Травматология
I ЖАСТАН АСҚАН БАЛАНЫҢ ОРТАН ЖІЛІК БАСЫНЫҢ ІШТЕН
жүктеу/скачать 6,59 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖОНКИН Травматология және ортопедия
| I ЖАСТАН АСҚАН БАЛАНЫҢ ОРТАН ЖІЛІК БАСЫНЫҢ ІШТЕН
ТУА ШЫҒУЫНЫҢ КЛИНИКАЛЫҚ - РЕНТГЕНДІК БЕЛГІЛЕРІ Бір жастан асқан балалардың ортан жілікбасының іштен туа шығып пайда болуын анықтау онша қиындыққа соқпайды. Ең бірінші аурудың белгісі баланың кештетіп аяғына тұруы мен оның жүруі болып есептеледі, бұл белгі негізінен баланың екі аяғы бірдей шыққанда жиі кездеседі. Ауру бала жүргенде бір аяғына ақсап не сылтып басып жүреді. Егер ортан жілік басы екі жағында бірдей шықса жүрісі "үйрек жүрісі" сияқты екі жағына бірдей қиралаңдап жүреді. Ауру шағым айтпайды және жамбас-сан буынында ешқандай ауру болмайды. Ауру аяғының сыртқа қарай айналуы күшейетүседі. 176сурет. Розер-Нелатон сызыгы Ковалерский Г. М., Юмашев Г. С. 2008 ж. 257 Ауру аяқ сау аяққа қарағанда едәуір қысқа болады. Ұршықтың ұшы Розер-Нелатон сызығынан жоғары орналасады (176сурет). Ортан жілік басы шыққан аяқта жамбас-сан буынынан сыртқақарай кедергіленуі ұлғаяды, бірақ буыннан аяқтың айналуы бұрынғысынан да көбейе түседі. Ортан жілік басы шұқыршағынан толығымен шыққанда ең нақтылы белгісі болып есептелетіні- Тренделенбург белгісі. Оны анықтау үшін ауруды ортан жілікбасы шыққан аяғына тұрғызғанда сау жағындағы бөксе қатпары төмен түседі. Мұның себебі жамбас сүйектің ортан жілік басы шыққан жаққа иілуі болып есептеледі, өйткені ортан жілікбасында ешқандай тіреу болмай, ортан жілікбасы жамбас сүйектің сыртымен дене салмағының арқасында жоғары қарай жылжиды. Тренделенбург белгісі ортан жілік басы шыққан жағының бөксе бұлшықетінің жағдайын білдіреді. Әдеттегі жағдайда бөксе бұлшықетінің тонусы қатаяды және ауру бір аяғына тұрса дене теңдігін сақтау үшін қарсы жағындағы бөксесі көтеріледі (Тренделенбургтың теріс белгісі). Ал ауру аяғына тұрғанда дене теңдігін сақтау үшін, аурудың денесі де тұрған аяғына қарай бүгіледі, бұл жағдайда дені сау бөксесі дененің ауырлығынан төмен қарай түседі Тренделенбургтың оң белгісі (177 cурет). Сондықтан Тренделенбург белгісі тек қанаортан жілік басының іштен шығып туған науқастың нақты белгісі болып қана қоймай, басқа әртүрлі ауруларда, оның ішінде бөксе бұлшықеттерінің тонусының азайғандығын көрсететін белгі болып есептеледі. Келесі белгі-Дюпюитрен белгісі. 177сурет. Тренделенбург белгісі. Ковалерский Г. М., Юмашев Г. С. 2008 ж. Оны анықтау үшін шалқасынан жатқан ауруды ортан жілікбасы шыққан аяғының табанынан жоғары қарай итергенде аяқ жоғары қарай ауысады. Қорытынды диагнозды қою үшін жамбас-сан буындарын рентгенге түсіріп тексеру қажет. Рентгендік тексеру арқылы ортан жілікбасының іштен шығып туғанын ғана анықтап қоймай ортан жілікбасының шыққан дәрежесін, ортан жілік басының, мойынының және жамбас шұқыршақтарын- дағы өзгерістерді анықтауға болады. |