Асқарбек Әсемай пмно 21-1 ҚР 1993 жылғы Конституциясы мен 1995 жылғы Конституциясын салыстыру



Дата08.11.2022
өлшемі14,9 Kb.
#48555

Асқарбек Әсемай ПМНО 21-1

ҚР 1993 жылғы Конституциясы мен 1995 жылғы Конституциясын салыстыру

1993 жылы 28 қаңтарда ХII шақырылған Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесінің IX сессиясындағы көпшілік дауыспен (312-нің 309-ы) Қазақстан Республикасының алғашқы Ата Заңы қабылданды.


Конституция кіріспе, 4 бөлім, 21тару және 131 баптан тұрды. Ол мынандай 4 бөлімнен тұрды.
Конституция Қазақстан мемлекеттік егемендігін алған сәттен бергі көптеген құқықтық нормаларды:

  • халықтық егемендік

  • мемлекет тәуелсіздігі

  • билікті бөлісу принципі

  • қазақ тілін мемлекеттік деп тану

  • Президентті мемлекет басшысы деп тану

  • сот органдарын — Жоғарғы, Конституциялық және Жоғары Арбитраждық соттар және басқаларды қамтыды.

1993 жылғы Конституция негізіне парламенттік республика моделі алынды. Конституция ескі әкімшіл-әміршіл жүйеге негізделе жасалғандықтан, жаға қоғам талабына сай болмады. Сонымен қатар адамның жеке құқығы мен бостандығы, оны қамтамасыз ету қағидалары анық көрсетілмеді.
Сондықтан 1995 жылы 30 тамызында қайта қабылданып, сол жылдың 5 қыркүйегінде күшіне енді.
Конституция 9 бөлім, 98 баптан тұрады..
Конституция құрылымы

1995 ж. желтоқсанда екі палаталы (жоғарғы палаталы — Сенат, төменгі палаталы —Мәжіліс) Парламентке сайлау өткізілді.
Бұл Конституцияның 1993 жылғы Конституциядан айырмашылығы оның мазмұнының сапасында еді. Жаңа Конституцияға алғаш рет азаматтың құқығына қатысты ғана емес, адам дүниеге келген сәттен одан ажырамас құқықтарына да қатысты нормалар енді. Ол бойынша Қазақстан Республикасының Президенті саяси жүйенің басты тұлғасы болып табылады, билік тармақтарынан жоғары тұрады. Бұл президенттік басқару жүйесіндегі мемлекетке сай келеді. Парламент туралы конституциялық бөлім өзгерістерге ұшырады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет