Эдеби сын тарихы
547
Н.Рсалиева осы мэселеге арнап 6ipHenie макала жазды. Атап айтканда, «Квшпендшер
дщ» агылшьш тшшдеп аудармасы кандай?» («Казак эдебиет!», 29.07.2005), «Кешпендшердеп»
казакты кашшер кылып аударганда неш кездеген?» («Ана т ш » , 2005, №41, 42, 43), «Казак
ултына жасалган кастандык» («Жалын», 2006, №1), «Аудармалардан кеткен агат атаулар»
(«Жалын», 2006, №12), «Квшпендшердщ» аудармасы кекейге конбайды» («Алтын беек»,
2006, №5), «Кешпендшерге» тоскауыл керек» («Казак эдебиеп», 16.03.2007), «Кызыл импе-
рияга к^лдьщ урган аударма» («Сын», 2007, №11), т.б. макалаларында жэне де «Эдебиет
айдыны» (12.06.2008) газетшщ
Tmrnici
Д.Батырга берген «Квшпендшердщ» аудармасы казак
ты кемсиуге багытталган» такырыбыпдагы сукбатында трилогияныц орыс жэне агылшын
тшдершдеп нускаларындагы ерескел кемш ш ктерд! кей жерлершдеп саяси багыттагы кас-
кей зулымдыктарды аяусыз сынга алады.
Нурсоуленщ дэлелдеушше, «Квшпендшердщ» орыс жэне агылшын тшдершдеп аударма-
лары - сэта'з. 1.Есенберлиннщ каламынан шыккан казак романдары езге тшдерде езш щ
керкемдк бояуын жогалткан, твлтумадан алшак, жайылып, езшше кеткен. Сол
себепп
де,
«Кешпендшер» орыс, агьшшын тшдерше кайта аударылуы, шыгарманын мейлшше тупнус-
кага жакын нускасы жарыкка шыгуы керек. Оньщ устше Морис Симашко жасаган аударма
жамап-жаскауга мулде келмейд1, ол аударманьщ алга койган максаты - казакты KepiciHnie
керсету, сол максатка орай, «авторизованный перевод» деген атты жамылып, мэтш тутасы-
нан кайта жазылып шыккан» («Эдебиет айдыны», 12.06.2008).
Автор мундай узшдькесшд! nkipfli жайдан-жай айта салмаган. «Квшпендшердщ» уш тш-
деп нускаларын салыстыра отырып, кеп нэрсеге кезш жетюзш барып, осылайша кесш ай
туга мэжбур болган. Сонымен, зерттеу mi «Квшпендшердщ» казак, орыс, агьшшын тшдерш
деп нускаларын зерделей келе, темендепдей нэтижелерге кез жетизедк
«1. Ономастикалык атаулар (9cipece агылшын тш нде) мейлшше эркелю жазьшып, бур-
маланады, кейде мулде танымастай куйге жетед!, кей атаулар тьщнан пайда болып, кей атау
лар 13-тузаз жогалып кетедц
2. Кептеген реалий (улттык) сездердщ магынасы ашылмайды, TyciHiKci3 калпында ка-
лады, не болмаса бурмаланады; тусшд)рмелерде жуйе жок (кездескен сез 6ipiHini колданы-
сында емес, екшпй, ymiHmi колданысында тус!нд1р1лу1 мумюн);
3. Аудармасы бар сездердщ де аударылмай колданылуы жш кездесед!
4. Кептеген тш дк кубылыстардыц туп нускасы мен аудармасы мэдениетаралык коммуни
кация удершнде ортак мэмшеге келе алмайды;
5. Сандык керсетюштер кейде сакталады, кейде аудармашыныц ез «деректерЬ бойынша
бершед1, кейде
Tim i
бершмейдц дэлдктен кашкактау бар;
6. Автор афоризмдер! мен езш дк cmni кеп жагдайда ескершмерщ, аудармалар лингвисти-
калык тургыдагы мэселелерден
Достарыңызбен бөлісу: