Тіл тарихы өзі тарихи грамматика


Ауызша айтылған кез келген бір ақпаратты жазба тілге қалай кодталу крек деген сұраққа қысқа өз ойымды айтатын болсам:біріншіден



бет3/4
Дата26.12.2023
өлшемі29,87 Kb.
#143826
1   2   3   4
Байланысты:
Күрделі

Ауызша айтылған кез келген бір ақпаратты жазба тілге қалай кодталу крек деген сұраққа қысқа өз ойымды айтатын болсам:біріншіден ауызша айтқан оқиғаны жақсылап тыңдап, қағаз бетіне түсіру процесі негізге алынады,Екіншіден ауызша тілдің синтаксистік жүйесін жазба тілдегі синтаксистік жүйеге ауыстырылуынан тұрады.Біз яғни адамдар миімізға келіп түскен ақпараттырдыі тек 10\1 бөлігін ғана санамызға қабылдауымыз мүмкін.Ал сол тілге кодталған ақпараттардың көлемі көбейіп кетуі мүмкін ,себебі оған ұғымдық жүйедегі ақпараттар қосылады да,адам ол информациялар туралы анық нақты біле алады.Ауызша тілдегі осы ұлғайып баяндаған оқиғалар жазба тілге кодталған озгеше синтаксистік құрылымға ие болады: вербалды емес құралдар вербалданады,сөйлем құрылысыда негізгі мағынаны нақтылай түседі

  1. Тарихи лексикология және этимология

  2. Жер-су атауларының этимологиясы



  1. Қазақ тіліндегі араб, парсы сөздері

Адам өз жаратылысынан бері бір-бірімен қарым-қатынас құрған.Жердің бір шетінде өз ара тіл табыссы,басқа жерде басқаша тіл табыса алған.Осылайша әлемде бір неше мыңдаған тіл қалыптасты.Саяси жағдайға байланыстыда тілдер бөліне бастады.Ғылыми прогрецтің арқасында да,тілдер өзгере отырды.Сол үшінде бір тіл екінші тілден ерте пайда болған,көне тілдерге болмайды.Ислам діні қазақ даласына таралғанан кейін,біздің тілге көптеп парсы-араб сөздері ене бастады.Мысорамал,кітап,уақыт,сағат т.б.Бір қызығы кейбір араб,парсы сөздері қазақ тіліне еніп,басқа бір мағына бере бастыды.Мәселен,сия-сия деп біз қалам ішіндегі жазуға мүмкіндік беретін сұйықтықты атаймыз.(қалам деген сөзде араб тілінен енген сөз).Ал парсы тілінде сия деген қою-күлгін түс не болмаса қараңғы мағынада айтылады екен.




  1. Қазақ тіліндегі кірме сөздер

Кeз кeлген тiлдi aлып қaрaсақтa,сoл тiлдiң сөздiк құрaмы үнeмi өзгeрiп oтырaды.Тiлгe әр түрлi қaрым-қaтынaсқа бaйланысты бaсқа тiлден сөздeр eнеді.Мәселен,тұрмыс-тіршіліккe бeйлeнысты зeттар мен құбылыстaрдың аттaры жaңарып oтырады.Яғни,бiр тілге басқа бір тiлден eнген сөздерді біз 

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет