Тәуелсіздікті ұрпаққа насихаттау ісі өз деңгейінде жүргізіліп жатыр деп ойлайсыз ба?
жүктеу/скачать 12,36 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әшірбек СЫҒАЙ
- Нұрлан ЕРІМБЕТОВ
- Амалбек ТШАН
- Серік ЖҰМАБАЕВ
- Дәурен ен АРЫ Р Н
- Тоғжан ШАЯХМ ХМЕТ ЕТОВ ОВ А, А
Дайындаған Қалдар КӨМЕКБАЕВ Рас Р ул у ЖҰМ ЖҰМ АЛЫ АЛЫ , , саясаттанушы: – Меніңше, елімізде осы 22 жыл ішінде жалпы халықты бір тудың астына шоғырландыратын ұлттық идеология қалып тас паған сияқты. Әрине, мемлекет тарапынан түрлі шаралар жа са лып жа тыр. Бірақ ол ол
ар ды дың ң іш ішін ін де де ұ ұлт лт ты ты қ идеологияға ай налып, ха халы лықт
қты ы қа
қаза зақ
қ ұл ұлты ты ны ны ң ң ма ма ңы ңына а т т оп оп та та ст ст ыр ыр а а а алатын шара аздау. Мұның ң б
ір ір де ден н бі бі р р се се бе бебі бі – ә әлі лі
де болса, ұлттық бос тандығымызды, мем лекеттік тәуелсіздігімізді толыққанды ұғ ын бай отыруымыз. Сонан соң Тәуелсіз қазақ қоғамын кеңес тік заманның сар қын шақтарынан толық арылта алмай отыруы- мыз. Мейлі мерекелер бол сын, мейлі тіл мәселесі болсын ке ңестік елес қалмай келеді. Өткен нде
де А А ст с анада Мирз рз оян көше сіне Сәт баев тың атын бергенде, оған үде ере
ре қ қар
арсы сы ш
ш ық ық қа қа нд ндар ар б
б ол олды ды.. Бұ Бұ л санамыздың әлі де Кеңестік синдромнан тазарма ғанын көрсетед і і. Қазақстанның тыныш- тығы тек қазақ хал қына ғана емес, жалпы, Қа зақстан хал қына қажет екенін түсінетін кез жетті. Мемлекет те өзге ұлттар ты ныш болсын деп, қазақтар өзі міз ғой деген ұс танымда болмауы керек. САУАЛНАМА Әшірбек СЫҒАЙ, театр сыншысы, Қазақстанның еңбек сіңірген өнер кайраткері: – Әрине, келісемін. Мемлекет құ ру- шы ұлт т сан ны көбеймей, , басқа ұлт еш- қаша ша н н ол ол е елд лд ің ің қ қад ад ір ір -қ -қ ас ас ие ие ті ті н н тү тү сін- бейді. і Сондықтан мемлекет құрушы ұлт негізгі ұстам, діңгек болуы керек. Мем- лекеттің негізгі өзегі ұлт құрушы ха- лықтан тұруы тиіс. Сонда ғана оны ауыз тол тырып «міне, қазақ!», «міне, өз бек!»,, «м «мін іне, е, қ қырғыз!» деп көрсетуге бо о л л ад ады. ы. Әй Әйт песе қырық құрау, қырық ру, оның бел гілі бір ұлт құрушы халқы жоқ бол- са, ондай мемлекет кімнің аты нан да- миды? Кім дер оған тұтқа бола ды? Кім- дер иелік етеді? Сондықтан мы нау қа- зақ жері р , қазақ топырағы бол ған дық- тан, , м м ем емле леке ке т т құ құру рушы шы ұ ұлт лт – – қ қ а а за за қ қ бо бо лған соң осы үлкен б бә й йтерек – қа зақ ар қылы бұтақ, жапырақ секілді бас қа ұлт тар да өсіп-өнеді. Менің ұғы мым осылай. Нұрлан ЕРІМБЕТОВ, са са яс ясат ат та тану ну шы: – Тә Тәуелсіздікті нығайту үшін н м мем ем- лекет құрушы ұлт санының көп болуы маңызды емес. Қазір өзге ұлттармен бірігіп жұмыс жасап отырған қаншама мемлекеттер бар. Сондықтан мен Тә- уел сі сізд зд ік ікті ті н нығ ығ ай ай ту ту ды ды м м ем ем ле ле ке ке т т құ құ ру р шы ұлтп пен ен н нем ем ес ес е е ад адам ам ссан ан ым ым ен ен б бағ ағала- маймын. Бізде барлық ұлтты біріктіретін ұлттық идея болуы керек. Қазаққа да, орысқа да, кәріске де «Қазақстан – Ота ным!» деген ұғымды сіңіруіміз қа- же же т. т. О О сы с нда тұрған қай ұлт болма ма сы сын, н, өз өз ін ін ің ің, балаларының, немерелер ерін ін ің ің, шөберелерінің болашағын осы елмен байланыстыруы тиіс. Тарихты ақтарып көрсек, өткен ғасырларда мемлекет құрушы ұлт өкілдері көп болса да, қан- шама елдер өзінің егемендігінен айы- рылды. Өзге мемлекеттің құлы болып кетті. Еуропаны ал ал ың ңыз ы , АҚШ-ты алы- ңыз, Африкан ны ы ал алың ыңыз ыз . . Бұ Бұл л – өм өм ір ірде де бол ған жағдай й . Сондықтан кейб бір азамат тардың мемлекет құрушы ұлт саны көбеймей, Тәуелсіздік нығаймай- ды дегеніне мен келіспеймін. Одан да еліміздегі барлық ұлт пен ұлысты бірік- ті ті ре реті тін н ме мемл мл ек ек ет етті т к идеологияны ны- ғай йт қанымыз жөн. Сонда ғана еліміздің егемендігі мен Тәуелсіздігі нығаятын болады. Амалбек ТШАН, қоғам қайраткері: – Қазақ кө ө бе бе йм ймей ей , , Ал Алаш аш б бал ал ас ас ы- ы- ның мәселесі шешіілме й йд і і. Е Егер халық- тың саны 20 миллионнан кем болса, ол мемлекеттің әртүрлі себептермен құ- рып кету қаупі бар. Сондықтан мен бұл сұраққа толық қосыламын. «Ұрпақ кө- бе бе йм йм ей ей – – ұ ұлт лт ө ө сп сп ес, құлын көбеймей – жы жылқ лқы ы өс өспе пес» с» д деген аталы сөз тегін айтылмаған. Сондықтан біз қалай де- сек те, әлемнің әр шалғайында жүрген 5 миллион қазақты Тәуелсіз Қазақ еліне қоныстандыруымыз керек. Еліміз Тәуелсіздік алға ғалы лы , , шы шы ны ны н н ай айту у к к ер ер ек ек, , біраз шаруан ның ың б б асс ы ы қа қа йы йыры ры лд лды. ы Бақылау күшейтіліп, жемқорлық ты- йыл са, Қазақстанның алып кемесі ар- шындап алға жылжи береді. Бұл ретте, оралмандарға ақша беріп жарытпасақ та та, , құ құ жа жа тт ттық ық к к ед ед ер е гілерден арылтуы- мы мыз з ти ти іс іс. Со Сонд нд а а ел ел ім деген қазақ өзі-ақ келеді. Серік ЖҰМАБАЕВ ОЙ-КӨКПАР Басы 1- б етте БАЙЫПБ
тарға қойылатын талаптар күшейді. Ендігі кезе
е кт кте е ше ше ка ка ра ра қ қ ыз ы ме ме ті ті не не е е нг нг іс іс і келетін азам
м ат атта тар р ал алды ды н н ал ал а пс пс их ихол ол ог ог м м ам амандар- дың тексеруінен өтіп, арнайы тесттер тап- сырады. Тіпті психологтар мамандарды тексеруден өткізу барысында «шындық детекторы» аппаратын қолдануға да рұқ- сат беріліп отыр. Жалпы, заңда Қаз азақ ақ
с ан
Ре Респ
спуб уб ликасының егемендігіне , , ау аума ма қт қт ық ық тұтастығына қол сұғылмауына, қастандық жасалуының алдын алуға және жолын кесуге арналған баптар айқын, айшықты етіп жазылған. Дәурен ен АРЫ Р Н, , заңг ң ер ер : – – «Қ «ҚР Р Ме Ме мл млек екет етті ті к к ше ше ка кара ра т туралы» Заңы тұрғысында сөз етер болсақ, қазір де бұл заңның талаптары қатайып, біршама өзгертулер мен толықтырулар енгізілді. Кезінде біз Кеңес Одағы тұ- сын да Қытай елімен тоғысып жатқан шекараны ғана күзетіп келсек, енді тә- уе уе лс л із елдің шекарасы барл л ық ық енд нд ік ік -- те тер рі бойынша толық күзетіл л е е ба ба ст ст ад ады ы. Қазірде еліміз өзімен шектесетін Ресей, Қытай, Өзбекстан, Түрікменстан және Қырғызстан мемлекеттерімен шекара мәселесінде халықаралық құжаттар бекітті. Бұл – біздің сырт р қы саясатымыз- ды дың ң та абы бысы сы .. Бі Бі з кө көрш рш іл іл ес ес е е лд лдермен ын ынтым ым ақ қта та ст стық ық орн рнат ат а а бі бі лг лг ен ен е е лм із. Осылайша, мамандардың байыпта- уын ша, қазақ өзінің шекарасын бүтіндеуге, беріктігін мығымдауға барынша күш са- лып-ақ келеді. Шекара қызметіне е қа
қаты т с- ты ты,, әс
әс іресе «шекара пункттерін н де
қ аж ажет етті ті
ғи марат тардың құрылысын жүргіз і у, ол-
арды инженер р лі лі к к қо қонд
ндыр ыр ға ғала ларм
рмен ен қ қ ам ам- тамасыз ету, шекараны қырағы күзету ге қажетті бас қа да күш-құрал, ресурстар мен жасақ тау жоғары деңгейде жүргізілу де» де седі мамандар. АҚ АҚ ПА ПА РА РА ТТ ТТ ЫҚ ЫҚ ЖҮЙЕ КЕҢЕЙІП КЕЛЕДІ Егемен елдің шекарасы туралы пікір білдіргенде сарапшыларымыздың тағы бір басымдық беріп айтар тұсы, бұл – ел шекарасындағы ақпараттық жүйенің же- тіліп келе жатқандығы. Тоғжан ШАЯХМ ХМЕТ ЕТОВ ОВ А, А сарапшы-маман: – Бізде Кеден одағының жұмыс істей бастағанына көп уақыт өткен жоқ. Осы құрылымның шеңберінде шекара- шы шы лардың қызметі де күшейе түсті. Ке- де ден н од одағ ағ ы, ы б б ұ ұл – бұрынғы пост кеңестік к ел дерд і ің ө за ра ықпалдасуының бас- тауы. Соған орай шекара шебінде көп- теген өзгеріс орын алды. Қазірде ше ка- рашылар Кеден одағының сыртқы ше- караларын қадағалауға баса мән беру де. Қырғы ғы з з Ре Ре спуб уб ликасы сы , , Өз Ө бе бе к- к стан, Түрікм м ен енст стан анме мен н ар арад адағ ағы ы ше шека ка р ра а күзеті күшейтілді. Бұл дегеніңіз – ал- дыңғы шепте қызмет атқаратын шекара құрылымдарына қойылатын талап та, жауапкершілік те күшейді деген сөз. Халықаралық талапқа сай ақпараттық- технологияның арқасында электронды рә рә сі сі мд мд еу еу ге ге к к өшу, электронды құжат те текс ксер еру у үр үр ді дісі с – бізге керек дүние. Қа-- зірде біздің шекара қызметі осы жайт- тарды жетілдіруге арнайы зер салып отыр. Ол үшін мамандардың біліктілігін арттыру, шекара қызметкерлерінің әлеу меттік жағд д айын көтеру мәселеле- рі де жыл са айы йы н н ше ше ші ші мі мі н н та тауы уы п п ке ке ле ле ді ді . Мысалы, 20 20 10 10 2 -201 01 2 2 жы жы лд лд ар ар а а ра ра лы лы- ғын да осы мақсаттарды орындауға ел бюджетінен 15 млрд теңгеге жуық қар- жы бөлінген. Салыстыра айтсақ, бөлі- нер қаржы жылма-жыл өсіп келеді. Со он ндықтан болашақта шекарамыздың те те хн хн ол ол ог ог ия ия лы лы қ қуаты да арта береті- - і ніне сену керек. Жалпы, Қазақ елінің мемлекеттік шека- расының ұзындығы 15 350 шақырымды құ рап, бес мемлекетпе е н
е ктеседі. Оны ы ң
1 740 шақырымы Қыт ыт ай ай ме ме н, н, 1 1 0 050
50 ш ш ақ ақ ы- ы- ры мы Қырғыз Респу б бликасым ен , 40 400 0 шақырымы Түрікменстанмен, 2 105 ша- қы рымы Өзбекстанмен, 7 200 шақырымы Ресей Федерациясымен түйіседі. Дүние- жүзіндегі құрлықтағы ең ұзын шекара – Қа Қа за а қс қс тан ме
мен н Ресе с й й ар р асындағы шекара. Не Не
г зі зінд де, е, ш ш ек ек ар ара
а қы қы зметін үнемі же- тіл діріп отыру, осы саладағы мамандардың біліктілігін арттыру, техникалық базаны қуатты ету әрбір мемлекеттің маңызды міндеті екенін біз білеміз. Ал енді бүгінде біз осы үдені қалай бағындырып келеміз? Бұл межеде алға қойған мақсаттарымыз бен міндеттеріміз қа қанд нд
й б б ол ол ма ма қ? қ? Б Біз
із
Тәуелсіздік мерекесііні нің ң қа
қа рс рс аң аңын
ынд да о осы сы
жайттарды бір мәрте сараптап көргенді жөн көрдік... жүктеу/скачать 12,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|