1 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі


ТӘРБИЕНІҢ МАҚСАТЫ, МІНДЕТТЕРІ, МАЗМҰНЫ



Pdf көрінісі
бет2/4
Дата28.01.2017
өлшемі1,72 Mb.
#2928
1   2   3   4

ТӘРБИЕНІҢ МАҚСАТЫ, МІНДЕТТЕРІ, МАЗМҰНЫ 

ТӘРБИЕНІҢ  МАҚСАТЫ  –  үздіксіз  білім  беру  жүйесінде  мектеп  жасына 

дейінгі  балалардың,      және  білім  алушылардың        Қазақстан  Республикасының 

азаматтары  және  патриоттары  ретінде  қалыптасуы      мен  өзін-өздері  танытуларына, 

әлеуметтенуіне,    болашақ  мамандық    иесі  болып,  кәсіби,  интеллектуалды  және 

әлеуметтік шығармашылыққа жетуіне оңтайлы жағдай жасау. 

          ТӘРБИЕНІҢ МІНДЕТТЕРІ: 

 

білім беру ұйымдарында   денсаулығы зор, рухани дүниесі бай, адамгершілікті, 



тәуелсіз жеке тұлғаны  қалыптастыруға ықпал ететін тәрбие жүйесін құру және 

дамыту; 


 

балалар  мен  жастарды      азаматтылыққа,  отансүйгіштікке,  зиялылыққа,  адам 

құқықтары мен   бостандықтарын, мемлекеттік рәміздер  мен ұлттық дәстүрлерді 

сыйлауға тәрбиелеу

 

өзінің  және қоғамның, болашақ ұрпақ алдында әлеуметтік,  табиғи және мәдени 



ортадағы  өз іс-әрекетінің нәтижесі үшін жауапкершілікті сезінуде гумманистік 

дүниетанымды қалыптастыру

 

мемлекеттік  тілді  және  басқа  тілдерді  үйрену  арқылы    балалар  мен  жастардың 



әлем және ұлттық мәдениетті игерулеріне, Қазақстан халықтарының дәстүрлері 

мен мәдениетін зерттеуіне және қабылдауына жағдай жасау

 

жеке тұлғаның өзін -өзі  іс жүзінде көрсетуі мен ары қарай дамуына ықпал етуде 



білім  беру  ұйымдары    жағдайында  жастар  мен  балалардың  танымдық 

қызығушылығын,  олардың  шығармашылық  қабілеттерін,  жалпы  білімге 

икемділігін,  өзін-  өзі  тану  мен    өздігінен  білім  алу  дағдыларын,  әлеуметтенуін 

барынша дамыту    бейімділігін қалыптастыру; 

 

қазіргі заманғы қоғамдық өмірге және тиімді кәсіби іс-әрекет пен жеке басының  



және  әлеуметтік  кәсіби  тұрғыда  үздіксіз  пісіп  жетілуіне  қажетті  маңызды 

тұлғалық және кәсіби сапаларын   қалыптастыру; 

 

қоғамда  орнықты    қалыптасқан  дәстүрлер  негізінде    этникалық  және  діни 



толеранттылықты тәрбиелеу; 

 

 

9 

 

балалар  мен  жастардың  бойында  Қазақстанға  сырттан  енуші    этнодіни 



экстремизм мен  түрлі радикалды  ағымдарға қарсы әрекет ете алатын  дағдылар 

қалыптастыру;   

 

отбасылық  тәрбие  жүйесін    қайта  жандандыру  және    отбасын  білім  беру 



мекемелерінің  тәрбие жүйесіне араластыру.   

Тәрбие  мақсаттары  мен  тәрбие  жұмысының  міндеттері  білім  беру    үдерісінде, 

сабақтан  тыс  уақытта  және    білім  алушылардың  бос  уақытында    жүзеге 

асырылады. 

  

 ТӘРБИЕНІҢ МАЗМҰНЫ 

         Білім  берудің  жаңа  моделіне  өту  жағдайында  және  тәрбиенің  білім  беру 

үдерісіндегі  рөлінің  өсуіне  байланысыты  тәрбие    мазмұнын  қайта  бағдарлау    даму 

заңдылығы  болып  табылады.      Қазір  білім  беру  үдерісінде  жеке  тұлғаның  рухани-

адамгершілік  дамуына  үлкен  мән  беріліп  отыруына  орай,  адамгершілікке  тәрбиелеу 

мен   рухани  жағынан қалыптасуы    барлық тәрбие үдерісінің өзегі болып отыр.   

        Тәрбиенің мазмұны оның мақсатттары мен міндеттері арқылы анықталады және ол 

қоғамдық  дамудың  бағыты    мен  мазмұнына  заңды  тұрғыда  тәуелді  болады.  Тәрбие  

мазмұны  адам  тұлғасының  гуманистік  құндылықтар  жүйесін  игеру  негізінде 

қалыптасуын,  оның  барлық  мәндік  сферасының  дамуын  қамтамасыз  етуге 

жұмылдырады.   

       Сонымен  бірге,  тәрбиеге  әлеуметтік-рөлдік  көзқарас  тұрғысында  адам    көптеген 

әлеуметтік  жүйенің  компоненті    болып  саналады:  отбасы,  ұжым,  кәсіби  топ,  этнос, 

қоғам  және  т.б.  Сондықтан,  тәрбие    мазмұны  құндылық  қарым-қатынас  жүйесімен: 

өзіне,  өзінің  отбасына,  мектепке,  қоршаған  ортаға,  Отанына,  Жер  әлеміне,  сондай-ақ, 

әлеуметтік  рөл  жүйесімен  де  сәйкестенеді:  адам,  дос,    ұл  (қыз),  құқық  қорғаушы,  аға 

(қарындас)  патриот,  немере  (немере  қыз),  азамат,  туыс,  қорғаушы,  оқушы,                                                      

ұлттық  мәдениетті  қорғаушы  және  жасаушы,  ұжым,  топ  мүшесі,    көш  басшы,                                               

еңбекші,  иегер,  әлем  азаматы,  қалалық  (ауылдық),  бейбітшілік  орнықтырушы,  көрші, 

эколог, бірлестіктің, топтың, этнос мүшесі.     

                 

ТӘРБИЕНІҢ БАСЫМ БАҒЫТТАРЫ 

       Тәрбиенің қойған мақсатынан және одан туындайтын міндеттерге сүйене отырып   

  тәрбие жұмысының мынадай б а ғ ы т т а р ы айқындалады:  

●  Азаматтық-патриоттық,  құқықтық  және  полимәдениеттік  тәрбие 

гуманизмге,  қазақ  халқының  тарихы  мен  салтын,  тілін  сүю  және  құрметтеуге, 

оның  таңдаулы  дәстүрлерін  сақтауға  және  оны  дамытуға,    Қазақстанның  басқа 

халықтарының  мәдениетін  зерттеу  және  игеруге  негізделген  азаматтық 

ұстанымды  және  патриоттық  сананы,  құқықтық  және  полимәдениетті, 

қалыптасқан  ұлттық  өзіндік  сананы,  ұлт  аралық  мәдени  қарым-қатынасты, 

әлеуметтік  және  діни  төзімділікті  қалыптастыруы  тиіс.  Қазіргі  жағдайда 

тәрбиеленуші-лердің құқықтық санасын, олардың балалар мен жастар ортасында 

құқық  бұзушыларға  қарсы  тұруға  дайындығын  қалыптастыру  аса  маңызды 

мәселе.  Балалар мен жастардың азаматтық  патриоттық, құқықтық  мәдениетінің 

әлеуметтік  мәртебесін    көтеру  әрі  азаматтық  патриоттық,  құқықтық  тәрбие 

бойынша    ғылыми  негізделген  саясат  жүргізу;  білім  беру  ұйымдарында 

азаматтық құқықтық, патриоттық тәрбие  беруде  мазмұны мен әдіс тәсілдер мен 

оқу тәрбие құрылымының өзара іс әрекеттестік негізінде деңгейін көтеру;    

 ●  Рухани-адамгершілік  тәрбиесі  өзіндік  сананы  дамытуға  жағдай  жасауды, 

жеке  тұлғаның  әдеп  ұстанымын,  оның    қоғам  өмірінің  нормалары  мен 

дәстүрлерімен  келістірілетін  моральдік  қасиеттерін  және  бағдарларын 

қалыптастыруды  болжайды.  Рухани  адамгершілік    құндылықтар    мен  білім 


 

 

10 

жүйесін  дамытып  қалыптастыру;  Кәсіптік  және  адамгершілік  әдептерге 

байланысты білімдерді оқу, өндірістік және қоғамдық іс әрекеттерде іске асыру;  

● Отбасы тәрбиесі  адамдар арасындағы оңтайлы және эмоцияналды көңіл-күй 

қарым-қатынасы    арқылы  адамгершілік,  рухани  және  гуманитарлық 

құндылықтарға  басымдық  беруде  әлеуметтік-тарихи  тәжірибені    таратудың 

анықтаушы  құрамдас  бөлігі      болып  саналады.  Қазақстандық  қоғамның  жалпы 

сұранысы  және  халық  дәстүрлері,  әлемдік  және  ұлттық  мәдениет  негізінде 

құрылған балалар мен жастарды жалпы адамзаттық және ұлттық құндылықтарға 

бағдарлау  бірінші  қатарға  қойылады.  Тәрбиеленушілердің  санасында    дәстүрлі 

ұлттық  және  моралдық  құндылықтар    жандандыру  отбасы  негізінде  

қалыптастыруды ұялату. 

●  Ӛзін-ӛзі  тану  мен  ӛзін-ӛзі  дамыту  қажеттілігін  қалыптастыру.    Өзін-өзі 

тану  жастарға  қоршаған  ортаны  түсінуге,  оған  өзінің  қатыстылығын  саналы 

сезінуге,  қоршаған  ортаға  өзінің  көзқарасын  жалпы  адамзаттық  құндылық 

ұстанымында  жүйелеу,    өзінің  өмірлік  ұстанымын  анықтауға  көмек  беру  үшін 

қажет.  Өз  өзін-өзі  тану    өзін  дамытудың,  жеке  тұлғаның  дербес  белсенділік 

көрсетуінің,  өзінің  қабілеті  мен  әлеуеттік  мүмкіндігін  ашудың  қажетті  шарты 

болып  табылады.  Адам  –  адам,  адам  -  қоғам,  адам  -  техника,  адам  -  табиғат 

жүйесіне  терең  білім  қалыптастыру;  Өзін-өзі  тану    нәтижесінде  адам  өзінің 

дербес  өсу  және  өзін-өзі  жетілу  қабілетіне  ие  болады.  Сөйтіп,  адам  толысуын, 

өмір рахаты мен  оның мәнін жете түсінеді.   

●  Әлеуметтік-мәнді  және  жеке  қасиеттерін  қалыптастыру  тұлғалық  қасиет 

(әлеуметтік  бейімділік,  әлеуметтік  белсенділік,  әлеуметтік  тұрақтылық)  

әлеуметтік қарым-қатынас жүйесінде өзіне тән тәртіп стилі, шығармашылық пен 

дербестікті  дамытуға,  қоғамдағы  өзгерістерден    дереу  және  тең  әсер  алу,  

белсенді өмір ұстанымында болуға ықпал жасайды. 

●  Коммуникативті  мәдениетті  қалыптастыру  тәртіп  қағидасын  анықтайды, 

құндылықтар 

жүйесін, 

иделдарды, 

нормаларды 

айшық-тайды 

және  

шығармашылық  қызметте  өзінің  дербестігін  көрсетуде    қарым-қатынасты 



ұйымдастыруға,  байланысты  орнатуға,  оларды  дамытуға,  келісуге,  тәртіпке 

келтіруге және  түзетуге көмек береді. 

●  Экологиялық  тәрбие  адамның  бойына  табиғатқа  әдепті  көзқарас-тың  және  

оған      қарым-қатынастың  қалыптасуы  мен  дамуын,    табиғи  ресурстардың 

жағдайына жеке жауапкершілік сезімін және  адамдардың олармен парасатты іс-

әркеттерін болжайды. Экологиялық тәрбиенің негізі алдымен, қоршаған ортаны 

және  халықтың  денсаулығын  қорғауды,  елімізде  экологиялық  жағдай  туралы 

халықты ақпаратпен қамтамасыз етуді көздейді.  



● Эстетикалық тәрбие рухани - адамгершілік құндылықтарды әсемдік арқылы, 

көркем  мәдениет  арқылы,    халықтар  мен    дәуірдің      әлемдік  көркем 

құндылықтары  арқылы,  ұлттық  және  жалпы  адамзаттық  құндылықтарын 

зерделеу  арқылы  қалыптастыруды  көздейді.  Адам  бойында      қазіргі  кезең  

дамуының  маңызды  міндеттері  болып  саналатын  өнер  құралдары  арқылы 

анағұрлым  жоғары  сана-сезім,  тұжырымдамалы  ойлауға  қабілет,  әлемді  тұтас 

бағамдай  білетін,  өзінің  дербес  шығармашылық  қызметімен  әлемдік 

құндылықтар  туралы  танымын  толық  іске  асыратын,  ұжымда  жұмыс  істеуге 

бейімді, мәдениет әлемінде және адамдармен қарым-қатынаста қалыптастыру.    

● Дене тәрбиесі мен салауатты ӛмір салтын және денсаулық қорғаушы орта 



қалыптастыру      жастардың  бойына  психикалық  тұрақтылықты  және  тиімді 

кәсіби қызмет қажеттілігін қамтамасыз ететін салауатты өмір салтын дарыту мен 

жеке тұлғалық сапаны қалыптастыру мақсатын қояды. Оны іске асыруға   алдын 

алушылық білімі   кіреді. Салауатты өмір салтын қалыптастыру адам ағзасының 

мүмкіндіктерін,  оның  қызметінің  ерекшеліктерін  болжау,  адамның  физикалық, 


 

 

11 

психикалық және рухани саулығының өзара байланысы,  сондай-ақ, тәрбиелену-

шілерді  саналуан  спорт  түрлеріне  тікелей  қатыстыру  жолымен    ағартушылық  

және ақпараттық түсіндіруші жұмыс барысында жүзеге асырылады.   

●      Еңбек  және  экономикалық  тәрбие  балалардың,  жас  өспірімдердің,  және 

жастардың өзіне-өзі қызмет көрсету шеберлігін және дағдыларын, еңбек қызметі-  

нің  саналуан  түрлеріне  адалдықпен,  шығармашылық  және  жауапкершілікпен 

қарап,  ұжымда,  топта  жұмыс  істей  білу  икемдігін  қалыптастырады;    адамның 

жеке  шеберлік,  белсенді  және  болмысымен  беріліп  іс-әрекет  жасау,  қажетті 

ресурстарды жұмылдырып,   істің мәнісін дұрыс бағалап, өз іс-әрекетінің қажетсіз 

қалмауына мән беріп, олардың түпкілікті тиімділігін  тиянақтап жаңа өндіріс және 

қоғам  жасауды  көздейді.  Жастардың    бойында  еңбектің    ең  бірінші  өмірлік 

қажеттілік,  өмірлік  табыстарға  жетудің  басты  тәсілі  мен  жоғары  құндылық 

ретінде қалыптастыру. 

