Тірі болсам, хан баласында қазақтың хақысы бар еді, қазаққа қызмет қылмай қоймаймын!


тұтқындағанда тәркіленген жеке хаттары жоғалған



Pdf көрінісі
бет25/150
Дата25.01.2023
өлшемі15,39 Mb.
#62967
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   150
тұтқындағанда тәркіленген жеке хаттары жоғалған». «Жеке 
хаттары» деп қолжазбаларын да айтып отырғаны сөзсіз. Алайда 
қылмысының «айғағы» ретінде іске тігілген құжат-қағаздардың 
жайдан-жай «жоғалуы» жалпы мүмкін бе?
Әйтсе де «жоғалудың» бар құпиясын мына бір жайттан 
анық байқауға болады. Смахан төре естелігінде былай жазды: 
«[19]23-інші жылы Әлекең Тобықты келіп, қасына Медеу 
баласы Біләл, күйеуі, қызы, Құлке баласы, Өміртай баласы, 
10 кісі ерітіп елге келген. Жиен қызы үлкен әкесі Дайырға 
патша берген алтын стақанды, көп нәрсе алып (!), Әлекең 
үш інісінен үш құлынды бие алып... балалар қайтқан»).
63
Смахан төре тізіп отырған «алтын стақан» мен «көп нәрсе» де 
тінтудің ізімен «жоғалады». Мұны жалпақ тілмен, әдеби тілмен 
айтсаң да «ұрлық», «қарақшылық тонау» дейді. Жарайды, таза 
алтыннан құйылса да ыдыстың аты ыдыс қой – өлі зат. Ал ұлт 
көсемінің орны толмас қолжазба-хаттарына құн жете ме?
63 Бөкейхан С. Әлекеңнің өмірі. //«Жұлдыз», журн., № 3, 1996 г, 102–125 
стр. 


45
Фото № 1 – сурет: Қыр баласы – елағасы Ә. Н. Бөкейхан – Мәскеуде. – Сын 
степей, лидер казахской нации А. Н. Букейхан – в Москве.


46
Фото № 2 – сурет.
Фото № 3 – сурет.


47
Фото № 4 – сурет.
Фото № 5 – сурет.


48
Фото № 6 – сурет.


49
Фото № 7 – сурет.


50
Фото № 8 – сурет.


51
Фото № 9 – сурет: Елизавета 
Әлиханқызы – студент жылдарын-
да. /Елизавета Букейханова – в годы 
студенчества.
Фото № 10 – сурет: Өктай (Сергей) 
Әлиханұлы Бөкейхан (1904–1957).
/Октай (Сергей) Алиханович
Букейхан (1904–1957).
Фото № 11 – сурет: Ә. Н. Бөкейхан 
немересі Ескендірмен. Мәскеу.
/А. Н. Букейхан с внуком
Искандером. Москва.
Фото № 12 – сурет: Ескендір 
Смағұлұлы.
/Искандер Смагулулы Садуакасов – 
внук А. Н. Букейхана. Москва, 1941 г.


52
Фото № 13 – сурет. 1909–1917 жж. Самарда Ә. Н. Бөкейхан отбасымен 
тұрған үй. Казанская, 30 үй – кнәз В. Кугушевтің меншігі болды (Суретті 
ұсынған М. Сыдықов. Орал, 2012 ж.).
Дом князя В. Кугушева в Самаре, где в 1909–1917 гг. вместе с семьей жил
А. Н. Букейхан (фото предоставил М. Сдыков. Уральск, 2012 г.)
Фото № 14 – сурет. Самардағы Ә. Н. Бөкейхан тұрған кнәз В. Кугушевтің 
үйі: Казанская көш., 30. (сурет М.Сыдықовтікі).
Дом князя В. Кугушева по улице Казанская, 30 в Самаре, где жил
А. Н. Букейхан (фото М. Сдыкова).


53
Фото № 15 – сурет.
Ә. Н. Бөкейханның сүйген жары – Елена Яковлевна Бөкейхан-Севастьянова. 
Суреттің қашан және қайда түсірілгені белгісіз. Туған жылы белгісіз, шамамен 
1921 жылы күзде сүзектен қайтыс болып, Семейде жерленді.
Супруга А. Н. Букейхана – Елена Яковлевна Севастьянова-Букейхан. Когда 
и где сделано фото, неизвестно. Дата рождения также неизвестна, умерла осе-
нью 1921 года в Семипалатинске и там же похоронена.


54
Фото № 16 – сурет.
Фото № 17 – сурет.


55
Фото № 18 – сурет.


56
Фото № 19 – сурет: Нәзір Төреқұлұлы (1892–1937).
Назир Торекулулы Торекулов (Тюрякулов).
Фото № 20 – сурет.
Хиджаз, Неджд және қосылған облыстар патшалығының (қазіргі Сауд 
Арабиясы патшалығы) ханзадасы Фейсал Абдель Әзиз Ас-Сауди мен Кеңес 
Одағының өкілетті өкілі (елшісі) Нәзір Төреқұлұлы. Джидда қаласы, 1929 жыл 
(Википедиядан алынды).
Принц Королевства Хиджаз, Неджд и присоединённых областей (ныне Ко-
ролевство Саудовская Аравия) Фейсал бин Абдель Азиз аль Сауд и полномоч-
ный представитель (посол) СССР Назир Торекулов (Тюрякулов). Г. Джидда, 
1929 год (фото из Википедии).


57
Фото № 21 – сурет.
Фото № 22 – сурет.
Сейітқали Меңдешұлы (1882–1937) – Сеиткали Мендешев.


58
Фото № 23 – сурет.
Фото № 24 – сурет: Мәскеудегі Дон зиратының 
қақпасы. – Ворота Донского кладбища в Москве.


59
Фото № 25 – сурет: Дон зиратындағы Ә. Н. Бөкейхан мен Н. Нұрмақұлы 
жерленген «белгісіз мола». – «Братская могила» на Донском кладбище, где по-
хоронены А. Букейхан и Н. Нурмакулы. Москва, 2009 г.
Фото № 26 – сурет: Бұл «белгісіз молада» Ә. Бөкейхан және 
Н. Нұрмақұлымен бірге 5 мың адам жерленген. – В этой «братской могиле» 
вместе с А. Букейханом и Н. Нурмаковым похоронен прах 5 тысяч человек.


60
Фото № 27 – суреттер: Ә. Н. Бөкейхан – ақырғы рет тұтқындалуының 
қарсаңында. Мәскеу, 1937 ж. – А. Н. Букейхан – накануне своего последнего 
ареста. Москва, 1937 г.
Фото № 28 – сурет: Ә. Н. Бөкейхан – Мәскеу пәтеріндегі жұмыс үстелінде 
отыр. Мәскеу, 1937 ж. – А. Н. Букейхан – за рабочим столом в московской квар-
тире. Москва, 1937 г. (Фото из семейного архива Букейхановых).


61
Фото № 29-сурет: Ерлі-зайыпты 
Смағұл, Елизавета Сәдуақасовтар. 
Мәскеу. /Супруги Смагул и Елизавета 
Садуакасовы. Москва.
Фото № 30 – сурет: Лиза мен ұлы 
Ескендір.
Фото № 31 – сурет: Ә. Бөкейханның ұлы мен немересі Сергей (Өктай) мен 
Евгений. – Сын и внук А. Н. Букейхана – Сергей (Октай – Угедей) и внук Евге-
ний, родившийся после расстрела деда в 1938 году.


62
Фото № 32 – сурет: В. Бонч-Бруевичтің Ә. Бөкейханға жолдаған хаты. 
Мәскеу, 1934 ж. – Письмо В. Д. Бонч-Бруевича А. Н. Букейхану. Москва, 1934 г.


63
Фото № 33 – сурет: В. Д. Бонч-Бруевич (1873–1955) — бәлшебек, советтік 
партия және мемлекет қайраткері, тарих ғылымдарының докторы, этнограф
жазушы. – В. Д. Бонч-Бруевич, – большевик, советский партийный и государ-
ственный деятель, доктор исторических наук, этнограф, писатель.
Фото № 34 – сурет: РСФСР Халық комиссарлары кеңесінің мәжілісі, 1918 
жылдың басы. В. Лениннен солға қарай төртінші Бонч-Бруевич – Заседание 
СНК РСФСР, начало 1918 г. Бонч-Бруевич – четвёртый слева.


64
Фото № 35 – сурет: Қазақ халқының ХХ ғасыр басындағы ұлт көсемі – Әлихан 
Нұрмұхамедұлы Бөкейхан – Бутырка түрмесінде (РФ ФҚК-нің мұрағатынан). 
Мәскеу, 1937 жылдың шілде-тамызы. – Лидер казахской нации начала ХХ 
века – Алихан Нурмухамедулы Букейхан – в Бутырке (из архива ФСБ РФ).
Июль-август 1937 года.


65


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   150




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет