, ШЫҰ Бас хатшысының орынбасары
Сабыр Имандосов, «Цзиньтай» музейінің ди-
ректоры Жо Хуа, дипломаттар, Қазақстан мен
Қытай студенттері және қазақ диаспорасының
кілдері тыңдады.Шара барысында Қытайдағы
Қазақстан елшісі Шахрат Нұрышев Абай
Қ ұ н а н б а й ұ л ы н ы ң ш ы ғ а р м а ш ы л ы ғ ы н а
тоқталып, к пшілікке ақынның қазақ филосо-
фиясы мен әдеби тілінің қалыптасуына қосқан
үлесі туралы баяндады.
Талдықорғанда ел Тәуелсіздігінің 25
жылдығына орай ҚР Мәдениет және спорт
министрлігінің қолдауымен «Қазақстан
– Еуразия жүрегі» атты VI Орта Азия
мемлекеттері театрларының халықаралық
фестивалі тті.
Фестивальға 7 театр, атап айтқанда,
Татарстанның Т.А.Минуллин атындағы Ниж-
некамск татар мемлекеттік драма театры,
Қырғызстанның Т. бдімомынов атындағы
Ұлттық академиялық театры, Тәжікстанның
М.Вохидов атындағы Тәжік мемлекеттік жастар
театры, еліміздегі Бәйтен Омаров атындағы
театр, Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік
академиялық қазақ музыкалық драма театры,
астаналық Жастар театры мен Б.Римова
атындағы Алматы облыстық драма театрлары
қатысты.
Шараның ашылу салтанатын құттықтау
с збен ашқан облыс әкімінің орынбасары
Бақтияр нербаев қонақтарға және шараға
қатысушыларға сәттілік тіледі. Сонымен қатар
Қазақстан Республикасы Мәдениет және
спорт министрлігінің жауапты кілі Гүлнафис
Мырзашева мен Татарстан кілі Нияз Игламов
з лебіз-тілектерін жеткізді.
Тәуелсіздіктің басты символы – Қоста-
най дағы Ыбырай Алтынсарин атындағы
мемориалдық мұражайына қойылды.
Естеріңізге сала кетейік, «Ұлттық музей
сенің қалаңда» атты мәдени саяхат еліміздің
батысынан бастау алып, бұған дейін байтақ
Қазақстанның 12 облысында болған. Шара
мақсаты – халқымыздың бай тарихы мен
мәдениетін бұқараға кеңінен насихаттау. Қолға
түсе бермес құнды мұраны тамашалау тегін.
ҚР Ұлттық музейінің экскурсия жүргізу шісі
Елбасының « ткеніңді білмей болашағыңды
бағдарлай алмайсың» деген с зін ерекше атап
тіп: « рбір қазақстандық осы Тәуелсіздіктің ең
басты символы, республикамыздың брендімен
таныс болуы тиіс. р детальдың зіндік айтар
ойы бар, келген қонақтардың барлығын 4 келі
ал тында, 4 мыңға жуық әшекейдегі күллі Сақ
дәуі рінің мәдениетімен таныстыратын боламыз»
деді.
Астана қаласының әкімдігі, Астана қала-
сы ның Тілдерді дамыту басқармасы «Нұр
Отан» партиясының Астана қалалық фили-
алы, «Нұр Отан» партиясы жанындағы «Жас
Отан» жастар қанатының Астана қалалық фи-
лиалымен бірлесіп Қазақстан Республикасы
Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай «Азаттық
үні» жыршы-термешілер байқауын ткізеді.
Байқаудың мақсаты – Тәуелсіздік құнды-
лық тарды, еліміздің тарихи жетістіктерін
ұлықтау, Тәуелсіздіктің 25 жылдығын к пші-
лікке таныту, ұлттық тәрбие мен халықтық
нерді, ұлттық ерекшеліктерді насихаттау, тіл
мә дениетін қалыптастыруға бағытталған.
Сайысқа 16-29 жас аралығындағы респуб-
лика аймақтарындағы нерпаздар қатыса
алады.
БӘРЕКЕЛДІ!
ТАҒЗЫМ
Талдықорған қаласының әсем келбеті тағы бір жаңа ғимаратпен толықпақ.
Жарты ғасырға жуық уақыт бейімделген ғимаратта жұмыс істеп келе
жатқан Б.Римова атындағы драма театрының ұжымы үшін бұл ғимараттың
орны ерекше болғалы тұр.
КОНФЕРЕНЦИЯ
МҰРА
ҚҰЛАҚҚАҒЫС
Жуырда Алматы облысының орталы-
ғында жаңа драма театрының қазығы
қағылды. 510 орынға арналған замана-
уи үлгідегі 3 қабатты мәдениет ошағы
қаланың жаңадан бой к теріп келе жатқан
оңтүстік-батыс ауданында орналаспақ.
Ғимараттың қазығын қағып, капсуласын
салу рәсімін облыс әкімі Амандық Баталов-
пен бірге Қазақстанның халық артистері,
белгілі театр және кино актері Досқан
Жолжақсынов, талантты режиссер Талғат
Теменов, театр артисі Алмахан Кенжебе-
кова, сонымен қатар киноактер лімғазы
Райымбек атқарды.
Ж е т і с у л ы қ н е р с ү й е р қ а у ы м д ы
а й т у л ы о қ и ғ а м е н қ ұ т т ы қ т а ғ а н о б -
лыс әкімі Амандық Баталов Елбасы
Нұрсұлтан Назарбаевтың нерге де-
ген зор қамқорлығының арқасында
осы ғимаратты салуға қол жеткізіліп
отырғанын атап тті.
– Тәуелсіздіктің 25 жылдығында
Талдықорғанның жаңа шағын ауда-
нында құрылысы жүріп жатқан Салта-
нат сарайының, К рме павильонының
жанынан осы ғимараттарға сәулеттік
жағынан үйлесімі мол жаңа драма театры
да салынбақшы. Акустикасы, сахнасы,
актерлер б лмесі, театр ғимаратының зіне
ғана тән басқа да ерекшеліктерінің барлығы
да ескеріліп, театр барлық параметрлерге
сай, жоғары талғаммен жасалатын бо-
лады. нер қамқорлық жасағанда ғана
седі. Мәдениет пен неріміз ркендеп,
се берсін, жаңа салынатын театр Жетісу
халқының қуанышына қызмет етсін, – деді
облыс әкімі А. Баталов.
Осындай ізгі тілектерін алыстан кел-
ген нер тарландары да білдіріп, облыс
халқының қуанышына ортақтасты. Досқан
Жолжақсынов: «Дәрігер адамның тәнін
емдесе, нер адамның жанын емдейді. Сол
нердің ішінде театрдың орны ерекше.
Бүгінгі жаңа театрдың құрылысын бастау
рәсімі – мәдениет үшін аса іргелі оқиға.
Осы қуаныштарымен Жетісу халқын, театр
ұжымын шын жүректен құттықтаймын»
деді з с зінде.
– Қазақстанда жалпы саны 54 театр
болса, соның 18-і жаңа театр деп есептеледі.
Бірақ арнайы лайықтап салынған ғимаратта
отырған театрлар некен-саяқ. Соның
бірінің іргесі күн санап к ркейіп, кейпі
адам танымастай згеріп, сіп келе жатқан
Талдықорғанда қаланып жатқанына
сіздермен бірге қуанып тұрмыз. Жаңа
театрдан жаңа таланттар сіп шығып, нер
ұжымы халықтың игілігіне жұмыс істей
беруіне тілектеспін, – деді Талғат Теменов.
Б.Римова атындағы театрдың актері Ал-
махан Кенжебекова осыдан 41 жыл бұрын
қазіргі театрға жас маман болып келгенін,
енді тәжірибесі толысқан шақта жаңа те-
атрда жұмыс істеу бақытына ие болатынын
қуанышпен жеткізді.
. Райымбеков ақсақалдың батасынан
кейін салтанатты жағдайда театрдың кап-
суласы салынды.
Жалпы, театр құрылысының құны 4
млрд. теңгеге жуық қаржыны құрайды.
Құ ры лыс жұмыстарын BI Group компани-
ясына қарасты « неркәсіп құрылыс» ЖШС
жүргізеді. Ғимараттың жалпы ауданы 10 538
шаршы метр.Құрылыстың аяқталу мерзімі
2018 жылдың маусым айына жоспарланып
отыр.
Сағыныш НАМАЗШАМОВА
ТАЛДЫҚОРҒАН
Кеш шымылдығын ашқан белгілі академик
Мұрат Жұрынов ҚР Білім және ғылым министрі
Ерлан Сағадиевтің құттықтау хатын оқыды.
М.Жұрынов з с зінде тұғырлы тұлғаның қазақ-
тың жоқтаушысы екенін, бүкіл саналы ғұмырын
қазақ ғылымын ркендетуге арнағанын атап тті.
«Кең жүректі, дарқан к ңілді ағамызды еске
алып, осындай конференция ткізіп отырған
министрлік ұжымына, отбасына рақметімді
айтқым келеді. Бұл конференцияның ж ні
б лек. Қоғам қайраткерінің есімін еске түсіру
мақсатында осындай игі шаралардың ткізіліп
тұрғаны орынды» деді академик.
Манаш Қозыбаевтың үзеңгілес серігі,
кезінде Ұлттық Ғылым академиясын басқарған
белгілі ғалым, академик Кенжеғали Сағадиев
тарих ғылымына елеулі үлес қосқан замандасы,
к рнекті мемлекет қайраткері жайында: «Ма-
наш маған жақын кісі еді. Алдымызда ақылын
айтып, үлгі- неге к рсетіп жүрген қадірлі тұлға
болатын. Қазақ ғылымының, оның ішінде
қазақ тарихына үлес қосып, зерттеп-зерделеп,
одан қорытынды шығара білген ерекше ғалым
еді. Заманында тарих ғылымында есімі б лек
дарабоз атанды. Мәкең керемет ұлтжанды кісі
болды. Қостанайда қызмет етіп келгеннен кейін
айтқан с зі бар еді. «Қостанайда жүрген кезімде
ерекше ұлтжанды болып кеттім. Жергілікті
жұрт мені керісінше ұлтшыл деп атады» дейтін.
Халқына жаны ашыған, ұлтын сүйген, қазағын
қадірлеген жан еді. Турасын айта білді. Халқының
к ңілінен шыға білген тұлға болды» деп әсерлі
естелігімен б лісті. Ал ұзақ жылдар бойы Манаш
Қозыбаевпен қатар қызмет атқарған, белгілі
ғалым, Ш.Уәлиханов атындағы тарих және эт-
нология институтының бас ғылыми қызметкері
Қайдар Алдажұманов академиктің соғыс тарихын
қалай зерттегені туралы әңгімелеп берді.
М а н а ш Қ о з ы б а е в т ы ң е с і м і т ә у е л с і з
Қазақстан тарихының жарқын беттерімен
тығыз байланысты. Оның мірінің біраз
кезеңі әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық
университетінде тті. Осы орайда, Қазақ ұлттық
университеті ғалым мірінен сыр шертетін
естеліктер жинағын шығарды. Конференция
барысында « негелі мір» сериясынан шыққан
Манаш Қозыбаев туралы кітаптың тұсаукесер
рәсімі болды. ҚазҰУ-дың ректоры Ғалымқайыр
Мұтанов: «Манаш Қозыбаев туралы академик
Серік Қирабаев «Қозыбаев та Бекмаханов
секілді есімі алтын әріптермен жазылатын
тұлғалардың бірі» деп жазған екен. Расында
да, Манаш аға Бекмахановтан кейінгі тарих
саласына ерекше үлес қосқан тұлғаларымыздың
бірі. Егер әрбір азамат зінің мір жолын
қазақтың дамуына, ұлттың қалыптасуына сарп
ететін болса, онда ол қайраткерлік еңбегінің
шыңына жеткендігі. Манаш Қозыбаев еліміз
тәуелсіздік алған алғашқы жылдары отандық
тарихтың дамуына еңбек сіңіре білген аза-
мат. Қазақ ғылымында ағартушылық қызмет
атқарған тұлға. Ұлттың руханияты қандай
болу керектігін, ұлттың мәдениеті мен тарихы
қандай болуы керектігін зерттеп-зерделеп бер-
ген қайраткер десек, артық айтқандық болмас»
деді.
Академик Серік Қирабаев з естелігінде:
«Менің мірімде екі адамның бейнесі ерек-
ше есте қалып қойды. Оның бірі – Ермұхан
Бекмаханов болса, екіншісі – Манаш Қозыбаев.
Екеуінің заманы екі б лек болса да, тағдыры бір,
таңдауы бір. Екеуі де ұлттың тарихын зерттеді.
Ұлттың тарихының қалыптасуына үлес қосты.
Осы жолда қиындықты да бастан ткерді. Бірақ
з таңдауынан бас тартқан жоқ» деген ойын
айтты.
ЖАҢА ТЕАТРДЫҢ
ҚАЗЫҒЫ ҚАҒЫЛДЫ
СЕРПІН
Елімізде ауыл шаруашылығын дамытуға ерекше к ңіл
б лініп келе жатқаны белгілі. Осы бағытта «Агро-
бизнес–2020», «Бизнестiң жол картасы–2020» атты
бағдарламалары қабылданды.
Бұл орайда кооперативтер туралы з ойымды ортаға
салсам деймін. Кооперативтердiң қызметi 2015 жылғы
29 қазанда қабылданған ҚР «Ауыл шаруашылығы
коопе ративтерi туралы» Заңымен реттеледi. Яғни
заңдық құқықтық негiздерi жасалған. Субсидия алатын
кезде алдымен кооперативтерге басымдық берiледi.
Қазiргi таңда облысымызда 81 кооператив құрылып,
олар әр тарапты нiмдер мен к к нiстер ндiруде. Қайта
ұжымдасу заман талабымен болып жатқан процесс. Осы
күнге дейiн аяғына тұрып, ндiрiс айналымын бiрнеше
миллион доллардан асырған шаруа қожалықтары мен
агро саласындағы бизнесмендердiң саны соңғы он жыл-
да едәуiр еселенген. Үлкен зауыттар мен цехтар салып
үлгергендер айналасындағы ауылдарды жұмыспен қамту
үшiн кооператив құрады. рбiр кооператив мүшесi
қабiлетiне қарай қызметiн атқарып, iрiлену үдерісі се
бередi.
Мәселен, Арыс қаласындағы томат шығаратын
зауыт Арыс қаласы тұрғындарынан кооператив
құрып, ауыл тұрғындарының бәрi жаппай қызанақ
егiп нәпәқасын табады. Екi жаққа да тиiмдi.
Ленгiрдегi «Фудмастер» компаниясы ауданның
бiрнеше жерiнен сүт қабылдау орталықтарын
ашып, ауыл тұрғындарын кооператив мүшесi етiп
қабылдап, олардың сүтiн сатып алады. Түлкiбас ауда-
ны климаттық ерекшелiгiне сай алма баудың отанына
айналмақ. Түлкiбастың алмасын әлемдiк брендке
айналдыруды к здеген түлкiбастық кооператив
ауданның барлық ауылдарына алма егудi жоспарлап
отыр. Мақтаарал мен Түркiстаннан логистикалық
орталықтар ашып, экологиялық таза пiскен қауынды
жүк к лiктерiмен тiке Еуропаға ж нелтудi сол
аймақтағы кооперативтер iске асырып жатыр. Созақ
ауданының кооперативтерi түйе сүтiнен сүт ұнтағы
әрi таблетка жасайтын инвесторларды тауып, осы-
нау нiмдерiн әлемдiк бәсекеге қабiлеттi нiмдердiң
қатарына қосқысы келедi. Сайрамда әлемдiк Су-
пер-Гипер маркеттердiң талаптарына сай мал сою
бекетi ашылды. Қазақстандағы жылыжайлардың
90 пайызы Сарыағаш ауданында шоғырланған.
Сарыағаштықтар кооператив құрып, жылыжай
нiмдерiнiң сапасын Италия нiмдерiнiң сапасымен
тең етiп Ресей нарығын жаулауға бел буды.
Сырт бақылаған адам Оңтүстiктiң аграрлық секто-
ры эволюциялық жолмен баяу дамып келе жатқанын
байқар едi. Iрi шаруа қожалықтары айналасына ұсақ
шаруаларды бiрiктiрiп, айналымы артқан сайын үлкейе
бередi. Оңтүстiкте 90 мыңға жуық шаруа қожалықтары
тiркелгенiмен, кiнiшке қарай, олардың жартысы
жұмыс iстемейдi. Бiр миллион гектар жердi 81 коопера-
тив қайдан игерсiн?!
Шаруа қожалықтарын ашып болып, әрi қарай бiлiктi
маман таба алмай отырған диқандарға арнап колледж,
университеттерден арнайы зерттеу базаларын ашып
отырмыз. Осылайша диқандарды курстан ткiзу жүйесiн
қалыптастырудамыз. Кез келген шаруа бiр апталық не-
месе бiр айлық курстан ткен соң проблемаларын бiлiктi
мамандармен бiрге жердiң басында шешуге жағдай
жасалады. Дуальдi оқу әдiстемесiн қолға алып, ауыл
шаруашылығы саласындағы мамандықтарды игерiп
жатқан студенттердi ндiрiстiк жылыжайдағы шетелдiк
агрономдардың қасына қосып, тәжiрибеден ткiзу
жүйесi жолға қойылды. Дегенмен, мұндай әрекеттер әлi
де аздық етедi. Сондықтан ел экономикасының суiне
үлес қосқыңыз келсе, облыстық ауыл шаруашылығы
басқармасының кооператив б лiмiне келiңiз. Келiп қана
қоймаңыз, бағыт-бағдар алып, Отанымыздың тiрегiн
нығайтуға бел буып, алтын бесiк ауылдың асқақтауына
ат салысайық.
Достарыңызбен бөлісу: