Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е
жүктеу/скачать 5,12 Mb. Pdf көрінісі
|
педагогика-таубаева
| 10.5.
Оқушылардың сабақ барысындагы жұмысын ұйым- дастырудың дара турі. Бұл эр окушы өзінің дайындығы мен оқу мүмкіншіліпне сэйкес арнайы таңдалған тапсырманы өз бетімен орың- дайды дегенді білдіреді. Ондай тапсырмалар ретінде кітаппен, басқа да ғылыми эдебиетпен, эр түрлі білім көздерімен жұмыс, есеп шығару, мысалдар карау, шығарма жазу, мазмұндама, реферат, баяндама даяр- лау болуы мүмкін. Дара жұмыс бағдарланған окытуда кең қолда- нылады. Педагогикалық эдебиетте оқытуды үйымдастырудың даралык түрінің дара жэне дараланган екі жолы ерекшеленеді. Алғашқысы - жалпы сыныпка арналған тапсырманы оқушының баска оқушылармен араласпай отырып бір қалыпты орындауы, екіншісі - оқушылардың оку-танымдық әрекетінде арнайы тапсырмаларды орындауы болып та- былады. Ол эрбір оқушының оқу қарқынын реттеуге оның даярлы- ғына, оку мүмкіндіктеріне сэйкес мүмкіндік береді. Оқушы ларды ң оку жүмысын үйымдастырудың топтык формасы. Оқушылардың сабақгағы топтық жүмысының негізгі белгілері: - сынып оқушылары сабақ барысында накты тапсырмаларды орындау үшін топтарға бөлінеді; - эр топ өздеріне арналған тапсырманы алып, оны топ басы немесе мүғілімнің баскаруымен шешеді. - топтардағы тапсырмалар топтың эр мүшесінін жеке үлесін да- ра бағалайтындай етіп орындалады, топтьін эр мүшесінің оқу мүм- кіндіктері ескеріледі. Топ қүрамы бір қалыпты емес, топтың мүшелерінің оку мүм- кіндіктерін тиімді жүзеге асыруына сай топтың кұрамы эртүрлі. Ол 3-6 адамнан құралады. Топ құрамы тұрақты емес. Ол келешек жүмыстың мазмүны мен сипатына байланысты өзгеріп отырады. Бүл жерде топ- тың жартысы дара жүмыспен айналыса алатын оқушылар болуы керек. Топтардың жетекшілері жэне топтар құрамы түрлі оқу пэнде- рінде түрлі болуы мүмкін жэне олар оқушылардың жетістіктері мен кемшіліктері бірін - бірі толтырып отыратындай окыту деңгейі эртүрлі оқушылардын қүралады, осы пэннен олардың сабактан тыс уақытта акпаратты білуі, оқушылардың бір-бірімен бірігіп жүмыс істей алуы есепке алынады. Топта бірін-бірі ұнатпайтындар болмау керек. Оқушыларды озара оқыту, ұжымдық танымдық іс-әрекет, оларды мүғалімнің басқару ерекшеліктері. 265 Сабақты ұйымдастырудың дәстүрлі емес формапары: «авторлык сабақтар», конференция-сабақ, пікірталас-сабақ, брифинг-сабақ, семи- нар-сабақ, бинарлы сабақ, сипатгау сабағы, ойландыру сабағы, пікірсайыс сабақ, ойын сабағы, зерттеу сабағы жэне т.б. 10.6. Мүгалімді сабаңқа дайындау жүйеси Мұғалімнің сабаққа дайындалуы өзара байланысты екі кезеңнен түрады: сабақ жүйесін та- кырып бойынша жоспарлау және осы жоспарды әрбір сабаққа нақты- лап ойластыру, басқа да жеке сабақтардын жоспарын кұру. Тақы- рыптық жоспарлау. Тақырыптық жоспарлау оқу бағдарламасының "белгілі бір бөлімінде, оқу-тәрбие үдерісінің сабақ жүйесінде білім жетілдіруді анықтаудын ең қолайлы тэсілі. Бұл жүйеге дидактикапық негізгі мақсатқа байланысты, эр түрлі сабақгар, сонымен қатар оқушы- лармен сабақта жэне сабақтан тыс жұмыс жасауды ұйымдастыру кіре алады. Тақырыптық жоспарлаудын сәтгі болуы мұғалімнің оқушыга берілетін білім қаншалықты дәрежеде, олар не меңгеріп, үйренуі ке- ректігін накты анықтауына байланысты. Сол себепті де тақырыптық жоспарлау мұгалімнің белгілі бір тақырыпты қамтып, мұқият дайын- далуынан басталады. «Оқушылардың тәрбиесі, дамуының нәтижесі са- бақта бірден байқалмаса, бұл мәселелерді ұзагырак уақытқа жоспарлау қажет. Тек осындай алдын ала жұмыстың нәтижесінде тақырыптың жоспардағы "пайда болған" сабағын көруге болады.Тақырыптық жос- парлау жүйесін барынша сәтгі, ғылыми тұрғыда ұсынган педагог М.И. Махмутов болды. Тақы ры п және сабак бойынша жоспарлау. Сабақ жоспары - бұл шыгармашылык ізденістің басы, сабақты әсерлі өткізудің құралы, дарындылықтын іргетасы және тапанттың көрінісі. Сабақты н м ақсаты - бағдарлама материалының мазмұнына, мектепте матерналдық базасына, оқушылардың оқу материапы мен жұмысының сипатына сүйене отырып аныкталады. Мұгалім оқушы- лардың түсініктермен жұмыс барысында белсенділігін оятатын мате- риалды іріктейді, қорытынды сұрақгар, мәселелік міндеттер арқылы бағыт-бағдар береді, сабақ құрылымын айқындайды. Сабак жоспарын- да сабақ тақырыбы мен сабақ өткізілетін сынып, сабақгың дидакти- калык міндеттері, нақтьшанған мақсаты, материалдын қысқаша маз- мұны көрініс табады, оқушылардың танымдық эрекетін, эдістерін, оқу құралдарын ұйымдастыру формалары анықгалады. Бұл жұмысты орындағанда бұрынғы меңгерілген тірек білімдер өзекгендіріледі, жа- на білімдер мен әрекет тэсілдері қалыптасады, оқытудың түрлі жағдай- лары оларды қолданудың дагдылары, оқушылардың оқу әрекетін ба- қылау жэне түзету, білмеуден білуге карай жылжуда кажет танымдық жэне практикалық іскерлікті сабақ үстіндегі оқу танымдык жэне прак- тикалық міндеттерді шешуде дамыту керек. Оқу жүйесінде оқушының келесі сабаққа дайындалуы былай анықталады: 266 - оқушыларды такырып бойынша құрылған жоспармен таныстыру; - оқушыларды оқулықгын жекелеген бөлімдерінен хабардар ету, гылыми жэне көркем әдебиет оқыту, жаңа материалды менгертуге ықпал ететін пайдапы тәжірибелерді қолданып, бақылау өткізу. Сабақты талдау және өзіндік талдау - баскару объектісінін сапасы туралы жана білімді алу әдісі. Сабақгы талдау және багалау педагогикалық шыгармашылықта манызды элемент больш табылады. Өз жұмысынды тапдау - мамандык деңгейін өсірудің тиімді шарасы. Оның сапасы эр түрлі факторларға, атап айтсақ, мұғапімнің сабак өткізу дагдыларына байланысты. Талдауды келесі сабакка дейін неме- се сабақтан кейін жасаган пайдалы. Осы кезде мұғалім сабакка дайын- далғанда бэрін ескердім бе деп ойлайды. Педагогикалык әдебиеттерде сабақгы талдауға эр кырынан келу баяндалған. Мұғалімнің сабағын талдау жэне бағапау тэсілдерінің іші- нен ең колайлысы Т.А. Ильинаның тәсілін қолдану ұсынылады. Ол өз сабагын талдауға баға берудін мұғалімге 10 түрлі өлшемдерін бөлш карастырады. 1. Сабақтың жалпы құрылымы; 2. Сабақгың негізгі дидактикалык мақсатын жүзеге асыру; 3. Оку үдерісінде окушылардың дамуын жүзеге асыру; 4. Сабақ үдерісіндегі тәрбие; 5. Дидактиканың негізгі үстанымдарын орындау; 6. Окыту эдістерін талдау; 7. Мұғалімнің сабақтағы жұмысы; 8. Сабақтагы оқушының жұмысы; 9. Сабақгың гигиеналық жағдайлары; 10. Кейбір арнайы тапсырмалар. жүктеу/скачать 5,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|