Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІНІҢ КОЛЛЕДЖІ
«Тілдер және ауылшаруашылығы» кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖОБА
ЕСЕПТЕУ – ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
Жобаның тақырыбы: Қой диктиокаулезі кезіндегі сауықтыру және алдын алу шараларын ұйымдастыру
Орындады: _________Нұржан Б.Ж. «09»06 2021 ж
Жетекші: ___________ Турсунбаева М.Ұ «09»06 2021ж
Қорғалды:
_____________________________
Комиссия мүшелері:
_____________________________
_____________________________
Шымкент 2021
М. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІНІҢ КОЛЛЕДЖІ
«Тілдер және ауылшаруашылығы» кафедра
«Тілдер және ауылшаруашылығы» кафедра
отырысында қаралды
Кафедра меңгерушісі
_________ Халмуратова Г.Д
«19»11 2020 ж.
«Мал дәрігерлік ісін ұйымдаастыру»
пәнінен курстық жобаға
ТАПСЫРМА
ВЕТн-18-15к тобының оқушысы. Нұржан Бексұлтан Жеңісұлы
Жобаның тақырыбы: Қой диктиокаулезі кезіндегі сауықтыру және алдын алу шараларын ұйымдастыру
Мазмұны
Кіріспе
Негізгі бөлім
Есептеу бөлімі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттердің тізімі
Тапсырма берілген күн «03»03 2021 ж.
Қорғалатын күн «09»06 2021 ж.
Жоба жетекшісі_________ Турсунбаева М.Ұ.
Тапсырманы орындауға алдым ___________ Нұржан Б.Ж.
Курстық жобаны оқушының орындау кестесі
ВЕТн -18-15к тобы Мал дәрігерлік ісін ұйымдаастыру пәні
Оқушы: Нұржан Б.Ж.
Жетекшісі: Турсунбаева М.Ұ
№
|
Жобаның қысқа мазмұны және мінездеме
|
Тапсырманы орындау күні
|
Орындау мезгілі
|
Күні
|
Айы
|
1.
|
Курстық жұмысты орындау бойынша әдістемелік нұсқаулықпен танысу
|
5.05.21
|
5
|
05
|
2.
|
Курстық жұмыстың дайындық кезеңі
|
7.05.21
|
7
|
05
|
3.
|
Тақырыпты таңдау
|
11.05.21
|
11
|
05
|
4.
|
Қажетті және ұсынылатын әдебиеттермен жұмыс жасау
|
15.05.21
|
15
|
05
|
5.
|
Курстық жұмыстың құрылымымен танысу
|
17.05.21
|
17
|
05
|
6.
|
Жоспар құру
|
20.05.21
|
20
|
05
|
7.
|
Тақырып бойынша практикалық құжаттарды реттеу
|
22.05.21
|
22
|
05
|
8.
|
Курстық жұмыстың стандартқа сай жазылу тәртібімен танысу
|
29.05.21
|
29
|
05
|
9.
|
Курстық жұмысты рәсімдеу
|
01.06.21
|
1
|
06
|
10.
|
Курстық жұмысты алдын-ала қорғау
|
09.06.21
|
9
|
06
|
Мазмұны:
Кіріспе.....................................................................................................................
Әдебиеттерге шолу...............................................................................................
ІІ. Негізгі бөлім.....................................................................................................
2.1 Қой диктиокаулезі жалпы сипаттама.............................................................
2.2 Қойдың диктиокаулезінің қоздырғышы.......................................................
2.3. Клиникалық көрінісі.......................................................................................
ІІІ. Өзіндік зерттеу
3.1 Дегельминтизация және девастация..............................................................
3.2 Ауруды сауықтыру яғни емдеу шаралары....................................................
IV. Қорытынды......................................................................................................
V. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі....................................................................
VІ. Қосымшалар.....................................................................................................
|
4
6
8
8
11
14
19
23
26
2728
|
КІРІСПЕ
Қойдың диктиокаулезі-ауылшаруашылық жануарларының кең таралған гельминтоздарының бірі. Бұл ауру мал шаруашылығына айтарлықтай зиян келтіреді. Гельминтологтар диктиокаулезді зерттеуге үлкен үлес қосты, патогеннің дамуының биологиялық циклын толық ашып, патогенезді, эпизоотологияны зерттеп, диагностикалық әдістер мен бақылау шараларын жасады. Қазіргі уақытта ветеринарлық ғылым мен тәжірибе қойдың диктиокаулез қоздырғышына оның дамуының барлық кезеңдерінде әсер ету үшін қажет нәрсенің бәріне ие. Басқаша айтқанда, біздің елімізде диктиокаулезді — оның девастациясын толық жою үшін алғышарттар жасалды. Ветеринарлық және зоотехникалық қызметкерлердің міндеті-қой шаруашылығының осы қасіретіне қарсы күресте ғылым мен практиканың жетістіктерін жедел және ақылға қонымды пайдалану.
Диктиокаулез әлемнің көптеген елдерінде таралған ірі қара малдың, койдың
қауіпті құрт ауруы. Бұл ауру Қазақстанның көптеген аудандарында кездеседі және мал шаруашылығына айтарлықтай экономикалық залал тигізеді. Жануарлар диктиокаулді жайылымнан жұқтырады, яғни шөппен немесе сумен бірге тоғышар құрттың инвазиялық личинкаларын жұтады, содан ауру пайда болады.
Қазақстанда жануарлардың диктиокаулезін алғаш анықтаған К.И Скрябин, алғаш 1904 – 1911ж.ж Түркістан өлкесінен ауру белгілерін табты. Одан кейін малдың диктиокаулезі Алматы (Волъф, 1936ж; Гулецкая, 1940ж), Солтүстік Қазақстан (Гулецкая, 1940ж), Шығыс Қазақстан (Бондарева, 1940ж; Авдеев, 1947ж; Карамендин, 1963ж) және Батыс Қазақстан (Карамендин, 1966ж) облыстарынан табылды.
Қоздырғышы – жұмыр құртар туысына жататын Dictyocaulus. Бұл ақ түсті, жіп тәрізді, қалың, қысқа спикуласы бар гелъминттің ұзындығы 3 – 15см. Ол шөп жейтіндердің, әсіресе қойдың және ірі қараның үлкен және орташа бронхыларын, кеңірдегін зақымдайды. Әр малдың өзіне тән қоздырғыштары бар: қойдікі – Dictyocaulus filaria, ірі қараныкі – D. viviparus, жылқыныкі - D. arnfieldi.
Мұны жұқтырушы – ауру тасушы диктиокаулюстар. Оның ұрғашысы малдың тыныс органдарының қуысына өздерінің жұмыртқаларын салады. Ол қақырықпен ауызға түседі де, мал оны жұтып қояды. Ішекте олардан личинкалар шығып, нәжіспен бірге сыртқа тарайды да инвазиялық кезеңге дейін (қойда 6 - 7, ірі қарада 3 – 4 күнге одан да көпке дейін) өсіп - өнеді. Личинка D. filaria өте жылжығыш, нәжістен тез шығып шөпке өрмелеуге қабілетті, личинка D. viviparus көп жылжи алмайды, нәжісті су шайғанда ғана шығады.
Тақырыпың өзектілігі. Dictyocaulus малға инвазиялы личинкасы бар суды ішіп, шөпті жегеннен жұғады. Личинкалар ең алдымен лимфа бездерінде өсіп жетіледі де лимфогенді жолмен жылжып отырып, тыныс жолдарынын қуысына барады. Диктиокаулюстардың өмірінің ұзақтығы (2 айдан 1жылға және одан да көпке дейін) ең алдымен малды күтіп бағу жағдайына және азықтандыруға байланысты. Диктиокаулез маусымдық болып есептеледі. Ауру маусым – шілдеде білініп, тамыз – қыркүйекте ең жоғарғы көбею шегіне жетеді. Жоғарыда келтірілген мәлеметімізді қортындылай келе қой диктиокаулез ауруының әлеуметтік және үнемдік мәселе екендігін көрсетеді.
Курстық жұмыстың мақсаты мақсаты. Қой диктиокаулезінің таралуын, балауын, сауықтыру және сақтандыру жолдарын анықтау.
Курстық жұмыстың міндеттері
- Қой диктиокаулезінің таралу деңгейін анықту;
- Қой диктиокаулезі ауруын балау;
- Қойларды диктиокаулез ауруынан сауықтыру;
- Қойларды диктиокаулезден сақтандыру.
Достарыңызбен бөлісу: |