Тарихымызды тайсалмай зерттеген



Pdf көрінісі
бет7/10
Дата21.01.2017
өлшемі19,12 Mb.
#2325
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Бектұр Т ЛЕУҒАЛИЕВ

«Қазақ газеттері» ЖШС-нің 

Маңғыстау облысындағы  кілі, 

Қазақстан Жазушылар 

одағының мүшесі

Жетібай


Жетібай

к рсету үшін 300 млн. теңге қаражат 

б лінсе, оның ішінде облыс бойынша 

«Маңғыстаудың дамуына үлес: тікелей 

шетелдік  инвестицияларды қарқындату 

және есеп беру арқылы қол жеткізуді 

жақсарту» әлеуметтік жобасына 172 

млн. теңге, ал жалпы айтқанда, соңғы 

б е с   ж ы л д а   « М а ң ғ ы с т а у м ұ н а й г а з » 

акционерлік қоғамы тарапынан  ңірдің 

әлеуметтік-экономикалық дамуына 

8 млрд. 245 миллионнан астам теңге 

б лінген. Сонымен қатар компа-

ния қаражатының есебінен  ңірде 

қаншама мектеп пен спорт алаңдары, 

мәдени-әлеуметтік нысандар, жаңа 

жолдар салынды, тарихи ескерткіштерді 

ж ндеу жұмыстары жүргізілген. Мұндай 

әлеуметтік қолдау бүгінгі күнде  з 

жалғасын тауып келеді. 

– Білімді маман, білікті кадр, жалпы, 

адам ресурсы – компанияның басты 

байлығы болып табылады. Кәсіпорын 

басшылығы бұл бағытынан ешқашанда 

айныған емес. Сол себепті 2015 жылға 

жұмысшы-қызметкерлердің балала-

рын оқыту үшін 53 миллион 500 мың 

теңге қаражат б лінді. Сонымен бірге 

жұмысшы-қызметкерлердің де міндетті 

оқуын, мамандардың біліктілігін артты-

руын, ҚХР-мен  зара тәжірибе алмасу 

сияқты оқуларын да жіті қадағалап, ар-

найы қаржыландыруда, – дей келе, с з 

соңында барша мұнайшылар қауымын 

осынау қос мерекемен құттықтап, 

д е н д е р і н е   с а у л ы қ ,   о т б а с ы л а р ы н а 

амандық, еңбектеріне жеміс тіледі. 

Осынау қос мереке қарсаңында 

бұл кен орнының  ткен тарихына к з 

жүгіртіп, ардагер азаматтардың есімдерін 

ел жадында тағы бір мәрте жаңғыртып, 

атап  ткенді ж н к рдік. Бұл  скелең 

ұрпақ үшін керек екені с зсіз. 

А й т а   к е т е й і к ,   б ұ л   ң і р г е   1 9 5 8 

жылы мұнай барлаушылардың таба-

ны тұңғыш рет тиген еді. Оған дейінгі 

Қызан мен Түбіжіктегі мұнай к зін 

іздестіру жұмыстары үмітті ақтамаған соң 

«Маңғыстаумұнайгазбарлау» («ММГБ»-

«МНГР») тресінің Дүйсен Үсенов бастаған 

бұрғылау бригадасы мен сейсмикалық 

барлау бригадалары Оңтүстік Маңғыстауға 

–   Ж е т і б а й   ж е р і н е   қ о н ы с   а у д а р д ы . 

Жетібай мұнай барлау экспедициясының 

басшылық құрамында Р.Сағындықов, 

есептеу- жоспарлау, жабдықтау жағында 

Х.Бейсеуов, А.Аяғанов, С.Қаналиев, 

Л.Еңсегенов, Б.Бәшенов, А.Б лекбаева, 

Н.Нұржанов, М.Жолболдиндер жұмыс 

жасады. Жетібай кен алаңындағы ең 

бірінші терең бұрғы жер қойнауына 1959 

жылдың 24 қаңтарында жіберілді. Бірақ 

осы күн болды. Жер қыртысының терең 

юра қабатынан үлкен қысыммен аспанға 

атқылаған мұнай бұрқағының күшті 

болғаны соншалық, биіктігі 53 метрлік 

бұрғылау мұнарасының краны к рінбей 

қалды. Фонтан үш күн бойы атқылап, 3 

мың тонна мұнай шығарды. Мұншалықты 

қуатты мұнай бұрқағын ауыздықтау 

бұрғышыларға оңайға түскен жоқ. Үш 

күн бойы арпалысып, ақыры фонтанды 

ауыздықтаған қаһарман бұрғышылардың 

қатарында Б.Бәжіков, С.Шонтыбаев, 

К.Берікбосынов, Б.Қалиев, О.Қабжанов, 

Қ.Азанбаев, Ш.Саханов, Қ.Қыстаубаев, 

Н.Толтырбаев және т.б. болды. 

