Зерттеу пәнін анықтау Зерттеудің мақсаты мен міндеттерін анықтау Зерттеу тақырыбын айқындау Географиялық мониторинг әдістері
жүктеу/скачать 1,55 Mb.
|
10 сыынп лекция 52 бет
- Бұл бет үшін навигация:
- Геосаясаттың зерттеу пәні.
- Геосаясаттың негізгі категориялары
| Геосаясаттың негізгі міндеттері
Геокеңістікке бақылау жасаудың тетіктері мен формаларын зерттеу аркылы геосаясат ғаламдық, аймақтық және жергілікті деңгейде стратегиялық жоспарлар жасауға көмектеседі. Геосаясат әлемдегі жетекші геосаяси күштердің ықпалды аймақтарын жіктеу негізінде дүниежүзін геосаяси тұрғыда аудандастырады. Осының нәтижесінде геосаяси аймақтар ажыратылады. Геосаясат дүннежүзіндегі геосаяси субьектілер үшін геосаяси кодтарды жасаумен де айналысады. Осы арқылы әрбір мемлекет өзіне әсері болатын геосаяси субъектілер туралы стратегиялық болжамдар жасайды. Геосаясаттың зерттеу пәні. Геосаясат мемлекеттердің сыртқы саясаты мен олардың бір-бірімен қарым-қатынастарын саяси, экономикалық және әскери-стратегиялық өзара байланыстар тұрғысынан зерттейді. Геосаясаттың негізгі категориялары. Геоясаттың зерттеу пәніне байланысты өзіндік ұғымдары мен түсініктері қалыптасқан. Соның бірі - әлемдік тәртіп ұғымы. Бұл - белгілі бір уақыт кезеңінде әлемдегі геосаяси күштердің арасалмағын бейнелейтін геосаяси құрылым. Жекелеген күштердің сандық және құрылымдық өзгерістері әлемдік тәртіпті өзгертеді. Мысалы, 1991 жылы Кеңес Одағының ыдырауы әлемдік тәртіпті түбегейлі әзгертті: екі полюсті әлем көпполюсті сипат алды. Геокеңістік геосаясаттың аса маңызды ұғымы. Өйткені кез келген геосаяси күштің кеңістікте өз орны бар. Осы кеністік орны арқылы мемлекеттің ғаламдық, аймақтық және жергілікті деңгейдегі геосаяси жағдайы. оған ықпал ететін факторлар анықталады. Геокеністіктің аумақ ретіндегі табиғи-экологиялық шаруашылық және т.б. ерекшеліктері мемлекеттің басымдылықтарын немесе осал тұстарын айқындайды. Геосаясатта геокеңістікке бақылау жасау ұғымы бар. Ресей геосаясатшысы К.Э. Сорокин бұл ұғымды экспансия түсінігімен байланыстырады. Ол экспансияны әскери агрессия ретінде ғана емес, ақпараттық, мәдени, діни, саяси, түрде болады деп есептейді. Экспансия – басым топтардың, мемлекеттердің және т.б. күш көрсету, экономикалық немесе мәдени-ақпараттық ықпал ету аймақтарының кеңеюі. Геосаясатта мүдделер ұғымы бар. Мүдделер мекемелік (ұлтаралық бірлестіктер), ұлттық, мемлекеттік, коалициялық (мемлекетаралық) болуы мүмкін. Олардың ішіндегі ең маңыздысы - мемлекет мүдделері. Оның негізін мемлекеттің саяси тәуелсіздігін қорғау, аумағы мен шегараларын сақтап қалу және халкының әл-ауқаты мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсаттары құрайды. жүктеу/скачать 1,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|