●Кәсіби-шығармашылық  тәрбие  кәсіби  және  жеке  құзыреттілік  көзінің  мәнін 

қалыптастыруды 

(арнайы, 

профилды, 

коммуникативті, 

әлеуметтік, 

интеллектуалды,  ақпараттық,  дербес)  және  т.б.  қосымшаларын  білуін,  білім 

алушылардың  дәстүрді  және  кәсіби  қауымдастық  құндылықтарын  игеруін, 

ұжымдық мәдениет пен кәсіби әдеп нормаларын сақтауын болжайды.   

   ●  Интеллектуальді  мәдениетті  дамыту  білім  алушылардың  белсенді          ойлау 

қызметінің  дамуын,  негізгі  құндылықтарды  және  осы  заманғы  ғылыми  

дүниетанымды  қалыптастыру;  олардың  сана-сезімінің  сенімді  және  қажетті 

біліммен толығуын, ақыл-ой қабілеті  мен білімге құмарлығын  дамыту. 

 

 ТҰЖЫРЫМДАМАНЫҢ ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛУ  ШАРТТАРЫ 



     Тұжырымдаманы  жүзеге  асырудың    негізгі  шарттары    тӛмендегідей  болып 

табылады:  

 

балалар мен жастар тәрбиесінің болашағын, саяси және әлеуметтік  маңыздылығын 



өзектілендіру; 

 

интелектуалдық,  педагогикалық  ұйымдастырушылық,    экономикалық  әдістемелік 



және  кадрлар  және  тағы  басқа  ресурстарды  тәрбие  міндеттерін  жүзеге  асыруда 

шоғырландыру;  

 

ашық  ақпараттық,    білім  беру,  коммуникативтік,  әлеуметтік  және  тұлғалық 



кеңістікті  құру,  балалар  мен  жастардың  жауапкершілікті  және  өз  бетінше    болу 

қажеттілігі үшін тәрбие ортасын қалыптастыру;  

 

тәрбиеленушілердің  рухани,  интелектуалдық  және    өз  денсаулығы  мен  өмірі, 



әлеуметтік  біліктілігі  мен  жауапкершілігін  көтерудің  ұйымдастырушылық 

жағдайларын жасау; 

 

балалар мен жастардың  әлем және ұлттық мәдениетті  игерулеріне толеранттылық, 



келісім  және ұлтаралық мәдениет пен қарым қатынасты тәрбиелеу; 

 

қоғамға,  қоршаған  ортаға,  табиғатқа    позитивті  көзқарас  қалыптастыруға    ықпал 



ететін әлеуметтік педагогикалық жағдай жасау; 

 

кәсіби  бағдар    мен  тұлғаның  өзін  өзі  іске  асыруына  және    өз  білімін  үздіксіз 



жетілдіру қажеттілігіне  жағдай жасау. 

Тұжырымдаманы жүзеге асырудың негізгі ресурстары: 



Нормативтік-құқықтық  қамтамасыз  ету    тәрбие  үдерісі  Қазақстан 

Республика-сының  білім  беру  саласының  нормативтік-құқықтық    құжаттарына  толық 

сәйкес  келуі      және  онда  туындайтын  проблемаларды  шешу  мақсатында  қайтарымды 

байланыс қамтылады. 



Ақпараттық қамтамасыз ету – заманауи ақпараттық және коммуникациялық 

технологияларды қолдану, мектеп   және жоғары оқу орындары  ішілік БАҚ-тар, тәрбие 

мәселелері бойынша баспа қызметін пайдалану және т.б. 


 

 

12 



Ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету   ғылыми-әдістемелік кешендерді жасау, 

вариативті  бағдарламалар,  тәрбиелік  және  ақпараттық  технологияларды  енгізу, 

педагогикалық  кадрлардың  кәсіби  шеберлігін  көтеру  және  қайта  даярлау  жұмыстары 

жүзеге  асырылады.  Тәрбие  үдерісін  ұйымдастырудың  таңдаулы  тәжірибелерін  кең 

тарату, зерттеу және анықтау;   тәрбие жұмысында және  оларды ұйымдастыруда   да  

жаңа технологияларды игеру; адамның рухани әлемінің қалыптасуын қамтамасыз етуге 

қызмет көрсететін тәрбиенің мәдени сәйкестілігіне бірізді бағдар алу қамтылады.   

Ұйымдастырушылық-басқарушылықты  қамтамасыз  ету    білім  беру 

ұйымдарында  және  олардың  құрылымдарында    тәрбие  жұмыстарын  қолайлы 

жоспарлау  негізінде  тиімді  тәрбие  жұмысын  ұйымдастыруға  және  олардың 

жұмыстарын  үйлестіруге  жағдай  жасау;  негізгі  және  қосымша  білім  беру  мазмұнын 

интеграциялау,  толассыз  зерттеу,  тиімді  жұмыстарды  қорыту  және  кең  тарату,  тәрбие 

үдерісіне мониторинг жасау.    



Матриалдық-техникалық  қамтамасыз  ету    тәрбие  жұмысына    қажетті 

материалдық,  техникалық  жағдай  жасау,  тәрбие  жұмысын  респуб-ликалық  және 

жергілікті  бюджеттен  қаржыландыру,  тәрбие  үдерісіне  қатысушыларды  икемді 

ынталандыру жүйесін тиімді пайдалану  қарастырылады.  



Психологиялық-педагогикалық  қолдау  психикалық-педагогикалық  түзетуді 

дамытуды  қажетсінетін  әртүрлі  категорияларға  қатысты  балалар  мен  жастармен 

жүргізілетін  жұмыстарды  арттыруды  (дарынды,  тәуекелшіл  топтардың  өкілдері, 

шектелген мүмкіндіктегі балалар мен жастар) қамтиды. 

          Кадрлық қамтамасыз ету «әлеуметтік педагог», «қосымша білім беру педагогі», 

«балалар  бос  уақытын  ұйымдастырушы  менеджер»  мамандықтарын  классификаторға 

енгізуді;  тәрбие  жұмысымен  шұғылданатын  барлық  категориядағы  педагогикалық 

қызметкерлердің  мамандықтарын  көтеру  және    қайта  даярлауды  қамтамасыз  етуді; 

сынып  жетекшілерінің,  кураторлардың,  мектеп  психологтары-ның,  әлеуметтік 

педагогтардің («қиын» балалармен жұмыс жөніндегі, және т.б.) қызметтік міндеттерін 

нақты  бөлуді;  педагогикалық  жоғарғы  оқу  орындары  мен  кәсіптік  техникалық  оқу 

орындарында  «Тәрбие  жұмысының  теориясы  мен  әдістемесі»  кафедраларын  

жандандыру  және   педагогикалық колледждер оқушыларының, жоғары оқу орындары 

студенттерінің  жазғы демалыстарын ұйымдастыруда педагогикалық практикадан өтуін 

қайта жаңғыртуды мөлшерлейді.  

   Барлық  білім беру  ұйымдарында (мектептерде, кәсіптік  колледждер мен жоғары 

оқу орындарында) директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, тәрбие ісі жөніндегі 

проректор,  топ  кураторлары,  сынып  жетекшілер  қызметтік  міндет  ендіріліп  және 

олардың    іс-әрекетін  балалар  мен  жастардың  қоғамдық  ұйымдарының    жұмысымен  

өзара іс-әрекет қимылын ұйымдастыруды қамтамасыз ету 

  

  ТҰЖЫРЫМДАМАНЫ ОРЫНДАУДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР 



Қазақстан Респубикасында тәрбие Тұжырымдамасын жүзеге асыру:   

 

тәрбиенің  басымдығы  мен  маңызын  қоғамның  сезінуін,  оның  қоғамдағы 



мәртебесін нақты бекітеді

 

білім  беру  жүйесінің  барлық  деңгейінде  тәрбиенің  үздіксіздігін  және  сабақтас-



тығын қамтамасыз етеді;  

 

балалардың, жас өспірімдердің және жастардың тәрбиелілігін жоғары деңгейіне 



жеткізеді; 

 

салауатты өмір салтын норма  ретінде бекітеді; 



 

қоғамның  рухани және адамгершілік деңгейі  жоғарылайды;  

 

барлық  деңгейлі  білім  беру  ұйымдарында  қолданыстағы  өзін-өзі  дамытушы 



тәрбие жүйелерін қамтамасыз етеді. 

 

 

13 

Тұжырымдаманы  іске  асыру  барысында    жалпыадамзаттық  және    ұлттық 

құндылықтар  негізінде  тиімді    жүзеге  асатын    тәрбиенің  қахзақстандық  үлгісі 

құрылады. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



СӨЗДІК  

Тәрбие  –  қойылған  мақсатқа  жетуге  бағытталған  тәрбиешілер  мен 

тәрбиеленушілердің өзара тиімді іс-әрекеттері (достастық). 



Тәрбиелік  үдеріс  –  ол  өзіндік  даму,    өзін-өзі  тәрбиелеу,  өзін-өзі  іске  асыруға 

бағыттау  мақсатында  .педагогтар мен балалардың  өзара іс-әрекеттері. 



 Тәрбие  жұмысы    –  ол  анағұрлым  толық  өзіндік  дамуы  мен  өзін-өзі  табысты 

көрсету  мақсатында  ересектер  мен  балалардың    бірлескен  тіршілік  әрекеттерін 

ұйымдастыру жөнінде мақсатты бағытталған қызмет. 

Тәрбиелік  жүйе  –  1)  тәрбиенің  негізгі  компоненттерінің  өзара  іс-қимылдары 

үдерісінде  туындайтын  (мақсаттар,  субъектілер,  олардың  қызметі,    пікірлесу,  қарым-

қатынас,  материалдық  база)  және  ұжымдық  өмір  бейнесі  ретінде  интегративті 

сипаттамалар    мен  оның  психологиялық  жағдайы      қамтылған  тұтас  әлеуметтік  

организм;  2)  өзінің  басты  қызметі  –  тәрбиеге  қатысты  ретке  келтірілген  ашық 

әлеуметтік-педагогикалық және психологиялық-педагогикалық жүйе.   

 

Қосымша білім  беру  –   білім алушылардың білім алу үдерісінде сұраныстарын 

жан-жақты  қанағаттандыру  мақсатында  жүзеге  асырылатын  тәрбие  және  оқу  үдерісі   

Қосымша  білім  беруді  ұйымдастыру  тұлғаның  жеке  дамуына,  кәсіби  шеберлігін 

анықтауына,  балалардың  шығармашылық  еңбекке  бейімделуіне,  олардың  қабілеттерін 

көрсете  білуіне,  қоғамдық  өмірге  бейімделуіне,  азаматтық  өзіндік  санасын 

қалыптастыруына барлық жағдайды жасайды.   



Қазіргі  заманғы  тәрбиеші  –    ол  саясаттың,  нарықтық  педагогикаға  үстемдік 

етуіне  жол  бермеу  үшін  тәрбиенің  жаңа  әлеуметтік-экономикалық  шартын 

педагогикалық  негізде  ойлай  білуге,    нарықтық  қатынастың  келу  салдарын,  жаңа 

үрдістерді  педагоги-калық  мақсат  ұстанымында  бағалауға,  педагогикалық  іс-әрекеттің 

баламаларын  салыстыруға,  олардың  ықтимал-ды  мүмкіндіктерін  болжауға  қабілетті, 

талдау мен өзін-өзі бақылау тәсілдерін меңгерген кәсіби шебер.   



Тәрбие  қағидасы  –  тәрбиешілер  міндетті  түрде  сақтайтын,  тәрбиені 

ұйымдасытру-дың аса маңызды ережелері, бастапқы ережесі. 



Ӛзін-ӛзі  тәрбиелеу    –  субъективтік  мақсатта  жеке  тұлғаның  мүдде-сінде 

мақсатты  түрде  құрылатын  және    оның    қасиеті  мен  қабілетінің  дамуын    саналы 

басқаратын үдеріс.     


 

 

14 



Ӛзін-ӛзі  басқару    –  оқушылардың  және  студенттердің  шығармашылық 

потенциалын  ашуға,  олардың  өзін-өзі  табысты  көрсетуге  мүмкіндік  беретін  өзін-өзі 

ұйымдастырудың тәсілі.    

Әлеуметтену    –  адамның  өмір  бойы  дамуы  мен  қалыптасуындағы  әлеуметтік 

нормалар  мен  мәдени құндылықтарды  меңгеру  үдерісінде  қоршаған  ортамен  өзара  іс-

қимыл,  сондай-ақ,  өзі  өмір  сүретін    қоғамда  өзін-өзі  дамыту  және  өзін-өзі  табысты 

көрсету.     



  Әлеуметтік белсенділік – адамның әлеуметтік қарым-қатынас жағ-дайындағы іс-

әрекетті жүзеге асыратын дайындығы. 



Ӛзіндік  сана-сезім  –  әлеуметтік  қарым-қатынасына,  сұранысына,  мотивіне, 

мәніне  тән  индивидтің  өзі  туралы  сезіну  және  уайымдау  жүйе-сінде  пайда  болатын 

жоғарғы сана.    

  

Толеранттылық  –  сезгіштіктің  олардың  қайталанушы  әсерлер  нәтижесінің 

төмендеуі    салдарынан  фрустаторлар  мен  стрессорларға    психологиялық  тұрақтылық, 

төзімділік, шыдамдылық.          

 

 

 



 

 

 

ВВЕДЕНИЕ 

Современное  казахстанское  общество  требует  от  человека  не  только 

политехнизма  знаний,  высокого  культурного  уровня,  глубокой  специализации  в 

различных  областях  науки  и  техники,  но  и  умения  жить,  сосуществовать  в  обществе. 

Основными  параметрами  личностного  развития  ребенка  можно  считать  его 

ориентацию 

на 

общечеловеческие 



ценности, 

гуманизм, 

интеллигентность, 

креативность,  активность,  чувство  собственного  достоинства,  независимость  в 

суждениях.  Уровень  развития  этих  качеств  можно  рассматривать  как  показатели 

сформированности социальной компетентности и социального становления личности. 

Главная  задача  системы  образования  –  создание  необходимых  условий  для 

формирования,  развития  и  профессионального  становления  личности  на  основе 

национальных  и  общечеловеческих  ценностей;  реализация  прав  ребенка  на  воспитание, 

образование и всестороннее развитие, сохранение родного языка, культуры, национальных 

обычаев и традиций, на информированность, укрепление здоровья. 

Создание  условий  для  формирования  и  развития  этих  качеств  все  чаще 

рассматривается как важнейшая задача системы образования Республики Казахстан. 

Направленность  государственной  политики  на  целостность    воспитания 

учащегося как гражданина Республики Казахстан и обеспечение его конституционных 

прав  нашли  отражение  в    Концепции  этнокультурного  образования  в    Республике 

Казахстан,        Концепции  правового  обучения  учащейся  молодежи  в  Республике 

Казахстан,  Концепции  государственной  молодежной  политики  в  области  образования 

Республике Казахстан, Концепции по нравственно-половому воспитанию в Республике 

Казахстан,  Концепции  гуманитарного  образования  в  Республике  Казахстан, 

Комплексной  программе  воспитания  в  организациях  образования  Республики 

Казахстан  Государственной  программе  патриотического  воспитания  граждан 

Республике Казахстан  и др.

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет