1 есептеу-сызба жұмысы

- бақылау нәтижелерінің тиістілігі туралы гипотезаны тексеруді 0.02-ден 0.1-ге дейінгі диапазонда таңдап алынатын мәнділік деңгейімен жүргізеді

жүктеу/скачать 428 Kb.

бет	9/9
Дата	31.12.2021
өлшемі	428 Kb.
	#21870

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
3. Дубовой Н.Д. Основы метрологии, стандартизации, сертификации. М., 2008

- бақылау нәтижелерінің тиістілігі туралы гипотезаны тексеруді 0.02-ден 0.1-ге дейінгі диапазонда таңдап алынатын мәнділік деңгейімен жүргізеді;

- өлшеу нәтижесінің қателігінің сенімді шекарасын анықтау кезінде Р сенімді ықтималдығын 0.95 тең қабылдайды.

Бақылау қатарының математикалық күтімін есептеу.

=0,6366

Бақылау қатарының дисперсиясын есептеу.

D = = 0,01908

Бақылау қатарының орта квадраттық ауытқуын есептеу.

= 0,138131

Өлшеу нәтижелерінің орта квадраттық ауытқуының бағасын есептеу.

= 0,019535

Өрескел қателіктері мен мүлттерді анықтау.

I_p = (- 3; + 3);

бұдан аламыз:

I_p = (0,64 0,41) МПа;

Менің барлық мәндерім сенімді аралыққа кіреді. Жалғастырудамыз.

Пирсон келісу критерийі көмегімен бақылау нәтижелері қалыпты таралуына жататынын тексеру үшін алдымен гистограмманы тұрғызу қажет.

Гистограмманы тұрғызу үшін келесі кезеңдерден өтеміз:

а) бақылаулардың түзелген нәтижелері өсу ретінде орналасады;

б) бақылау нәтижелері мәндерінің өзгеру диапазоны есептелінеді:

R= x_max - x_min= 0,87

в) осы барлық диапазон ұзындығы бірдей r интервалдарға бөлінеді:

r= 1+3.32*lg(n) = 6,6405≈7

г) интервалдың ені анықталады:

∆=R/r = 0.124286;

Кесте 1. Гистограмманы тұрғызуға қажетті мәндер.

r	Х	Xj	nj
1	0,12	0,244286	1
2	0,244286	0,368571	1
3	0,368571	0,492857	0
4	0,492857	0,617143	14
5	0,617143	0,741429	27
6	0,741429	0,865714	2
7	0,865714	0,99	5

nj мәні бойынша гистограмма тұрғызылды.

Сурет 1 – нәтижелер бойынша тұрғызылған гистограмма.

Гистограмма бойынша біз шамамен бөлу Заңы туралы айта аламыз – қалыпты немесе біркелкі. Бұл жағдайда-біркелкі заң.

Пирсон функцияларын есептеу:

, мұнда - кесте бойынша «Функций Лапласа»

Кесте 2. Пирсон критерийі бойынша таратылу заңына қажетті нәтижелер

Zj	Ф(Zj)	Pj	Х2
-2,84016	0,023	0,06923077	497157,176
-1,94039	0,0262	4,41
-1,04063	1492	74598,69
-0,14086	4443	147522,001
0,758907	7734	164496,004
1,658674	9505	88546
2,558441	9945	21990,0011

Пирсон келісу критерийі түрі келесідей:

= 497157,1762

мәндерін есептегеннен кейін, таралу кестесі бойынша келісу критерийдің критикалық мәні табылады:

= 9,49; ν = 4 кезінде

> => Заң біртекті => К = .

Өлшеу нәтижесінің кездейсоқ қателігінің сенімдік шекараларын мынадай формула бойынша табады:

0,0338

Заң-біркелкі болғандықтан, мынадай формула бойынша жойылмаған жүйелік қателіктердің шекаларын есептеп шығарамыз:

3 – кесте- жойылмаған жүйелік қателіктердің шекаларының мәні


0,015
0,045
0,035
0,023
0,059
0,002
0,015
0,048
0,012

Өлшеу нәтижесінің жойылмаған жүйелік қателігінің шекараларын есептеу.

=0,11088742

Мұнда - i-ші жойылмаған жүйелік қателігінің шекарасы;

k-алынған сенімділк ықтималдығымен анықталатын коэффициент.

Өлшеу нәтижесі қателігінің сенімділік шекараларын есептеу. Өлшеу нәтижесі қателігінің сенімділік шекарасы келесі арақатынасына тәуелді болып орнатылады:

Егер 0.8<<8, онда кездейсоқ қателігі есепке алынады және өлшеу нәтижесі қателігінің сенімділік шекарасы келесі түрде анықталады:

0,913501387

=0,1281
Жауабы: , P=0,95.

, P=0,95

Қорытынды

Осы есептеу графикалық жұмыста біз бірнеше рет өлшеулердің нәтижелерін статистикалық өңдеу әдістерін меңгердік, өрескел және жүйелі қателіктерді болдырмауды, орташа квадраттық ауытқуды, дисперсияны, математикалық күтуді есептеуді үйрендік,кездейсоқ шаманың таралу Заңының гистограммасын қалай құру, Пирсон критерийін есептеу туралы білдік.

Берілген есептік-графикалық жұмыста өлшеу нәтижесінің қателіктерін ықтималдық бағалау және көп мәрте өлшеу нәтижелерін статистикалық өңдеу тәсілдері зерттелді.

Бақылау нәтижелерін өңдеудің мақсаты – өлшенетін шаманың шындық мәнінің орнына қабылдануы мүмкін болатын шаманы және нақты мәнінің шындыққа жақын дәрежесін анықтау.

Нақты мәнінде қайтсе де кездейсоқ қателігі болады. Бұл жұмыста кездейсоқ қателіктерін бағалау және өлшеу нәтижесінің кездейсоқ қателігінің шекараларын айқындау үшін келесілерді қолдандық: қателіктің шегі, интервалдық бағалау, таралу заңының сандық мінездемелері.

Өлшеулердің сапасын жоғарылату үшін өлшеу тәжірибеде саны көп бақылаулар өлшеулерге жиі бұрылады, яғни бір оператормен бірдей жағдайларда бірақ қана өлшеу құралымен қолданылып бір реттік бақылаулар қайталанады. Алынған мәліметтерді өңдеу нәтижесінде кездейсоқ қателіктің өлшеулердің нәтижесіне ықпалын азайтуды орындадық.

Ықтималдық теориясының және математикалық статистиканың әдістері кездейсоқ қателіктердің пайда болуының ықтималдық (статистикалық) заңдылықтарын және сол заңдылықтар негізінде өлшеу нәтижесін және кездейсоқ қателіктерін сандық бағалауға мүмкіндік береді.

Кездейсоқ қателіктерінің мәнін және таңбасын анықтау мүмкін емес. Кездейсоқ қателіктерін есептеу үшін саны көп (статистикалық) өлшеулер жасалынады.

Әдебиеттер тізімі

1. Преображенский В. П. Жылутехникалық өлшеулер және аспаптар: "жылуэнергетикалық процестерді автоматтандыру"мамандығы бойынша жоғары оқу орындарына арналған оқулық. – М.: Энергия, 2008.

2. (050702 – Автоматтандыру және басқару мамандығының барлық оқу түрінің студенттері үшін). - Алматы: АЭжБУ, 2010.- 66 б.

3. Дубовой Н.Д. Основы метрологии, стандартизации, сертификации. М., 2008

4. Айтжанов Н.М., Джумагалиев Б.С., Хан С.Г. Метрология, өлшеу және техникалық реттеу: Оқу құралы. –Алматы: АИЭС, 2009.

жүктеу/скачать 428 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9