Ачықмыш бөри – аш бөрі. Ачықмыш бөри қойға кирү йаңлық 132 (Аш бөрінің қойға тигеніндей тиеді). Бұл аш сөзі өзінің бастапқы мағынасын жоғалтпаған. Бұл сөздің тұрақты тіркеске айналуына халықтың көп қолдануы себеп болған. Қазақ тілінде аш бөрідей тіркесі жалақтап, опырып жіберді, құныға ауызды салды мағыналарында қолданылады. Және де осы тіркеске мағыналас аш кенедей, аш қасқырдай, аш қарын, аш өзек, аш бел сияқты поэтикалық бояуы қоюланған біртұтас мағына беретін тұрақты тіркестер жиі кездеседі.
Улус тутты – ел биледі. Қазақ тілінде бұл тіркес ел билеп, жұрт ұстады, ел [жұрт] сұрады, ел ұстады деген тіркестермен сәйкес келіп ел басқарып, өкім-билік жүргізді мағыналарын береді. Қазақ тіліндегі ұстауетістігі мал атауларына, жансыз зат есімдерге қатысты жұмсалып, еркін тіркес құрайды. Ал ел сөзімен тіркескенде дербес мағынаға ие болады. Елді, халықты басқаратын адам бейнелігі басым күллі жұртты қолына ұстау деген образ арқылы сомдалған.
