eMipi», «Абайдыц
дуниеге кезкарасы», «Абай жэне казак
eMipi», «Абайдыц эдебиетке кезкарасы жэне акындык
шеберлш» тарауларынан турады. Тараулардыц такырыптарынан-ак Сэбиттщ тек Абай
поэзиясын гана емес, оган катысты жагдайлардыц барлыгын кецшен копаргандыгы
Kepi- нед1 Автор Абай шыгармашылыгын тар эдеби тургыда гана емес, кец мэдени-тарихи аукымда
алып карастырган. Сондыктан да зерттеуде эдеби, тарихи, гылыми деректер молынан пай-
даланылган. С.Мукановтыц казактыц эдебиеп мен тарихын жетш бшетшдап, акын поэзия
сын батыс, шыгыс мэдениеп аукымында салыстыра отьфып
3eprreyi ецбектщ гылымилык
epeciH биктете тускен. Автор Абайды элем д к эдеби контексте карастыра отырып, абай-
тану ушш аса кунды пш рлер айта бшдь
С.Мукановтыц пайымдауынша, Абай - «ез заманыныц
9pi тарихшысы,
api жацашылы,
9pi экономна,
9pi саясатшысы,
spi философы,
9pi мыскылшысы,
api эстетип,
9pi cypeTinici, 9pi акьшы,
9pi музыканты,
9pi прозаип,
9pi аудармашысы,
spi аксакалы,
9pi замандасы,
spi баласы...
XIX гасырдыц екшпп жартысындагы казак и р ш ш п Абайды дуние жузш щ ец алдыцгы
катардагы даньпнпаньшдай кайратпен, акьшмен, сез1ммен тугыза бшдш (сонда, 255-6.); «Абай
зор сез1м мен зор акылдыц басы тушскен жерден шыккандыктан жэне сол зор сез1м мен зор
акылга зор б ш м косылгандыктан гана казак эдебиетшщ тарихында жаца дэу1рд1 бастаушы
болып отыр... Жалгыз ютаптан гана емес, жалпы ем!рден де езше кажетп нэр алу, олардан
мэн-мацыз табу, езшщ токыганын кепшшкке ортак ету шын магынасындагы акылды адамньщ
колынан келед1, ондайларга халыктыц койган аты - данышпан. Б1здщ Абай акындыгыныц
уетше, осьшдай даньштан адам» (сонда, 353-6.). Автор улы Абайдьщ казак поэзиясына коскан
жиырма TYpлi жацалыгын керсетш, олардыц эркайсысына нактылы мысалдар келпрген.
Болмысы суреткер С.Муканов акьш туралы зерттеу жазу успнде де, шыгармаларды талдау
болсьш, ойларьш баяндау болсын, шын шеберлк танытьш отырган. Гылыми-керкем стильмен
керкн жазылган жолдар ошрманын Сэбитпц акын туралы айткан салмакты ойларьша карай
жетелейд1. Кейде кыска, кейде узак курылган сейлемдер Абай алемше карай жетелеп, сикыр-
лы сез элемш еркш аралатады; акынга деген, жалпы поэзияга, эдебиетке деген куштарлыгы-
цызды арттырып, руханияттыц мелд1р булагыныц кэусарынан Meftipiffl3fli кандыра туседь
Абайдыц жуз жылдьщ мерейтойы республика келемш де кец1нен аталып
e r r i . 1945
жылдыц наурыз айында КСРО Гылым академиясы Казак филиалыныц Тш, эдебиет жэне
тарих институты Абайдыц туганына 100 жыл толуына арналган гылыми сессия етгаздь Он
да Н.Сауранбаевтыц «Абай - казак эдебиет]Hiц классип», М.Эуезовтыц «Абай жэне орыс
классиктерт, М.Сильченконыц «Абай мен Крылов мысалдары», Э.Мэметованыц «Абайдыц
шыгыс классиктер1мен байланысы», Н.Смирнованыц «Абай eлeвдepiнiц халыкка тарауы»,
Е.Ысмайыловтьщ «Абайдыц акындык шеберлш», К-Жумалиевтыц «Абайдыц акындык Tmi»,
М.Ритманныц «Абай жэне