Заттар алмасуыныѕ реттелуі



Pdf көрінісі
бет50/99
Дата30.09.2023
өлшемі1,53 Mb.
#111973
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   99
Байланысты:
3- биохимия каз

8.
 
Әртүрлі тіндер мен мүшелерде судың мөлшерінің реттелуінің 
ерекшеліктері. Судың түрлері. 
Түрлі тіндер мен мүшелерде судың мӛлшері әртүрлі. Су кӛз жасының 
сұйықтығында – 99,8%; сілекей, тері және асқазан сӛлінде – 99,5%; лимфада – 
96%; қанда – 55%; қан плазмасында – 90%. Бүйрек, ӛкпе, жүйке, дәнекер және 
бұлшық ет тіндерінде су шамамен – 80%, сүйекте – 18-46% (орташа 20%), тіс 
эмалінде – 2-3%, дентинде - 10% болады.
Ағзадағы негізгі судың қоры бұлшы ет, оның салмағының 49%-ы су, одан 
кейін тері және бауыр. 
Ағзадағы су жасудан тыс су (20%) және жасушаішілік суға (80%) бӛлінеді. 
Жасушадан тыс суға қан, лимфа, асқорыту сӛлдері жатады. Онда еритін 
тұздардан натрий хлоридтері және бикарбонаттар басым болады. Жасушадан 
тыс суды 1) жасушааралық сұйықтықтың суы 12%; 2) тамырішілік суы (5%); 3) 
трансцеллюлярлық немесе қуыстық суы 3% деп бӛлуге болады. 
Жасушаішілік су ағзаның 80%-н құрайды, онда калий иондары, фосфаттар 
және олардың эфирлері кӛбірек. Жасушаішілік судың кӛлемі 27-30 л: бүйректе 
– 0,5-1,5 л, ӛкпеде – 0,3-0,4 л, тері және тері бездерінде – 0,2-1,0 л. Жаңа туған 
балаларда жасушаішілік және жасушажан тыс судың ара қатынасы керісінше: 
жасушаішілік су - 20% және жасудан тыс су - 80%. Жаңа туған балаларда 
судың мұндай бӛлінуі температура ӛзгерген кезде, уланғанда және жұқпалы 
ауруларда жасушадан тыс су қорларын жылдам пайдалануға мүмкіндік береді. 
Суды кӛптеген қосылыстардың еріткіш болатын бос суға және бір қатар 
заттармен байланысқан байланысқан суға (гидратациялық су). 


230 
Су экзогендік (сырттан түскен) және эндогендік (ағзада биологиялық 
тотығуда түзілетін) болады. 
9.
 
Судың алмасуының саталары. 
Судың алмасуы 4 сатыдан тұрады: 
1.
ағзаға судың түсуі; 
2.
судың сіңірілуі; 
3.
судың тасымалдануы, тіндер мен жасушалар арасында жылжуы, қор ретінде 
жиналуы, әртүрлі зат алмасу процестерге қатысуы;
4.
бӛлінуі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   99




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет