2.2 Тұтықпасы бар мектепке дейінгі балаларда қарым-қатынастық сөйлеу әрекетін қалыптастыру бойынша жүргізілетін түзету жұмыстары
Мектепке дейінгі жастағы тұтықпасы бар балалардың сөйлеу әрекетінің бұзылу себептері және паталогиясы
- Жалпы анасының құрсағында жатқанда генетикалық немесе анасының денсаулығының әлсіздігі салдарынан туабіткен аурулар (хромосомалық «Дауна синдромы»),
- неврологиялық (гидроцефалия, микроцефалия т.с.с. ДЦП),
- гендік тұрғыдан да тұқым қуалайтын аурулар бойынша баланың тілінде кемістік пайда болады, тіпті, тілі шықпайтын кездері де кездеседі.
Осындайда логопед мамандардың атқарар қызметі орасан зор. Бұл жағдайда анасы жүктіліктің 1 кезеңінде науқастанып, вирусты жұқпалы аурулармен ауырып, дәрігерге қаралмай, өз бетінше дәрі-дәрмектерді қабылдаса, 2- 3 кезеңінде бала денесінің қалыптасып, өсіп-дамуында ауытқулар пайда болады. Анасына әсер еткен сыртқы соққылардың (босанған кезде баланы түсіріп алу, туа сала шыр етіп жыламауы, миға оттегі бармай, көгеріп қалса, жол апаты, басқа да оқыс жағдай салдарынан соққы алу) салдарынан баласы ауруға шалдығады
Логопедке төмендегі мамандардың жолдамасы негізінде келеді - Невропотолог, Педиатр, уч. Дәрігер
Мектепке дейінгі жастағы тұтығатын балалардың әр түрлі қарым-қатынастық сөйлеу әрекеті жағдайында тұтығуды жою үшін түзету жүйесін жасау кезінде, келесідей теоретикалық жағдайлар мен принциптер ескерілді.
Жүйелілік принципі мектепке дейінгі жастағы балалардың сөйлеу бұзылысын туғызатын барлық объективті факторларды, түзету жұмысында қолданылатын барлық әдістер мен амалдардың өзара байлансын ескерудің қамтамасыз етеді. Осыдан кейін ұсынылып отырған сөздік жағдайдың түрі мен кезектілігі, жаттықтырушы материалды енгізудің бірізділігі «диалогтар, әңгімелер, ертегілер және т.б.) анықталады.
Сатылылық принципі педагогтың жағдайға сәйкес сөйлеу әрекеттерінің амалдарын көрсетеді; табиғи жағдайларға қатты ұқсайтын оқиғаларды бейнелеуді қамтамасыз етеді.
Жетімділік принципі тұтығатын балалардың жас ерекшеліктерін, мүмкіндіктерін, олардың жалпы даму деңгейін, ойын әрекетінің және басқа да, дағдыларының жағдайын ескеруді талап етеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
