Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
| 61
зд 1 к Ь>, «Адам туралы ацыз», «Е рлк пен isrmK» деген уш турл1 атпен шыккан 6ip гана жи нагы жайындагы ол «идеялык Tepic багытка тусш, совет адамдарыныц тамаша ерлкш , мо- ральдьщ касиетш б1здщ поэзиямызга жат тургыдан бурмалап керсетедЬ) деген niKipiH дэлел- деуге тьфыскан. Мысалы, «Omni 0Mipe» повесш «автор тарихи шындыкты бурмалап, эншшщ образын Tepic бейнелеген. Оныц устше ол 0Mipem ocipreH творчестволык органы, энш ш к школаны айкын керсете алмаган. 0Mipere, оныц творчестволык есуше устаз etin, улы орыс халкы мен казак халкын жауластыруга тырыскан, белгш1 феодал, баукеспе уры, 1921 жьшы атылган Мэдид1 дэрштейдЬ> - деп, сынайды. Автордыц н еп зп ойы «Жармагамбетов шыгармаларыньщ кебш де совет шындыгын бурмалайды, совет адамдарыныц жаркын образын, совет жастарыныц моральдык бейнелерш Tepic керсетед!, саяси жат сарынга берше- fli. Отанымыздыц сан алуан байлыгы, коммунизм курып жаткан батыр халкымыздыц ер л к icTepi, патриопык ce3iMi, халыктар достыгы - ец жетекпп такьфыптар К-Жармагамбетовтщ творчествосында орын алмаган. Оныц орнына буржуазияшыл-ултшыл акындар жырлаган ел1м, зарыгу, дэрм еназдк такырыбын жырлап, одан api акын бай-феодалдардыц ескшшццк кагидаларын кайталап айта берумен болган» - дегенге сайган. Э.Жэмнпев халык акыны Шашубайдыц «Сейле, Шашеке!» атгы жинагын бастан-аяк ултшылдык, рушылдык рухта жазьшган и тап деп тапты: «Мше, «Сейле, Шашеке!» атты жинакка оньщ осындай керкемдк жагынан темен, идеяльщ жагынан устамсыз кептеген шы гармалары енпзшген. ... Шашубай байлар мен болыстардыц мадактаушысы, рушылдыкты коздырушы болган. Шашубай айтты деген елецнщ барлыгында да «шубар тес, шынжыр балактар» унем1 дэрштелш отьфды... Бул жинактагы елецдердщ кепшшгшде ултшылдык пен рушылдык уагыздалады. Кенесары-Наурызбай сиякты жендетгср дэр1птеледЬ> (Э.Жэмннев. Ултшылдыкты, рушылдыкты уагыздайтын ж инак «Социалистк Казакстан», 26.VII.1952). Марксизм-ленинизм ш м ш щ , соган непзделген коммунистк идеологияныц дш атаулыга карсы болтаны белгш . Коммунистердщ KeceMi Лениннщ «дш - адамныц басын айналдыра- тьш апиын» дегеш канатты сезге айналган кецес уюмеп кездершде дшге карсы аяусыз курес журпзицц. Дшшен, дшшен айырылган «совет халкыныц» куппмен коммунизмнщ салтанатты сарайын салмак болган коммунистер Казакстанда да белсендш к танытты. Жер-жерлерде мецпттер жабылып, кожа-молдалар кугынга туей. Ал казак эдебиетш деп дши багыттыц егалдерй совет умметшщ кас жаулары саналды. Ол кездеп угым бойынша «ултшьш», «есюшш», «буржуазияшыл» деген сиякты «дшшш» свз> де аса Kayinri саяси эпитетке айналган болатын. Казакстанда дш екшдершщ совет ую меп тарапынан саяси кудалаушылыкка ушырауын белгш акын, дши багыттагы казак поэзиясыныц аса кернекп е к ш МэшЬур Жусш Кепеев- ке байланысты болган жагдайлардан анык керуге болады. Согыска деш нп дэу1рде М.Ж.Кепеевтщ eciMi мулдем аталмайтын. Согыстан кешн де осы жагдай жалгасты. Тек Казакстан Компартиясы Орталык комитеп «буржуазиялык ултшыл дыкты эшкерелеуге» арналган каулыларында Кепеевтщ eciMi реакцияшыл, дшшш акын ре- тщде аталып журдо. Бутан себеп - МэшЬур кайтыс болган соц, оньщ атак дацкыныц ел арасына кецшен жайылуы болатын. Мше, осы дшшш акын М.Ж.Кепеевтщ танымал бола бастаганы- на келке алмаган компартия оны «эшкерелеу» максатына жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|