i 6ip идеологиялык максатгы
кездеген жиындар етю зш п турды. Солардыц
6ipi 1949 жылдыц 17 наурызында
6ip топ театр
сыншыларын - космополиттерд! эшкерелеп жазган «Правда», «Культура и жизнь» газетте-
ршщ редакциялык макалаларын талкылауга арналды. Казакстан Совет Жазушылары одагы
баскармасыныц хатшысы Д.Снегин баяндамасында орталык газетгерде кетершген мэселе-
лерд1 колдап, Казакстанда да космополиттерд1 эшкерелеу каж еттш гш алга койды. Энер
саласындагы космополиттерд1 сынаудан басталган эцпме казак эдебиетше карай ойысып,
непзш ен Э.Коцыратбаевтыц, Б.Кенжебаевтыц, Т.Нуртазиннщ , Е.Ы смайыловтыц, т.б.
ецбектершдеп «эдебиепм1зд1 бурмалап,
Tepic ту сш к
6epin келгенш айтты» («Социалиста
Казакстан», 1949,20 наурыз). Д.Эбшов Б.Кенжебаев «Кандай шыгарманы болмасын, идеялык
жагынан емес, эстетпк жолмен сынайды», С.Омаров «Эстет сыншы Нуртазин казак совет
эдебиетш улттык шецберге тыгып, орыстыц классикалык эдебиетшщ, совет эдебиетшщ
казак эдебиетше деген ыкпалын жокка шыгарды», Ж.Саин «Б.Кенжебаевтыц 25 жыл бойына
сыншылыкпен айналыса ж у р т , талай сыцаржактыкка салынганын айтты», «Казакстан
Жазушылар одагы президиумыныц председател1 С.Муканов жолдас космополитизм мен
буржуазиялык ултшылдык
6ip медальдщ
eKi жагы дегещц айта келш, совет жазушыларын
кырагылыкты кушейтуге, пантуркизм, панисламизм сиякты жат ыкпалдан эдебиеттм1здо аулак
устауга, совет эдебиетшщ, совет халкыныц мулдесше кандай да болмасьш жат идеологиямен
батыл куресш отыруга шакырды», КБекхожин «Веселовскийдщ
Tepic идеясьш дэрштеп, таратьга
келген Е.Ысмайыловтыц кателерш Кенжебаев алга дамытып жур» дед1, акын К-Аманжолов
«космополитпк кезкарасты батьш эшкерелей отырып, эдебиет
1
м
1
зде большевиктк сынды,
езара сынды 69ceH4emeyiMi3 керек» дед!. Осы жиналыс болган куннщ ертещне Казакстан
Компартиясы Орталык Комитетшщ органы «С оци али ста Казакстан» газетш щ бетшде
Э.Коцыратбаев, Б.Кенжебаев, Т.Нуртазин эдебиетгеп сыншылык, зертгеушшк ецбектершдеп
идеялык «кемшшктерЬ> ушш тагы да сыналды (К-Жармагамбетов, С.Бакбергенов. Казак
эдебиетшдеп сыцаржак сыншылар. «Социалистк Казакстан», 1949, 18 наурыз).
Турл1 идеологиялык эдеби жиындарда, макалаларда бул уш сыншыныц аттары атаусыз,
ецбектер1 сынаусыз калмайтын болды. Мысалы, «Эдебиет жэне искусство» журналынын
1949 жылгы тертшпп нвм1ршде жарияланган «Эдебиет1м1зд1 еркендете берейк» атты ре
дакциялык макаладан темендегщей жолдарды окимыз: «Шынында космополитизммен астарласа
ултшылдык, панисламистк, пантюркистк сарындар жымыскьшанып, эр жерде етю зш п жур.
Эдеби сын тарихы 213 Казак ССР Гылым Академиясы жуьщта шыгарган «Казакстан фольклорыньщ тарихында»
казак фольклоры араб-парсы ертегшер1мен терюндес деп, панисламистк тюрд1 бьщсыту-
шылык, осы пшрдеп арамза Коцыратбаевтыц араб-парсыньщ кай-кайдагы софистк акындарын
дэрштеу1 (бул ретте Коныратбаевтьщ осы сарындагы зиянды макалаларын басуын журнал
езшщ улкен