Ұңғыдан атылған мұнайдың тәуліктік 

німі 400 тоннаға дейін жетті. С йтіп, 

бұл қуанышты хабар дүниежүзін дүр 

сілкіндіріп, қиырда жатқан Маңғыстау 

түбегіндегі мұнай қорының ашылғанын 

және оны игеру кезеңі басталғанын 

бүкіл әлемге паш етті. Ел құлағын елең 

еткізген ерекше оқиға ж нінде Кеңестер 

Одағындағы бүкіл радиолар мен теле-

арналар сүйінші сұрап, республикалық, 

одақтық басылымдар ғана емес, шетелдік 

бұқаралық ақпарат құралдары да жары-

са жазып жатты. Бұл күн бұдан былай 

Бұрғышылар күні болып белгіленді. 

Осынау ұлы оқиға Маңғыстау  лкесі 

мірбаянының жаңа, жарқын беттерінің 

ашылғанының белгісі болды. Осыдан 

кейін аймақтың  неркәсібін кең к лемде 

игеру басталды.

Маңғыстау мұнайының бастауы-

бұлағы болған Жетібай мұнай-газ кон-

денсат кені ашылған соң 1965 жылдың 

13 ақпанында КСРО Мемлекеттік қор 

комитеті Жетібай кен орнындағы мұнай 

қорын ресми түрде бекітті. Ол бойынша 

кен орнының геологиялық қоры 375 

миллион 653 мың тонна деп есептелді.

Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1966 

жылғы 11 мамырдағы №750-Р қаулысына 

орай шығарылған «Қазақстанмұнай» 

б і р л е с т і г і н і ң   1 9 6 6   ж ы л ғ ы   2 7   м а -

м ы р   к ү н г і   № 1 8 3 / П   б ұ й р ы ғ ы м е н 

«Жетібайнефть» мұнай кәсіпшілігі 

басқармасы құрылды. Сол жылдың 30 

желтоқсанында Жетібай кен орнындағы 

үш ұңғы мұнай  ндіруді  бастады да, 

кеніш  неркәсіптік пайдалануға берілді. 

1967 жылы 1 қаңтарда Жетібай кен ор-

нында ең бірінші болып салынған 14 

ұңғыдан тұратын №8 топтық қондырғы 

түгел пайдалануға берілді. Жетібайдың 

мұнайын тұңғыш  ндіруге тікелей 

атсалысқандардың қатарында оператор-

лар Қ.Қалиев, Ұ.Ғабдолов, Қ.Тәжіғұлов, 

С.Таласбаев, М. Тюрина, В.Пылан, 

Л.Пылан, К. тебаев сынды азаматтарды 

Қ

Қ

атап  туге болады. Жетібай мұнайының 

ндірісін ұйымдастыруға атсалысқан 

алғашқы буын  кілдері ретінде бас 

энергетик А.Таужанов, Г.Пономарев, 

Қ. тегенов, І.Таласбаев, Б.Қазиев, 

Ж.Ұзақбаев және  зге мамандардың 

атқарған еселі еңбектері ел есінде. 

Иә, кәсіпорын  з дамуында бірталай 

белестерді бағындырды. Сонау 1969 

жылы Жетібай кен орнынан  ндірілген 

мұнайдың к лемі 1 миллион, ал 1970 жылы 

1 миллион 500 мың тоннаға жетті. Осы 

жылы «Жетібайнефть» мұнай кәсіпшілігі 

басқармасының атауы Жетібай мұнай-

рау қаласында ашылды. Кейіннен 

Астана, Алматы қалаларында бой 

к терді. Бүгін Орал шаһарындағы 

сал танатты шараға арнайы келдік» 

деді. 


