Тїркістан акср білім, єылым мјселелері


Орта арнаулы білім беру жүйесі



бет5/9
Дата19.06.2022
өлшемі117,5 Kb.
#37042
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
kur -turkistan-aksr-bilim-gylym-maseleleri-1918-1924-zhzh

1.2 Орта арнаулы білім беру жүйесі
1918 жылы мұғалімдер даярлайтын орта арнаулы білім ьеру курстары жұмыс жасай бастады. Арнай ы курстар 6 айлық, 12 айлық білім беруді 1920жылы 1 – наурызынан 15-қыркүйекке дейін 1939 адам оқыса, 1796 тұрғылықты ұлттар еді. Кадрлар даярлау барысында түрлі техникумдар, училищелер ашылды.
Жетісу аймағындаға
Ауылшаруашылық училищесі Алматы қаласында жұмыс жаса у 1921 жылы 200 студен білім алса Қырғыз ерлер педагогикалывқ училищесінде 100 студент, Қырғыз әйелдер пеадгогикалық училищесінде (Алматы қаласы) 100 студент білім алды.
Жетісу облысында мынадай техникумдар жұмыс жасады. студенттер саны: 1922.
Педагогикалық техникум: 121
Ауылшаруашылық техникум: 166
Көркемсурет техникум: 133
Жұмыс жасап кадрлық сұраныстарды қанағаттандыруға тарысты
Сырдария облысы бойынша техникумдар
Студенттер саны: 1920-1922
1. Ауылшаруашылық техникумы: 38
2. Орман шаруашылығы техникумы: 70
3. Өнеркәсіп техникумы: 123
4. Механика – техникалық техникумы. 112
5. Инженерлік құрылыс техникумы. 151
6. Кешкі политехникалық техникумы. 488
7. Көркемусер техникумы: 108
Училещелер
1. Кәсіптік техникалық учи леще: 97
2. Теміржол мамандарын даярлау училещесі: 162
3. Қырғыз педагогикалық училещесі: 87
Жалпы Түркістан АКСР 62 орта арнаулы оқу орындары жұмыс жасады. Техникум училищелері бітірген мамандар қажетті мамандықтар сұранысы бойынша жіберіліп отырды.
Түркістан АКСР Халық ағарту комиссиариатының жанынан түрлі салаларға жауап беретін Агрономия, техникалық, Кәсіптік, педагогикалық училищелерге жауапты бөлімдер құрылды. Түрлі техникалық, ауылшаруашылық техникумы, училищелер қаржы қиындықтарына байланысты жұмыс жаса й алмады. Ташкьент қаласын дағы Орман шаруашылығ уяилищесі 1921 жылы ашылып 1923 жабылған қалада кейбір облыстық ағарту комиссарлары техникум, училищесмін ашудан жары сқа түскендей орта арнаулы оқу орындарын ашуға үлкен талпыныс жасады, техникум, училищелер мамандар даярлап шығаруда үлкен білімді қажет деп санамады.
Орта арнаулы оқу орындардың өздеріне білікті оқытушылардың жетіспеуі айқын сезілді. Темір жол мамандарын даярлау училищесі темір жол мамандарын оқытатын нұсқаушыларға зәрулігі бйқалды.
«1918-1924 жж Түркістан АКСР көлемінде орта арнаулы оқу орындарының саны 112-ге жетті»3.
Осы училищелердің ішінде ерекше атап өтетін 1919 жылы 1 - шілдеде ашылған Қазақ педагогикалық училищес і . Оның түпкі мақсаты елді ң алдында міндетті бастауыш оқуды енгізу қажеттігін іске асыру еді. 1919 жылы қыркүйекте училище оқытушылары сұрыпталынып, Ана тілінен Жангелді Сарыбай, көрнекті дәрігер-ғалымХ.Досмұхамедов сияқты өте білімді әрі тәжірибелі ұстаздармен толықтырылды. Түркістан өлкесіндегі белгілі оқытушылар жұмысқа тартылды. Перовский қаласынан Ыбырай Қасымов, Қызылордадан Тоббай Күлкешов, Мәдина Қасымова, Ферғанадан Айша Оразбаева, Шымкенттен Фатима Үмбетовалар келді. Оқытушылардың жалпы саны 53-ке жетті, училищеде меңгерушісі Иса Тоқтыбаев болды. Қазақ училищесінің ұйымдастырушысы 27 жастағы жалынды қайтаркері Сұлтанбек Қожанов оқу істерін күшейту мақсатында Ташкент қаласына кетті сол жылы 25 қазанда Түркістан АКСР ОАК шешімімен қазақ педагогикалывқ училищесіне сол кезде республикалық егіншілік комиссариатының орналасөқан үнді (А. Пушкин және Хиуа көшесінің қиылысында) алып берді, қаланың дәл ортасында орналабсқан оқу орны күн санап абыройы биіктеп, айбыны асқақтай берді.
1920жылдың бас кезінде училищенің оқу-тәрбие жұмыстары едәуір жақсарды.
Онда аркфметикадан сабақ берумен қатар тәрбиеші жұмысын атқаратын Ғ.Мұратбаевтың , кітапхана жұмысын ұйымдастырушы, тәрбиеші А. Асфандияровтығ қызметтері елеулі болды, училищеде әр түрлі үйірмелер жүргізіліп, олар оқушыларды кеңінен қамтыды.
1920 жылы 5 тамызда педагогикалық училищені бітірген 58 шәкіртке оқытушылық куәліктер тапсырылды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет