Тіл білімінің зерттеу нысаны
жүктеу/скачать 54,14 Kb.
|
| Тіл білімінің зерттеу нысаны Тіл білімінің зерттеу нысаны-тіл. Тіл адамның өмір сүруі үшін, белгілі бір ұлттың басын біріктіріп құрайтын, қоғамның маңызды байланыс құралы. Тіл білімі лингвистика грек тілінен аударғанда lingua-тіл деген мағынаны білдіреді. Тіл туралы көптеген зерттеу еңбектері бар, себебі оның қоғамда алатын орны ерекше. Солардың бірегейі А. Байтұрсұновтың “Тіл құрал”атты еңбегі. Еңбекте мақалалар мен баяндамаларында тіл білімінің өзекті мәселелері сөз болады. Н.И.Ильминскиийдің «Материалы к изучению киргизского наречия» (1861), М.А. Терентьевтің «Грамматика турецкая, персидская и киргизская, узбекская» (Книга І, СПб, 1875) еңбегі, П.М. Мелиоранскийдің «Краткая грамматика казак-киргизского языка» (Спб., 1894, ч.1) деген еңбегі, В.В. Катаринскийдің «Грамматика киргизского языка» (Орынбор, 1897) атты еңбегі, Н. Созонтовтың «Записки по грамматике киргизского языка» (1912 жылы Ташкент) деп аталатын еңбегі, Г.В. Архангельскийдің құрастыруымен жарық көрген “Грамматика казахского языка” (1927) атты еңбектерінде қазақ тіл білімі зерттелген. Тіл білімі философия, география, математика, т.б сынды ғылымдармен салалармен байланысты. Адам баласының сөйлеу тілі – тіл білімінің негізгі зерттеу нысаны болып негізделеді. 1980 жылғы мәліметтерге қарағанда дүние жүзінде 5661 тіл бар екен, олардың 1400-ден астамы бұл күнде өлі тілге айналған, 4200-і жеке, дербес тілдер болып табылады. Тіл білімі күнделікті қолданыста жүрген тілдерді қарастырады. Зерттеудің мақсаты мен нәтежиесінен тіл білімі жеке және жалпы деп екіге бөлінеді. Белгілі бір нақты елдің, жердің және оған туыстас елдің , мысалы: Қазақ, қырғыз ,т.б тіл мәселеорін қарастыратын болса жеке тіл біліміне кіреді, ал жалпы адамзат баласының сөйлеу тілін, тілдіғ даму себебі, тіл элементтерінің өзара қатысы зерттелсе жалпы тіл білімінің үлесіне кіреді. 1)Фундаменталды тіл, тіл білімінің тілдің қазіргі жағдайын, бұрынғы өткен тарихын зерттейді, негізгі мақсаты – тілдің дейінгі және кейінгі күйін тәжірибе жүзінде бақылау.2) Нормативті Тіл білімі фундаменталды Тіл білімі жинақтаған зерттеулер негізінде қаралып , тілдің қоғамдық қызметі, стиль тармақтарының қолданылуы, т.б. мәселелерді қарастырады. 3) Қолданбалы Тіл дегеніміз тіл нормалары толық қалыптасқан жағдайда ғана жүзеге асып, ол тілдік нормаларды жетілдіріп, белгілі жерге тұрақтандырып, жүзеге асырады. Тіл білімі мен басқа да ғылымдардың бірігуінің нәтижесінде лингвистиканың жаңа салалары пайда болды. Лингвистика 3 ке бөлінеді. Сыртқы,ішкі, сөйлеу лингвистикасы болып. 2. Тіл білімінің ғылымдар жүйесінде алатын орны жәнебасқа ғылымдармен байланысы 3. Тілдің қоғамдағы орны, қызметі және тіл мен қоғамныңөзара байланысы 4. Тілдердің шығу туралы теориялар: жүктеу/скачать 54,14 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|