Рухани мәні б лек оқиға аясында 

«Күй дүлдүлдерінің дүбірі» атты та-

қырыпта Батыс Қазақстан облыстық 

қазақ драма театрының ғимара-

тында Құрманғазы атындағы Қазақ 

мемлекеттік академиялық, Аты-

рау облысының Дина Нұрпейісова 

атындағы академиялық қазақ халық 

аспаптар оркестрінің, сондай-ақ 

Дәулеткерей атындағы қазақ халық 

аспаптары оркестрлерінің біріккен 

концерті  тті. 



Дания ҚҰРМАН

кітапханалардан мәліметтер жинап, 

ғалым, академиктермен кездесті. 

С йтіп, тағылымы мол рухани дүние 

жарық к рді.

Бабаның ұрпақтары ж нінде 

к р ш і л е с   о б л ы с т а р д ы   б і р н е ш е 

рет аралап, к нек з қариялардан 

сұрастыра жүріп, ата-бабалардың 

қауымын тауып, белгі қойылды. 

Аруақтарына арнап, ат шаптырып, 

ас берілді. Сәмбет батыр атындағы 

ж ү л д е   ү ш і н   А т ы р а у   қ а л а с ы н д а 

бірнеше рет күрестен жас спірімдер 

арасында спорттық шаралардың 

туіне ұйытқы болып, басы-қасында 

жүрді.

 «Сәмбет батырдың ұрпақтары» 



атты кітап та  те мазмұнды, жас 

ұрпаққа тәлімі мол рухани азық. 

Кітаптағы «Сырымға серік, Исатайға 

аға болған», «Ана тілінің абыз ана-

сы», «Гагаринді ұшырған қазақ», 

«Елге – мұра, ұрпаққа – ұран» атты 

мақалалар топтамаларының тілі 

жатық, оқиғалары оқырмандарды 

баурап алады.

А й н а л а с ы н а   ш у а ғ ы н   ш а -

шып жүретін, адамгершілігі мол 

ақжарқын Қосыбек Салтанатұлы 

бүгінде 70 мерейлі жасқа толып 

отыр. Ел алдындағы еңбегі мемле-

кет тарапынан лайықты бағаланып, 

бірнеше медаль, Құрмет грамотала-

рымен марапатталды. Қызылқоға 

және Құрманғазы аудандарының 

«Құрметті азаматы».  рине, Қосыбек 

ағаның еліне елеулі – халқына қа-

лаулы азамат болуына ұлағатты ұстаз 

Хадиша жеңгейдің қосқан үлесі мол. 

Бүгінде Қосыбек пен Хадиша 

жеңгей жапырақтары жайылған, 

к сегелері к герген, немерелерінің 

қызығына б ленген мәуелі бәйтерек 

болып жайқалуда. Мерейлі жасыңыз 

құтты болсын.



Бақытжамал ҚҰТҚОЖИНА,

Х.Досмұхамедов атындағы Атырау 

мемлекеттік университетінің доценті

жағдайға жеткен. Алма мен қарбыздың 

қайда  сетiнiн, қалай  сетiнiн бiлмейтiн 

ұрпақ  сiп келедi.

Қазақстандықтардың, қала бердi 

Орта Азиядағы бiрқатар мемлекеттiң 

Еуропаға жолы Сарыағаштан – «Жiбек 

жолы» бас қақпасынан басталады. Ал 

Еуропаға жол –  ркениет жолы. Оның 

үстiне Сарыағаш таяу келешекте туристiк 

орталыққа айналмақ. Яғни жаңа курорт 

қалашығы салынады. Бүгiнгi таңда 22 ем-

хана-шипажай жұмыс iстейтiн К ктерек 

ауылы денсаулығын түзеткiсi және 

демалғысы келетiндер үшiн курортты ме-

кен болмақ. Туризм саласының маман-

дары бұл жобаның курортқа келушiлер 

санының алты есе  суiне мүмкiндiк бере-

тiнiн айтқан. Мiне, Сарыағаш – елiмiз 

үшiн осындай стратегиялық маңызы бар 

аудан. Ал мұндай  ңiрге ерекше қолдау 

керек. Ұмытпайық, бiздiң Еуропаға 

жолымыз Сарыағаштан басталады. Ал, 

Еуропаға жол –  ркениет жолы.



Г.МҰСАЕВА

 Оңтүстiк Қазақстан облысы

бір жарым жыл бойы үлкен еңбекпен 

қазылған ұңғы 1960 жылдың 20 шілдесінде 

2658 метр тереңдікте бұрғылау құбыры за-

бойда ұсталып қалып, апатқа ұшыраған 

соң қазу жұмыстары тоқтатылды. Бұл 

жұмыстың аса ауыр болғаны сонша, әуелі 

Ю.Кузнецов, Ж.Мұқатов, К.Тарабриндер 

басшылық ететін бригада бұрғылап 

бастаған ұңғыны қазу кезінде 8 бұрғылау 

ш е б е р і   а у ы с т ы .   Д е г е н м е н ,   ж ұ м ы с 

нәтижесіз болған жоқ. Ұңғының тереңдігі 

2500 метрден асқан кезде орталық юра 

ш гіндісінен кернге сіңген мұнай белгісі 

алынды.

Тарихқа зер салсақ, Маңғыстау мұ-



найының ашылған күнін тарихта ал-

тын әріптермен айшықтап қалдырған 

1961 жылдың 5 шілдесі болатын. Нақ 

сол күні түнгі сағат 2-ден 40 минут 

ткенде бұрғылау шебері Бисенғали 

Б ә ж і к о в т і ң   в а х т а с ы н д а   Х . Т ә ж и е в , 

Қ.Қазиев, В.Тевяшевтар басшылық ете-

тін Жетібай мұнай барлау алаңындағы 

№6 ұңғыдан 2383-2389 метр тереңдік 

аралығынан қуатты мұнай бұрқағы атыл-

ды. Маңғыстау мұнайының бастау-бұлағы 

атындағы к шелер қиылысатын осы 

демалыс алаңына Дина анамызға 

ескерткішті ұстазымен бірге қойған-

ды ж н санадық. Құрманғазы атамыз 

бен Дина әжеміз  з шығармаларын-

да еркіндікті аңсап, тәуелсіздікті 

армандаған. Ел Тәуелсіздігінің 25 

жылдығы аясында ашылып отырған 

бұл ескерткіш – ұрпақ үшін  неге, – 

деді аймақ басшысы. 

Құрманғазы атындағы Қазақ 

мемлекеттік академиялық оркесті рі-

нің директоры Нұрғиса Дәуешов  з 

с зінде: «Құрманғазы Сағырбайұлы 

мен Дина Нұрпейісоваға арналған 

ескерткіштің бой к тергені біз үшін 

үлкен қуаныш. Бұл мәдени жаңалық 

деуге болады. Құрманғазы бабамызға 

арналған ескерткіш ең бірінші Аты-

қолбасшы да болған.  скербасы 

ретінде қол астындағылардың ел 

қорғаудағы ата-бабадан мұра болған 

дәстүрлі сарбаздық  тәртіпті, талап-

тарды қатаң ұстанған. Ел арасында 

«Сәмбет батыр досына қатал, жа-

уына апат» деген мақал қалған. Ол 

бір рудың қамын ойламай, бүкіл 

елді жаудан қорғау үшін жан аямай 

күрескен. Оның батырлығы патша 

кіметінің сойылын соққан хандар 

мен сұлтандардың мысын басқан.

Бүкіл жорықтарын Барақ, Тілші, 

Басықара, Қарак бек, Сарыалтай, 

Қараалтай, Мыңбай, Сұлтанбек, 

Исатай, Махамбет сияқты батырлар-

дың қасында  ткізген Сәмбет батыр 

зінің ержүректігімен Сырымның 

белді батырларының бірі, кейін 

Исатайға аға ретінде ақылшы, әрі 

қамқор бола білген.

Міне, батыр бабаның осындай 

ерліктері мен асыл қасиеттері ж нінде 

құнды деректер жинау оңай болған 

жоқ. Қосыбек Салтанатұлы інісі 

Қанат Алдияровпен мұрағаттардан, 

ауыл әйелдерi тезек жағудан босаған. 

Содан берi де ауданның түгел ауылы газ-

дандырылып бiтетiн уақыт  ттi. Алайда, 

бүгiнде 154-тен 68 ауыл немесе 44,2%-

ы табиғи газбен қамтылған. «Табиғи 

газбен қамтылмаған 86 елдi мекеннiң 

(55,9  пайыз) 7-еуi шалғай аумақтарда 

орналасқан, сондықтан ол жаққа құбыр 

тарту, газ беру экономикалық тұрғыда 

тиiмсiз. 21 елдi мекендi газбен қамту 

бо йынша құны 3,9 млрд. теңге болатын 

23 жобаның жобалық-сметалық құ жат-

тары әзiрленiп, сараптамадан  ткiзiлiп 

қойылған» делiнген Сарыағаш аудандық 

әкiмдiгiнен алынған ресми мәлiметте.

Б i р   к е з д е р i   м а қ т а   ж ә н е   ж ү з i м 

шаруа шылығымен айналысқан ау-

данда ағын судың тапшылығы айқын 

сезiледi. Игерiлмей жатқан суармалы 

жер к п. Каналдар ж ндеуден  тсе, 

ауыл шаруашылығынан түскен табыс 

халықтың тұрмысын ғана емес, әр 

ауылдың, ауданның әлеуетiн арттыруға 

мүмкiндiк берер едi. Ал қазiрше к п 

 ауылда үй iргесiнде бау егiп, к к нiс  сiру 

мүмкiн емес. Ауылда тұрып жемiс-жидек 

пен к к нiстi базардан сатып алатын 

А л   е н д і   Ж е т і б а й   м ұ н а й ы н ы ң 

д а ң қ ы   К е ң е с т і к   к е з е ң н і ң   з і н д е 

асқақтап тұрды. Бүгінде сол бір жер 

ж ү з і н е   а т а ғ ы   ж а й ы л ғ а н   Ж е т і б а й 

мұнайының ашылғанына биыл 55 

жыл, ал «Жетібаймұнайгаз»  ндіру 

басқармасының құрылғанына 50 жыл 

толып отырғанын айта кеткеніміз орын-

ды. 


«Жетібаймұнайгаз» акционерлік 

қоғамының осынау мерейлі жылда-

рына арналған салтанатты жиында 

«Маңғыстаумұнайгаз» компаниясының  

Бас директоры Бақыт  Иманбаев құт-

тықтау с зін арнаған болатын. Сонда 

Бақыт Алтайұлы толайым табыстар мен 

жарқын жетістіктерге кеңінен тоқталды. 

ткен жылдарда атқарылған істерді атап 

тіп, бүгінгі уақыттағы қолға алынған 

жобаларды тілге тиек етті. Компания 

Елбасының жүргізіп отырған сындар-

лы саясатының Маңғыстау облысында 

жүйелі түрде жүзеге асуына барынша 

қолдау к рсетіп келетінін айрықша атап 

тті. Мәселен, Маңғыстау облысына 

және Ақтау қаласына әлеуметтік қолдау 

Жуырда Орал қаласында 

Құрманғазы Сағырбайұлы мен 

Дина Нұрпейісоваға арналған 

ескерткіш ашылды. Салтанат-

ты түрде  ткен шараға Батыс 

Қазақстан облысының әкімі 

 Алтай К лгінов, белгілі күйшілер, 

Қазақстанның еңбек сіңірген 

қайраткерлері Айтжан Тоқтаған, 

дирижер, композитор Айтқали 

Жайымов, профессор Орынбай 

Дүйсенов, Құрманғазы атындағы 

Қазақ мемлекеттік академиялық 

оркестрінің директоры Нұрғиса 

Дәуешов және  зге де азаматтар 

қатысты. Ескерткішті облыс әкімі 

А.К лгінов пен А.Тоқтаған ашты. 

Жиында с з алған облыс әкімі 

Алтай К лгінов бұл оқиғаны тарихи 

деп бағалады. 

– «Нағыз қазақ, қазақ емес – нағыз 

қазақ домбыра» деп Қадыр ағамыз 

айтқандай, домбыра – қазақтың жан 

жүрегі. Сонау ұлы даладан қаншама 

ұлы тұлғалар шықты. Міне, бүгін күй 

атасы Құрманғазы мен күй анасы 

Динаға арнап ескерткіш қойдық. 

Биыл Дина Нұрпейісоваға – 155 

жыл. Біз зиялы қауым  кілдерімен

халықпен ақылдаса келе Құрманғазы 

Сағырбайұлы мен Дина Нұрпейісова 

ҚҰРМЕТ


МЕРЕЙ

ӨҢІР ТЫНЫСЫ



Құрманғазы мен 

Құрманғазы мен 

Динаға арналды

Динаға арналды

ӨМІР ЖОЛЫ 

ӨМІР ЖОЛЫ 

өнеге

өнеге

Ол еңбек жолын қарапайым шо-

пан  дықтан бастап, кеңестік заман-

да аты дүрілдеп тұрған комсомол- 

жастар бригадаларын құрудың баста-

уында болып, жастық жігері, шебер 

ұйымдастырушылық қабілетімен 

биік белестерді бағындырған. Аб-

зал ұстаздарының ақыл-кеңесімен 

білімін к терді. Аудандық, облыстық 

комсомол, партия комитеттерінде 

 лауазымды қызметтер атқарды.  

Об лыс тың  ауылшаруашылығын 

к теруге сүбелі үлес қосты. Қосыбек 

Сал танат ұлы  бүгінде  ауылшаруа-

шылығы ғы лым ының докторы, про-

фессор.

Біздің абзал азамат туралы әң-



гімеміздің  зегі – ғылымдық жолын-

дағы ізденістерінің бірі және бірегейі 

батыр бабалардың  мір жолдарын 

зерттеуі мен зерделеуі болатын.

Осы орайда Сәмбет батыр туралы 

тұжырымдап, әңгімелеуді ж н к рдік. 

Е с   б і л г е н н е н   қ о л ы н а   қ а р у 

алып, елін қорғаған Сәмбет батыр 

қатардағы жауынгер де жасақ бастаған 

К пшiлiкке минералды суымен, ши-

пажайларымен танымал Сарыағаш 

– Оңтүстiк Қазақстан облысының 

экономикалық әлеуетiн нығайтуға, 

аграрлы аймақ ретiнде  ңiрдiң ғана 

емес, ел бюджетiнiң қалыптасуына 

үлес қосып келе жатқан аудандардың 

бiрi. 

Басқасын айтпағанда, республи-

ка дағы жылыжайлардың 87 пайы зы 

Оң түстiк Қазақстан облысында ор-

наласқан десек, оның 90 пайы зы Са-

рыағаш ауданының үлесiнде. Бұл жақтың 

халқында жылдың т рт мез гiлiнiң бiр 

күнi де бос  тпейдi. Несiбесiн к ктен 

ғана емес, жерден де сұраған жұрт тұрады 

мұнда. Азға қанағат, барға тәубе дейтiн 

халық тұрады мұнда. Қанағатшылдығы 

сол, арықтың суын iшсе де арызданбай-

ды, газ орнына тезек жағып отырса да 

бәрiне сабыр етедi.

лi есiмiзде, сексенiншi жылдардың 

басында – кеңестiк кезеңнiң  зiнде-

а қ   б ү г i н д е   С а р ы а ғ а ш   а у д а н ы н ы ң 

құрамына қосылған Келестiң бiраз ау-

ылына табиғи газ құбыры тартылып, 

Аймаққа көңіл бөлінсе...

Аймаққа көңіл бөлінсе...

Бақыт  Иманбаев – «Маңғыстаумұнайгаз» 

акционерлік қоғамының Бас директоры

Фотошежіре



АНА ТІЛІ

9

№43 (1353) 



27 қазан – 2 қараша 

2016 жыл


ЗЕРДЕ

–   2 0 1 5   ж ы л ы   ж ы л ы   « А ғ а т а й » 

 баспасынан Сіздің «Екінші дүниежүзілік 

соғыстағы қазақ офицерлері» атты 10 

томдық кітабыңыз жарық к рді. Қажет-

тілігі мол, маңызы зор кітаптың таралу 

жағы қалай болды? Оның тұсаукесері 

Астанада  тіпті, ұйымдастырған кімдер?

–Тұсаукесер Сенатор Сәрсенбай 

Еңсе генов тің  бастамасымен  Аста-

нада, 2015 жылдың 24 маусымында 

– Мәскеуде тұңғыш рет Жеңіс па-

рады  ткен күннің 70 жылдығына 

сәйкестендірілді. Сәрсенбай Еңсегенов 

бір ай бұрын Атырауда менімен арнайы 

кездесіп, бұл шараны парламенттік 

деңгейде  ткізуге ұсыныс жасаған. Оған 

Парламенттің қос палатасынан 13 депу-

тат, министрліктер  кілдері, ғалымдар, 

әскерилер қатысты. Парламент депу-

таттары Қуаныш Сұлтанов, Сәрсенбай 

Еңсегенов, қос генерал-лейтенант 

Бақытжан Ертаев пен Абай Тасболатов, 

Берлинді алған атқыштар взводының 

командирі, «Жауынгерлік Қызыл Ту» 

орденінің иегері, 92 жастағы астаналық 

Қаден Бекенов, т.б. с з с йледі.

Б ы л т ы р ғ ы   қ ы р к ү й е к т е   э к с -

Қ о р  ғ а н ы с   м и н и с т р і   И м а н ғ а л и 

Тасмағамбетов маған ризашылық ха-

тын жіберді.

Елімізде Отанды қорғаушыларға 

деген құрметтің, патриоттық тәрбиенің 

ойдағыдай еместігі жаныма батады. 

Бірде-бір әкім  здіктері нен кітапқа 

сұраныс жасамады. Білім саласында 

да солай. Ешкім мені аудиториялық 

кездесу  ткізуге шақырған жоқ.  Мектеп 

пен колледждерде бастапқы әскери 

дайындық пәні бар.  ткен жылы екі 

мектепке барып, оқушылардан соғыс 

арда герлері туралы сұрағанымда – бір-

екі адамнан артық майдангерді атай 

алмады.

Тамыз айында Ресейдің курортты 



қаласы Есентукиде демалғанымда сол 

елдің зейнеткерлікке шыққан жоғарғы 

лауазым иелерімен, отставкадағы 

г е н е р а л д а р ы м е н ,   ғ а л ы м д а р ы м е н 

сұхбаттастым. Ұлы Отан соғысына 

  12 мың қазақ офицері қатысқанын 

е с т і г е н д е   қ а й р а н   қ а л ы с т ы .   Б ә р і 

білетін Бауыржан Момышұлының 

полк командиріне 1942 жылдың ақпа-

нында 10-шы қазақ болып тағайын-

далғанын, қан майданда 177 батальон 

командиріміз, 87 офицер-ұшқышымыз 

Ұлы Жеңіске  з үлестерін қосқандарын 

айттым. 1945 жылдың 30 сәуірінде 

Рейхстагқа бірінші болып ту тіккені үшін 

лейтенант Рақымжан Қошқарбаевты 

Кеңес Одағының Батыры атағына рес-

ми түрде ұсынған құжаттың к шірмесін 

қолдарына ұстаттым.

– Сол кітабыңыз толықтырылып, 

оған енген қазақ офицерлері 12 мыңға 

ж е т к е н і   а қ и қ а т   п а ?   О н ы   т а ғ ы   д а 

бастырғалы жатқаныңызды естідік. Бұл 

жолы сұраныс алған тәріздісіз...

– Дәл 6 жыл еңбектенуімде офицер-

ле рі міз дің 12 мыңға жеткені шындық. 

Жазылғаннан кейін жарық к руі керек. 

Ешкім сұраныс берген жоқ. Баспагер, 

ҚР еңбегі сіңген қай раткер Қойшығұл 

Жылқышиев қаражат іздеп жүр.

– Аға офицерлер мен соларға лайық 

лауазымға ие болған дивизия, бри-

гада, полк, батальон және дивизион 

басшылығында болғандар туралы айт-

саңыздар?

– Батальон командирі – 185, ба-

тальон комиссары (1942 жылдың қа-

занында жойылған батальон коман-

дирімен тең лауазым) – 88, батальон 

командирінің саяси орынбасары – 

230, батальон командирінің сап тық 

орынбасары – 214, батальон шта-

бының бастығы – 97, партиялық ұйым-

дастырушы – 293. Барлығы 1095 қазақ 



тыраулық тарихшы-

журналист, 

мемлекетаралық «Алтын 

ғасыр» газетінің бас 

редакторы, Қазақстанның 

құрметті журналисі  

Жұмабай Доспанов 2010 

жылдың қыркүйегінен 

2016 жылдың қыркүйегі 

аралығында еш тынбастан 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет